Andere Tijden

In 1974 werd de Nederlandse pers verrijkt met het blad Story: het allereerste roddelblad. Respectabel Nederland was ervan overtuigd dat het niets kon voorstellen, want Nederlanders waren toch veel te nuchter voor zulke klinkklare onzin? Niets bleek minder waar. Een geschiedenis van de roddelbladen in Nederland, met o.a. Henk van der Meyden en Sonja Barend.

Dertig jaar geleden stierf Salvador Allende, de linkse president van Chili, slachtoffer van een militaire staatsgreep. Zijn minister van Volksgezondheid, Arturo Jiron, was erbij. Hij werd opgepakt, overleefde het concentratiekamp en kan het dus navertellen. Hij doet dat tegen Andere Tijden.

Prinsjesdag 1974. Geen gouden koets op het Voorhout, maar een gijzeling in de Franse ambassade. Andere Tijden kijkt met de direct betrokkenen terug: de agente die door haar rug werd geschoten, de ministers die de terroristen hun zin gaven, en het losgeld dat we nooit helemaal terugkregen.

30 jaar geleden stond de hele wereld erbij te juichen toen het volk van Iran in 1979 de sjah verjoeg en ayatollah Khomeiny enthousiast verwelkomde. Het heeft lang geduurd voor iedereen de vergissing doorhad: Khomeiny bleek zijn volk terug te voeren naar de middeleeuwen. Het failliet van een revolutie - dinsdagavond in Andere Tijden.

Miljoenen guldens ontwikkelingshulp maakte Nederland begin jaren tachtig over naar Jamaica, waar de socialist Michael Manley aan het bewind stond. Zaten er in Den Haag soms linkse ambtenaren op de vitale plekken? Ja, die zaten er! In Andere Tijden de feiten, de cijfers en de namen.

Oorlogskinderen. Verzwakt door de honger en aangeslagen door de ellende die ze om zich heen hadden gezien, mochten duizenden Nederlandse kinderen in 1945 op adem komen, in Engeland, Denemarken of Zweden. In Andere Tijden hun verhalen, hun herinneringen en de teruggevonden filmbeelden.

Dochter Mirna is premier van de Antillen, zoon Anthony haar adviseur. Maar wie was hun vader, Papa Godett? In Andere Tijden een portret van de voormalige bokskampioen, die bij de opstand in ‘69 tegen een kogel opliep en sindsdien een legende werd. Een tropische dynastie in Andere Tijden.

De expeditie die in 1959 de laatste witte vlek van het Nederlands grondgebied in kaart bracht: het Sterrengebergte in Nieuw-Guinea. Een ambitieus gezelschap ging de jungle in. Goederen kwamen niet aan, een helikopter verongelukte en het geld was op. Maar de aanhouder won.

In de tweede helft van de jaren vijftig veroverde Rock&Roll de wereld. Ook in Nederland kwamen jonge nieuwe bandjes op, zoals de Fouryo's: vier keurige jongeren die Nederlandstalige nummers zongen, goedgekeurd door vaders en moeders. De DDR ontrok zich aan de de Amerikaanse muziekinvasie. Daar bedachten de partijbazen een eigen variant op de Rock 'n Roll: de Lipsischritt.

Rusland herademt, na de dramatische redding van tientallen mijnwerkers die dagen opgesloten zaten. In 1956 ging het nog veel erger mis, niet ver van hier. Vlak bij Charleroi, vonden, op duizend meter diepte, meer dan 260 mijnwerkers de dood. Andere Tijden en de mijnramp van Marcinelle.

Veertig jaar geleden werd hij vermoord – maar vergeten is hij nooit. John F. Kennedy, de meest charismatische president die Amerika ooit heeft gehad. En de meest telegenieke. In Andere Tijden de vraag hoe hij dat deed, en hoe hij de journalisten om zijn vinger wond.

Een Nederlandse filmmaker die in 1973 een Oscar won, en die daarna volkomen vergeten is. Charles Huguenot van der Linden is de naam - in speelfilms en documentaires. Andere Tijden haalt hem onder het stof vandaan. Daarnaast wordt het zogenaamde wetenschappelijke werk van Elena Ceausescu behandeld.

In tijden van economische crisis hebben familiebedrijven het éxtra moeilijk. Ze moeten de markt volgen en tegelijkertijd de familie-eer hoog houden. In Andere Tijden het verhaal van snoepgigant Jamin die na een lange lijdensweg ten onder ging. De naam bestaat nog, maar het echte Jamin is geschiedenis.

De spanning is gebroken en de media pakken uit. Er is een koningskind. Net als in het voorjaar van 1967, toen de pers in Lage Vuursche bivakkeerde om de geboorte te verslaan van de jonge vader van vandaag. Andere Tijden aan de wieg van de kroonprins.

Tachtig jaar wordt hij, de Grote Volksschrijver Gerard Reve. Nooit een saai moment in zijn lange loopbaan, altijd klare wijn geschonken, maar één punt is altijd mysterieus gebleven: die woeste uitval tegen de zwarte medemens, midden jaren zeventig, was dat nu ernst, of ironie? Andere Tijden over het Raadsel van Reve.

Een welhaast bijbels tafereel: tientallen beesten worden in het heetst van de tweede wereldoorlog weggevoerd vanuit Ouwehands Dierenpark in Rhenen, naar een veilige plek, ver weg van het front. In Andere Tijden doen de oppassers hun verhaal.

Vijftig jaar geleden werd de eerste Bilderberg-conferentie gehouden. Bedoeld om de moeizame relatie tussen Europa en de Amerika te verbeteren. In Andere Tijden kopstukken van destijds aan het woord, zoals bankier David Rockefeller en… Prins Bernhard. Voor het eerst vertelt hij openhartig over het geheim van Bilderberg in Andere Tijden.

Begin jaren vijftig: opeens verschenen er witte jassen in onze huizen van bewaring. Nederland ging zijn zwaarste delinquenten niet alleen opsluiten, maar ook behandelen. Ze werden ter beschikking van de regering gesteld. Andere Tijden zocht er een paar op en bericht over een typisch Nederlandse uitvinding, de TBR, tegenwoordig TBS.

Nijmegen gaat een stuk van z’n binnenstad verbouwen. Zestig jaar geleden sloeg daar een vernietigend bombardement een enorme krater in de stad. Bijna evenveel doden als in Rotterdam, maar veel minder bekend: een fatale vergissing van de geallieerden.

De opnamen zijn klaar, eind van het jaar komt ie uit. Floris, de speelfilm. Andere Tijden gaat terug naar Floris, de jeugdserie. In 1969 een sensatie op de Nederlandse televisie en een financiële ramp voor de omroep. Regisseur Paul Verhoeven vertelt in Andere Tijden.

Komend weekend het WK schaatsen, ongetwijfeld met een Nederlandse winnaar. Vijftig jaar geleden was dat minder zeker. Kunstijs bestond niet, dus onze schaatsers trainden in het hoge noorden, onder barre omstandigheden en zonder masseur, duur hotel, sponsor of klapschaats.

Het is een Nederlandse uitvinding, en het werd zelfs een EXPORT-artikel: het gedogen van soft drugs. Maar nog niet zo lang geleden joeg de politie met grote verbetenheid op elke hasjgebruiker die ze vinden kon. Tot de agenten op het popfestival van Kralingen het licht zagen.

Rita Verdonk houdt haar rug recht, ze gaat duizenden uitgeprocedeerde asielzoekers uitzetten. Dát hebben we eerder gehoord. In 1988 wilde een staatssecretaris een groep Syrische christenen de deur wijzen, TOT er een mediastorm op stak. Daarnaast herhaalt Andere tijden een aflevering over de Spaanse griep die in 1918 aan miljoenen mensen het leven kostte.

Na de aardbeving moet in Iran de wederopbouw van de stad Bam beginnen. Net als ruim veertig jaar geleden, toen ging het om het verwoeste dorpje Dousadj. Een klus voor idealistische jongeren, onder leiding van… kroonprinses Beatrix. Ze verscheen langdurig op de tv en riep iedereen op om mee te helpen. Daarnaast een curieuze uitvinding: de springschoen.

Dit weekend begint het Formule I-seizoen weer. Ons eigen circuit van Zandvoort mocht vroeger ook meedoen, in 1973 bijvoorbeeld. De jonge Britse coureur Roger Williamson verbrandde levend in zijn bolide en de hele wereld keek toe. Nergens brandweer, de organisatie schoot zwaar tekort.

Hij was misschien wel de grootste staatsman van de vorige eeuw, maar toch trad hij, na een lidmaatschap van 67 jaar, uit zijn partij: Willem Drees. Niemand was in staat zijn breuk met de PvdA te voorkomen. In Andere Tijden kijken direct betrokkenen terug op deze tragedie in de socialistische familie.

Vijfentwintig jaar geleden reageerde de wereld geschokt op filmbeelden van de jacht op zeehondjes. Voor hun kostbare vacht werden ze wreed neergeknuppeld. In Andere Tijden de bewuste beelden, de mannen van die reportage en de bonthandelaar die zijn zaak in korte tijd naar de knoppen zag gaan.

In verband met de dood van prinses Juliana zendt Andere Tijden dinsdag een programma uit over de bijzondere huwelijksreis van prinses Juliana en prins Bernhard in 1937. Het jonge paar bleef destijds bijna drie maanden weg en genoot met volle teugen van het nieuwe geluk.

Hij beheerste de Nederlandse politiek in de jaren dertig, was berucht om zijn harde bezuinigingspolitiek in de crisistijd, en staat bekend als een onwrikbaar, beginselvast politicus: Hendrik Colijn (1869 – 1944). Aan het tweede deel van zijn biografie, die deze week verschijnt, is de uitzending van het geschiedenisprogramma Andere Tijden gewijd.

Tien jaar geleden begonnen in Rwanda de slachtpartijen onder Tutsi's en Hutu's. Andere Tijden kijkt daarop terug met Nederlanders die getuige waren, zoals de persoonlijke adjudanten van de leider van de VN missie in Rwanda, generaal Romeo Dallaire. De kapiteins Willem de Kant en Rob van Putten vertellen voor het eerst over de frustraties en het falen van de missie. Hun verhalen lopen samen met de ervaringen van twee Nederlandse gezinnen die in Kigali woonden en werkten. Hoe het begon met een avondklok, hoe de kinderen op school vervolgens les kregen in landmijnherkenning en hoe het bloedbad ten slotte niet meer af te wenden was.

Dertig jaar geleden gingen ze langdurig in staking, omdat ze minder verdienden dan hun mannelijke collega's: de vrouwen van Optilon, een ritssluitingenfabriek in Winschoten. Ze hielden vol, en ze wonnen er de Libelle Emancipatieprijs mee.

Deze week verschijnt het boek '1974. Wij waren de besten' van historicus Auke Kok. Het beste Nederlands elftal ooit speelt het beste voetbal van de wereld tijdens het WK 1974 in Duitsland, maar verliest in de finale. Het is tevens het begin van de Oranjegekte: voor het eerst reizen in oranje uitgedoste fans het nationale team achterna. Andere Tijden over de Oranjegekte en het losbandig voetbal van 1974.

Dertig jaar geleden schilderden we massaal onze muren bruin, en kropen we bij elkaar aan ons veel te lage tafeltje of in onze zitkuil. Een verpletterende truttigheid domineerde de jaren zeventig, en bijna iedereen ging onder het juk door. Met Andere Tijden terug naar de binnenhuisarchitectuur van kurk en macramé.

Voor sommigen was hij een geniale weldoener, voor anderen een ordinaire kwakzalver – dokter Moerman, de grondlegger van een omstreden voedingstherapie tegen kanker. Over de humeurige dokter, over zijn fameuze dieet, over de gelovigen en de ongelovigen, die elkaar nog altijd de tent uitvechten, gaat deze aflevering van Andere Tijden.

Binnenkort staan Amerikaanse soldaten voor de krijgsraad. Verdacht van oorlogsmisdaden in Irak. In Andere Tijden: Vijf Amerikaanse veteranen die in de Vietnam-oorlog meer dan vierhonderd onschuldige burgers doodden in het dorp My Lai. Wat drijft een soldaat over de grens tussen oorlogshandeling en oorlogsmisdaad?

Op 23 juni 1979 zag een Nederlands schip in de Zuid-Chinese Zee een gammel, halfgezonken bootje langszij komen met Vietnamese vluchtelingen. 243 werden er gered, 80 van hen verdronken. In Andere Tijden vertellen ooggetuigen na 25 jaar voor het eerst hun verhaal

23 Oktober 1964, Tokio. Het is de laatste dag van de Olympische Spelen. Op het programma staat de finale van de open klasse bij het judo. Die sport is op aandrang van de Japanners toegevoegd aan de Spelen. Zij hebben het judo zo'n 80 jaar eerder tenslotte uitgevonden en zij zien het als onderdeel van hun cultuur. De gouden medaille, het kan niet anders, die zal voor Japan zijn. Helaas. Het is een Nederlander die ermee aan de haal gaat: Anton Geesink. Het judo zal daarna nooit meer hetzelfde zijn.

Straks is Nederland weer voorzitter van de Europese Unie, en dan worden we vast weer herinnerd aan Zwarte Maandag. Dat was die dag in 1992 waarop een Nederlands plan voor de toekomst van Europa dramatisch schipbreuk leed. We dachten dat we gesteund werden - vergeet het maar. De afgang van Buitenlandse Zaken

Aan de vooravond van de Olympische Spelen zendt Net 3 'Olympia' uit, Leni Riefenstahls fameuze tweeluik over de Spelen van 1936 in nazi-Duitsland. Vooraf in Andere Tijden een documentaire uit 1993, waarin Riefenstahl vertelt over de ‘making of’.

Philips had eind jaren veertig, begin jaren vijftig de grootste moeite om Nederland aan de televisie te krijgen. De regering voelde er niks voor – zo’n duur modern medium. Maar er waren nog meer belangrijke tegenstanders: dat waren de omroepen. Het kan verkeren.