Andere Tijden

Veel huishoudens komen tegenwoordig niet uit met het budget. Steeds meer mensen houden hun uitgaven weer bij. Huisvrouwen in de jaren ’50 bestierden met moeite het huishouden; blinde vinken maakten ze met veel beschuit. Alles werd nauwkeurig in een huishoudboekje genoteerd. Andere Tijden over schaarste en zuinigheid in het huishouden.

'Een unieke stap', noemt minister Wouter Bos de gedragscode van de banken waarmee ze hun eigen beloningscultuur willen beteugelen. Maar hoe kon het dat de banken de wereld in een crisis hebben gestort? Andere Tijden gaat terug naar het moment dat die regels werden losgelaten: de Big Bang. Met oud-minister van Financien Onno Ruding, en oud-bankiers Jan Kalff, Tom de Swaan en Dolf van den Brink.

Hij gold als de onderkoning van Amsterdam: Floor Wibaut, de Machtige. Als eerste socialistische wethouder in de hoofdstad liet hij krotten en kelderwoningen opruimen. Hij bouwde er nette én mooie arbeiderswoningen voor in de plaats. Amsterdam werd het mekka van de volkshuisvesting en sommige oud-bewoners van de Jordaan zijn Wibaut er nog steeds dankbaar voor. Andere Tijden over een idealist en een doordouwer.

Vijf en veertig jaar geleden maakte de Tros haar entree in Hilversum. Er moesten maar eens programma’s komen die de mensen leuk vonden. Veel kijkers, daar ging het om. Tros-aktua werd de nieuwsrubriek voor de ‘gewone man’. Binnen de kortste keren groeide de nieuwe omroep uit tot een lieveling van het publiek. Andere Tijden gaat terug naar de geboorte van de Grootste Familie van Nederland.

Ruim een maand is het schip de Beagle van de VPRO nu onderweg, in het kielzog van Darwin. Het is niet de eerste keer dat de Nederlandse televisie verslag doet van een exotische expeditie. In 1964 reisden Nederlandse onderzoekers naar Afrika op zoek naar de oorsprong van het Tellemvolk . De NCRV televisie filmde de moeizame tocht door de Sahara en voor de camera worden ongegeneerd schedels van de plaatselijke bevolking gemeten. Andere Tijden over onderzoek en avontuur.

Smeltende gletsjers, stijgende zeespiegels, elektrische auto’s. Wereldwijd dringt het besef door dat we ons gedrag moeten veranderen. Andere Tijden gaat terug naar De Kleine Aarde, dat al sinds 1973 experimenteert met biologische landbouw en alternatieve energie, om het milieubewustzijn te bevorderen.

Loe de Jong hield in de jaren '60 Nederland aan de buis gekluisterd met de televisieserie De Bezetting. Voor het eerst kreeg Nederland een nationaal beeld over de Tweede Wereldoorlog.

Het fotograferen van het Koninklijk huis is in de tijd van Koningin Juliana een lieflijke chaos van geven en nemen. In de tijd van Beatrix worden, bij de invoering van de Mediacode, de teugels van de RVD strakker aangetrokken.

Kinderen in de DDR groeiden op in een wereld vol propaganda en leugens. School was er niet voor de ontwikkeling van het individu maar om je te kneden in het collectief. Kritische vragen mochten niet worden gesteld. En wie een carrière wilde, liep al jong achter de vlag van de Partij. Andere Tijden over de hersenspoeling van de Jeugd achter de Muur.

Twintig jaar geleden viel de muur, maar veel Oost-Duitsers namen al veel eerder afscheid van de DDR. Alleen wie zich openlijk uitsprak of probeerde te vluchten waagde zijn leven. Andere Tijden over moed en twijfel achter de muur.

Wordt Jan Peter Balkenende voorzitter van de Europese Raad?Andere Tijden kijkt terug naar zijn entree in de politiek. Vanuit het niets werd hij ineens leider van het CDA. Na een rumoerig weekend dat bekend staat als ‘het grootste bloedbad' in de geschiedenis van het CDA.

De vaccinatie tegen de Mexicaanse griep is begonnen. In 1918, bij de uitbraak van de Spaanse griep, bestond er geen vaccin. Men geloofde dat alleen een borrel of vers fruit je kon beschermen tegen het dodelijke virus. Bij de Mao-griep in 1968 was er wel vaccin en stond de huisarts voor de vraag: wie krijgt het en wie niet? En bij een dreigende uitbraak van de varkensgriep in 1976 besloot de Amerikaanse regering maar gelijk de hele bevolking in te enten. Met rampzalige gevolgen. Andere Tijden over griepgolven en vaccineren.

De bezuinigings-kampioen werd hij genoemd. Wim Deetman, onderwijsminister in de woelige jaren tachtig. Hij deed wat de ministers van nu straks gaan doen. Bezuinigen.

Het is inmiddels een vrijwel vergeten probleem: bomen die bruin of kaal dreigen te worden. Maar in de jaren tachtig zag je ze opeens overal. Zure regen kreeg de schuld. Tijdens de week van de milieuconferentie in Kopenhagen terug naar de bossen.

In de aanloop naar Oudejaarsnacht 1999 stijgt de spanning: slaat de millenniumbug toe of niet? De overheid heeft ons voorbereid, er is geoefend met noodscenario’s maar niemand weet wat er echt gaat gebeuren.

Op 12 januari presenteert de Commissie Davids haar onderzoek naar de Nederlandse besluitvorming over deelname aan de Irak-oorlog. Eerder deed het NIOD onderzoek naar een ander heet politiek hangijzer: de val van Srebrenica in 1995.

Na de presentatie van het rapport van de commissie Blom volgen dramatische dagen. De spanning bij de ministers van het kabinet Kok is om te snijden en tenslotte valt de regering.

Naar aanleiding van de televisie-inzamelingsactie vanavond voor de slachtoffers in Haïti, een speciaal ingelaste Andere Tijden uitzending. Aandacht voor de aardbeving in Agadir, Marokko, in 1960. De Nederlandse marine was in de buurt en verleende noodhulp.

Annie MG Schmidt beleeft in de jaren '70 een dip in haar carrière en in haar persoonlijk leven. Ze trekt zich terug op het Franse platteland en de inspiratie is ver te zoeken. Maar ze blijft schrijven en met de musical Foxtrot staat ze weer helemaal op de kaart.

Begin jaren ’70. Twee Nederlandse meisjes worden aan de grens van Israël gepakt met een recept voor een bom. Ze verdwijnen voor twee maanden in de cel. De studentes kwamen naar het Midden-Oosten uit bewogenheid met het lot van de Palestijnen, en ook een beetje om vakantie te houden. Iemand had ze erin geluisd. Andere Tijden over onschuld en de harde werkelijkheid.

Op 11 februari 1990 loopt Nelson Mandela na 27 jaar de gevangenis uit. Beroemde beelden van 20 jaar geleden. Andere Tijden over de man die vanuit zijn cel de strijd tegen de apartheid leidde, en over de Nederlanders die hem – in het diepste geheim – daarbij hielpen: Operatie Vula.

Het schip de Willem Barendsz vaart vlak na de oorlog naar Antarctica om walvissen te vangen. Het gaat om vet en olie, schaarse goederen in die tijd.

Het kabinet Balkende IV viel vrijdagnacht. Na vele incidenten was er geen enkel vertrouwen meer tussen de partners. Dat was ook de situatie in mei 1989, toen het kabinet Lubbers II viel.

Het is 1994. Bij de verkiezingen voor de gemeenteraad komen ze vanuit het niets op 42 procent van de stemmen: Leefbaar Oegstgeest.

Andere Tijden bestaat 10 jaar! Het feest wordt gevierd met koningin Wilhelmina en tante Saar, bij manke Nelis en vooral niet te vergeten Heintje Davids.

Veertig jaar geleden, begin 1970, was het er plotseling. Dolle Mina, de ludieke, sexy doorbraak van de vrouwenbeweging. Met een klein geheim achter de schermen, want de aanzet werd gegeven door drie... mannen. En hun vriendinnen, dat wel. De Dolle Mina's van het eerste uur in Andere Tijden.

Negentien jaar lang was hij minister van Buitenlandse Zaken. En een flink deel van die tijd ook nog de populairste politicus van Nederland. Hoe kreeg hij dat voor elkaar? Andere Tijden over het geheim van Joseph Luns, een man die hield van de camera toen dat voor een politicus nog niet zo gewoon was.

Het celibaat is de bron van alle misstanden in de katholieke kerk, klinkt het de laatste tijd steeds luider. Als het aan de linkse Nederlandse kerk had gelegen was dat celibaat al lang afgeschaft. In 1970 kreeg een voorstel dat Nederlandse priesters toeliet te trouwen massale steun. Maar Rome moest er niets van weten. Voor het trouwen de kerk uit, in Andere Tijden.

ond 1970 moest alles anders. Ook de opvoeding van kinderen. Her en der in het land experimenteerden ouders met antiautoritaire crèches. Peuters smeerden frank en vrij met verf en speelden met spijkers, niemand greep in. In Andere Tijden vertellen ouders hoe ze op zoek naar een betere wereld de teugels lieten vieren.

Toen de geallieerden begin 1945 Nazi Duitsland in de tang namen, begon voor de mensen in de kampen het laatste hoofdstuk: de dodenmars. Duizenden gevangenen strompelden zonder eten of drinken naar een volgend kamp. Wie niet meekon, werd afgemaakt. Andere Tijden over de kampen die niemand mocht zien en de lotgevallen van twee overlevenden van de dodenmars.

Anne Frank dook onder met haar familie, maar veel joodse kinderen gingen alleen naar een onderduikgezin. Daar leefden ze zonder hun vader en moeder, met een nieuwe identiteit in een vreemde omgeving én... met heel veel vragen. In Andere Tijden drie kinderen van destijds over het grote geheim, de angst en de woede. En over jezelf onzichtbaar maken.

Tijdens de oorlog hingen ze overal: borden met de tekst 'Voor Joden verboden'. In de Rotterdamse wijk Katendrecht hing een heel ánder bord: 'Verboden voor Duitse soldaten'. Katendrecht werd een vrijstaat, met hoeren, opium en verboden jazz..

Door kijkers bij het jubileum van Andere Tijden uitgeroepen tot beste uitzending. Stampende laarzen, bruut geweld, razzia's en deportaties, dat zijn de standaard beelden die we al zestig jaar hebben van de 50.000 Duitse soldaten die Nederland bezet hielden. Maar welk beeld hadden die soldaten eigenlijk van ons? En, hoe brachten ze hun tijd hier door? Amateur-filmmateriaal en getuigenissen van oud-soldaten, laten zien hoe de Duitse soldaat de bezettingstijd beleefde. Bijna als vakantie….zo blijkt.

In de Grote Geschiedenis Quiz op 13 mei strijden dit jaar vijf teams tegen elkaar. Een team van vrouwelijke kamerleden, een team bekende stemmen met onbekende gezichten, een Kunst & Kitsch-team, een team van oud-burgemeesters en last but not least het team dat bestaat uit (nu nog) onbekende Nederlanders, de winnaars van de voorronde van de Grote Geschiedenis Quiz die gepubliceerd werd in Volkskrant en Historisch Nieuwsblad.

Honderd jaar geleden was het volksziekte nummer één: tuberculose. Een longaandoening die fataal kon zijn. Tot er met de komst van antibiotica (vanaf 1944) eindelijk een behandeling mogelijk werd. Even leek het in de jaren ‘50 of de ziekte kon worden uitgeroeid, maar tegenwoordig zijn er juist wereldwijd weer meer slachtoffers.

Wie wordt op 9 juni het grootste: de VVD, de PvdA, of toch een andere partij? De peilingen schommelen. In 1986 wisten alle opinie peilers het zeker: de PvdA zou de grootste worden. Wat vonden de kiezers?

De zwartste bladzijde in de recente voetbalgeschiedenis van Oranje had plaats in Engeland tijdens het EK van 1996. Alles ging mis in het ruziënde team van coach Guus Hiddink. Het ging om geld en bij Ajax achtergestelde Surinaamse spelers. Dieptepunt was dat Edgar Davids naar huis werd gestuurd omdat hij in de buitenlandse pers de coach had beschuldigd van vriendjespolitiek met de blanke spelers.

Een documentaire over onze verzwegen koloniale geschiedenis waarin verhalen van Nederlandse militairen en hun in 1950 achtergelaten kinderen in voormalig Nederlands-Indië zijn vastgelegd.

Jan Peter Balkenende trok zich na de afgelopen verkiezingen terug als partijleider. Zo plotseling als hij nu van het toneel gaat verdwijnen, maakte hij ook z’n entree in Den Haag. Buiten het CDA had nog nooit iemand van hem gehoord. ‘Wie bent u eigenlijk?” vroeg een verslaggever in 2001.