Ilsienna

Fl-ewwel programm se niltaqgħu mal-Prof. Joe Brincat, li jgħallem il-Lingwistika Taljana fl-Università u huwa espert fil-Lingwistika Storika. Dr Olvin Vella wkoll se jkun qed jiġi intervistat fl-ewwel episodju ta' Ilsienna! Huwa membru tad-Dipartiment tal-Malti, L-Università ta' Malta. Dr Michael Spagnol se jkun qed jiddiskuti l-iżvilupp tal-ilsien Malti fl-ewwel episodju ta' Ilsienna. Se jkun hemm il-Prof. Manwel Mifsud, riċerkatur u membru tad-Dipartiment tal-Malti, L-Università ta' Malta.

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn it-teknoloġija tal-Malti, ħaġa li forsi m'aħniex imorrijin nagħmlu. Fost l-oħrajn, se nkunu qed nitkellmu ma' Albert Gatt, mill-Istitut tal-Lingwistika u t-Teknoloġija tal-Lingwa fl-Università ta' Malta. Riċerkatriċi oħra li se niltaqgħu magħha fil-programm li jmiss hija Dr Claudia Borg, li se tkun qed tiddiskuti l-iżvilupp ta' automatic speech recognition system, tipo Siri. Claudia Borg hija membru tal-Artificial Intelligence Malta Group u tikkollabora wkoll mal-Istitut tal-Lingwistika u t-Teknoloġija tal-Lingwa. Carmen Carabott se tixħet aktar dawl dwar is-sengħa tat-traduzzjoni. Thomas Pace, id-Direttur Eżekuttiv ta' Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti, għada se jkun qed jiddiskuti ċ-ċekkjatur tal-Malti, id-dizzjunarju fuq l-internet, u l-qagħda inġenerali tal-Malti fl-era diġitali.

L-episodju li jmiss huwa dwar il-Malti u l-mużika popolari, u matulu se niltaqgħu mal-kantawtur Manwel Mifsud li fost l-oħrajn kiteb "Vassalli." Kantawtriċi oħra hija Corazon Mizzi, li kliemha u leħinha saru sinonimi mad-diska popolari bil-Malti. Se niltaqgħu wkoll mar-riċerkatur Toni Sant. Fost l-oħrajn, Toni Sant jiddiskuti b'mod kritiku l-istorja tal-mużika Maltija u l-importanza tal-festivals. Minbarra li hija kantanta brava, Dorothy Bezzina hija wkoll riċerkatriċi tal-mużika bil-Malti, b'teżi dwar il-kantant Gaetano Kanta. Wieħed mill-membri ta' The Travellers se jkun qed jiddiskuti l-kitba tal-lirika bil-Malti.

Fl-episodju li jmiss niltaqgħu ma' Gorg Peresso, wieħed mill-aktar vuċijiet magħrufa f'pajjiżna; huwa se jkun qed jiddiskuti l-qari fil-pubbliku fuq ir-radju. Glen Calleja se jiffoka fuq il-qari fil-pubbliku. Glen huwa kittieb, legatur, u jmexxi kors fl-Università ta' Malta propju fuq dan is-suġġett. Vince Fabri, il-konfundatur u kordinatur ta' Poeżijaplus, se jgħaddilna ftit tagħrif dwar l-open mics li jieħu ħsieb jorganizza. Jean Paul Borg huwa kittieb emerġenti u huwa wkoll se jkun qed jaqsam magħna xi esperjenzi marbuta mal-palk ħieles. L-aħħar mistiedna għall-programm t'għada hija Leanne Ellul li, minbarra li hija kittieba brava, hija wkoll l-amministratriċi ta' Inizjamed. Hi wkoll se tkellimna dwar il-palk ħieles. Jean Paul Borg jaqra poeżija ta' Tamim Al-Barghouti, tradotta għall-Malti minnu stess.

Fl-episodju li jmiss, se naraw min huma l-entitajiet ewlenin tal-Malti fl-Università u fil-Gvern. Nibdew b'intervista ma' Joe Friggieri, il-President ta' Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti. Albert Gatt se jgħidilna x'inhu l-irwol tal-Institut tal-Lingwistika u t-Teknoloġija tal-Lingwa u kif l-Istitut jaħdem id f'id ma' entitajiet oħra bħad-Dipartiment tal-Malti ta' L-Università ta' Malta. Bernard Micallef huwa l-Kap tad-Dipartiment tal-Malti u wieħed mill-mistednin tagħna fl-episodju li jmiss. David Muscat huwa r-raba' wieħed intervistat. David huwa uffiċjal edukattiv tal-Malti fi ħdan il-Ministeru tal-Edukazzjoni.

Fl-episodju li jmiss: Sephora Francalanza dwar l-Għaqda tal-Malti. Inċidentalment, Sephora se tkun qed tagħti taħdita l-ġimgħa d-dieħla dwar it-teżi tagħha. Niltaqgħu wkoll ma' Joseph Borg, mill-Akkademja tal-Malti. Inizjamed hija għaqda oħra volontarja li taħdem b'risq l-ilsien Malti. Adrian Grima, kofundatur ta' Inizjamed, se jkun qed ikellimna dwar il-ħidma ta' din l-għaqda, magħrufa l-aktar għall-Festival tal-Letteratura. Jesmond Sharples huwa l-President tal-Għaqda Poeti Maltin. L-aħħar mistieden għall-episodju li jmiss huwa Karl Scicluna, President tal-Għaqda tal-Qarrejja tal-Provi.

L-episodju li jmiss se jkun wieħed mill-aktar episodji kkuluriti, b'intervisti ma' għadd ta' kittieba ewlenin, fosthom Adrian Grima. Clare Azzopardi hija awtriċi oħra li se nintervistaw fl-episodju li jmiss. Immanuel Mifsud huwa waħda mill-vuċijiet kontemporanji ewlenin. Żgur li l-aħħar mistieden ma jeħtieġ ebda introduzzjoni: il-kbir Trevor Zahra nnifsu!

Glen Calleja, legatur tal-kotba, se jkun wieħed mill-mistiedna fl-episodju li jmiss. Joseph Mizzi, id-direttur tal-Klabb Kotba Maltin, jaqsam magħna l-esperjenzi tiegħu b'rabta mal-produzzjoni tal-ktieb bil-Malti. Franco Portelli, mill-istamperija Gutenberg Press Ltd, se jagħtina dewqa tax-xogħol li jseħħ minn wara l-kwinti. Aktar tard illum l-artist Pierre Portelli se jkun qed jitkellem dwar id-disinn tal-kotba.

Mark Vella: "Ilsienna qed isir aktar rikk minħabba li qed jittraduċi aktar kontenut u qed jaffronta aktar suġġetti ġodda." Mark Vella huwa Uffiċjal tal-Lingwi mal-Kummissjoni Ewropea - Ir-Rappreżentanza. Il-Prof. Eynaud: "L-isfida tal-interpretu hi li kuljum se jbiddel ix-xenarju tiegħu." Il-Prof. Joseph Eynaud dwar id-differenzi bejn l-interpretar u t-traduzzjoni. Il-Prof. Eynaud huwa l-Kap tad-Dipartiment tal-Istudji tat-Traduzzjoni, Terminoloġija u Interpretar. Il-Prof. Joseph Eynaud jitkellem dwar is-sottotitli għat-teleserje Strada Stretta u l-persuni neqsin mis-smigħ. It-traduttriċi Doriana Vella se tkellimna dwar l-opportunitajiet ta' xogħol li wieħed jista' jsib permezz tat-traduzzjoni, kemm barra kif ukoll f'pajjiżna stess.

Fl-episodju li jmiss se nistħarrġu kif il-lingwa tista' tkun għodda ta' poter li tikkontribwixxi għal aktar koeżjoni fis-soċjetà. Fost l-oħrajn, tkellimna mal-kittieb u l-attivist Adrian Grima. Walid Nabhan huwa kittieb Malti-Palestinjan li għamlilna isem mal-Ewropa u lil hinn, billi rebaħ il-Premju Letterarju Ewropew u din il-ġimgħa stess kien mistieden il-Ġappun. Fost l-oħrajn, Walid jitkellem fuq kif il-lingwa tista' tintuża sabiex issikket, jew tagħti vuċi, lill-minoranzi. Tyrone Grima, kittieb u fundatur ta' Drachma Malta, jitkellem magħna dwar kif il-lingwa tista' teskludi, jew tinkludi, persuni ta' sessi jew orjentazzjoni differenti. Yana Psaila, kittieba u poetessa Russa-Maltija, titkellem mat-tim ta' Ilsienna dwar kif il-lingwa għenitha tintegra aħjar fis-soċjetà Maltija.

Nerġgħu niltaqgħu ma' Sephora Francalanza, din id-darba billi rriċerkat il-lirika tal-mużika alternattiva bil-Malti. Niltaqgħu wkoll ma' Malcolm Bonnici, wieħed mill-mużiċisti ta' Mistura. Episodju dwar il-mużika alternattiva bil-Malti ma jkunx komplut mingħajr il-kontribut tal-Brikkuni.

L-episodju li jmiss ikompli ma' ta' qablu billi jħares lejn il-mużika alternattiva bil-Malti. Band oħra li se niltaqgħu magħha hija plato's dream machine; fl-intervista, Robert Farrug Flores se jaqsam magħna l-esperjenzi li għadda minnhom fl-aħħar snin. It-tielet band fl-episodju t'għada hija Bila, li riċentament nidew "Bestjarju."

Simone Azzopardi hija storika oħra li se taqsam ħsibijietha magħna dwar l-Kwistjoni tal-Lingwa. Il-Prof. Henry Frendo huwa storiku li jgħallem l-Università ta' Malta u li rriċerka sew il-Kwistjoni tal-Lingwa. Fl-episodju li jmiss, il-Prof. Oliver Friggieri jirrifletti fuq x'impatt kellha l-Kwistjoni tal-Lingwa fuq l-identità tagħna.

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn qasam speċjalizzat ħafna: il-Malti mediku. Fost l-oħrajn se nkunu qed nitkellmu mal-ispeċjalista Yves Muscat-Baron. Nitkellmu ma' Ermira Tartari Bonnici, infermiera Albaniża li ilha taħdem f'pajjiżna għal dawn l-aħħar 18-il sena. Joseph Trapani, lekċerer tax-Xjenzi tas-Saħħa, se jiddiskuti l-importanza li l-ħaddiema fil-qasam tas-saħħa jitkellmu l-lingwa nattiva tal-pazjenti tagħhom. Michael Spagnol, lekċerer mad-Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta u l-moħħ wara Kelma Kelma, se jiddiskuti l-użu tal-Malti fil-qasam tas-saħħa.

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn l-imprtanza tat-tagħlim tal-Malti lill-barranin, speċjalment f'kuntest fejn l-ammont ta' ħaddiema barranin qed jiżdied. Fost il-kelliema tagħna, se jkollna lil Phyllisienne Gauci, esperta fit-tagħlim tal-lingwi barranin. Għal darb'oħra, Walid Nabhan se jkun wieħed mill-mistiedna tagħna. Walid se jaqsam magħna l-esperjenza tiegħu bħala "barrani," illum ta' ġewwa, li tgħallem sew ilsienna tant li rebaħ premji prestiġjużi bih. Yana Psaila hija poetessa Russa-Maltija. Yana wkoll tgħallmet il-Malti bħala adulta, tant li saħansitra tikteb bih!

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn l-istorja tal-gazzetti u kif dawn ikkontribwew għall-istandardizzazzjoni tal-kitba bil-Malti u l-iżvilupp ta' idjoma letterarja. Magħna se jkollna lil Jessica Micallef, eks student tad-Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta li rriċerkat il-gazzetti tas-snin bikrin. Il-Prof. Arnold Cassola għomru u żmienu jirriċerka l-gazzetti, speċjalment fid-dawl tar-rabtiet tagħna mal-Italja, u għaldaqstant ma jistax jonqos il-kontribut tiegħu fl-episodju li jmiss! Il-Prof. Oliver Friggieri huwa awtorità fuq għadd ta' kittieba Maltin li l-ewwel ma bdew jippubblikaw kien fil-gazzetti lokali. Friggieri se jkun qed jaqsam magħna l-osservazzjonijiet tiegħu fuq dan is-suġġett. Dianne Giordmaina hija librara u riċerkatriċi li riċentament temmet id-Diploma fil-Letteratura Maltija fl-Università ta' Malta. Fost l-oħrajn, hija rriċerkat liz-Zija Rużann, li kienet fuq quddiem nett fil-kitba għat-tfal fil-gazzetti.

Fost il-mistiedna għall-episodju li jmiss, se jkollna lil Tony Parnis, direttur. Mistiedna oħra minn tagħna hija Abigail Mallia ta' Take 2 Entertainment, li se tiddiskuti l-films bil-Malti bħala produttriċi u direttriċi. Ma jistax jonqos li niddiskutu wkoll Simshar, film riċenti bil-Malti li żgur li smajtu bih. L-attriċi brava Clare Agius hija t-tielet mistiedna li se jkollna u se titkellem dwar Simshar.

Sephora Francalanza, il-President tal-Għaqda tal-Malti tal-Università, se taqsam magħna l-esperjenza tagħha dwar il-Malti u ż-żgħażagħ. Chris Gruppetta huwa pubblikatur li s-suq tal-kotba għaż-żgħażagħ jafu sew. Leanne Ellul hija awtriċi, magħrufa l-aktar għar-rumanz Gramma, ir-rumanz rebbieħ tal-Konkors Rumanzi għaż-Żgħażagħ. Anke Trevor Zahra, ġgant tal-letteratura lokali, se jaqsam magħna l-esperjenzi tiegħu fil-kitba kreattiva għaż-żgħażagħ. Il-ħames mistiedna t'għada hija Rita Saliba, kittieba li kitbet għaż-żgħażagħ u li rebħet il-Konkors Rumanzi għaż-Żgħażagħ diversi drabi.

Etienne Micallef huwa għalliem tal-primarja u se jiddiskuti magħna l-Malti u l-edukazzjoni. George Mifsud huwa wieħed mill-erba' uffiċjali edukattivi tal-Malti. George se jagħtina dewqa tal-ħidma kbira li jkun għaddej fil-Malti fil-qasam edukattiv. L-għalliema Dorianne Bonello se tagħtina dewqa ta' x'inhu meħtieġ sabiex tgħallem il-Malti f'livell sekondarju. Ir-raba' mistieden għall-episodju t'għada huwa David Aloisio, lekċerer tal-Malti fil-Junior College.

Niltaqgħu ma' Audrienne Degiorgio, illustratriċi, li se titkellem dwar il-komiks bil-Malti. Ġorġ Mallia żgur li m'għandu bżonn ebda introduzzjoni, speċjalment il-ġenerazzjonijiet li kibru jsegwu r-rivista 'Is-Sagħtar'! Mallia se jkun qed ikellimna bħala kartunist u illustratur tal-komiks. Guzi Gatt huwa kittieb tal-komiks; huwa se jiddiskuti magħna r-realtà li l-kittieba u l-illustraturi tal-komiks iħabbtu wiċċhom magħha.

Fl-episodju li jmiss nerġgħu nħarsu lejn il-Malti​ bħala għodda ta' inklużjoni, din id-darba għal persuni neqsin mis-smigħ u mid-dawl, u għal persuni bl-awtiżmu. Fost il-mistiedna fl-episodju li jmiss se jkollna lil Oliver Scicluna, il-President tal-Commission for the Rights of Persons with Disability (CRPD). Fost l-oħrajn, huwa jitkellem dwar il-Malti u l-persuni neqsin mis-smigħ u d-dawl, u persuni bl-awtiżmu. Il-Prof. Marie Alexander se taqsam magħna spunti dwar ir-riċerka u t-teknoloġija għal persuni neqsin mid-dawl u mis-smigħ, u dwar persuni bl-awtiżmu. Niltaqgħu wkoll ma' Dorianne Callus, membru attiv tad-Deaf People Association - Malta. Tinterpreta Rita Portelli.

Il-kittieba tax-xellug fil-bidu tas-seklu għoxrin ħallew impatt kbir fuq il-letteratura Maltija tas-seklu ta' wara. F'dan l-episodju nitkellmu ma' għadd ta' riċerkaturi dwar dawn il-kittieba, magħrufa aħjar bħala s-soċjorealisti. Fost l-interventi hemm dak ta' Maria Simiana, riċerkatriċi żagħżugħa. M'hemm ħtieġa t'ebda introduzzjoni għall-Prof. Oliver Friggieri; fost l-oħrajn, Friggieri se jitkellem dwar l-irwol tas-soċjorealiżmu fil-formazzjoni tal-partiti. Emanuel Psaila rriċerka l-letteratura u l-politika; isimgħu x'għandu xi jgħid dwar il-kittieba tal-bidu tas-seklu 20! Ir-raba' mistieden għall-episodju t'għada huwa Charles Briffa, lekċerer mad-Dipartiment għall-Istudji dwar it-Traduzzjoni u l-Interpretazzjoni fl-Università ta' Malta.

Inħarsu lejn l-opportunitajiet li jeżistu għall-kittieba Maltin. Tkellimna ma' Mark Camilleri, il-President tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb. Illum il-ġurnata hawn ħafna aktar opportunitajiet għall-kittieba, minn fondi ġodda għal opportunitajiet ta' taħriġ. Niltaqgħu ma' rappreżentanti ewlenin tal-entitajiet li joffru dawn l-opportunitajiet. Tkellimna ma' Sephora Francalanza, il-President tal-Għaqda tal-Malti, dwar x'possibbiltajiet ta' taħriġ u pubblikazzjoni qed jingħataw awturi żgħażagħ. It-tim ta' Ilsienna ltaqa' ma' Mary Ann Cauchi, id-Diretriċi l-ġdida għall-Istrateġija u l-Fondi, u saqsa dwar x'opportunitajiet qed joffri l-Kunsill Malti għall-Arti. Se nħarsu lejn opportunitajiet ta' taħriġ, pubblikazzjoni, traduzzjoni, u ffinanzjar. Dwar dan u aktar tkellimna ma' Chris Gruppetta, pubblikatur.

Fost it-testi sagri tradotti għall-Malti nsemmu l-Bibbja, il-Quran, u l-Bħagawad Gita. F'dan l-episodju nistħarrġu l-istejjer u s-snajja' marbuta ma' dawn it-traduzzjonijiet. Ir-Rev. Dr Paul Sciberras se jitkellem dwar l-importanza tat-traduzzjoni ta' testi sagri. Test sagru ieħor li se nkunu qed nitkellmu dwaru fl-episodju li jmiss huwa l-Bħawagad Gita, li ġie tradott għal ilsienna minn Michael Zammit. Walid Nabhan, ħassieb Palestinjan-Malti, jagħtina dewqa tal-isfidi li jkun hemm meta jinqalbu testi sagri, u għaliex huwa importanti li jingħelbu. Carmel Bezzina rriċerka 'l Pietru Pawl Saydon, traduttur ewlieni tal-Bibbja mill-ilsna oriġinali għal ilsienna. Bezzina se jagħtina idea tal-ħidma li daħal għaliha Saydon.

Se jkollna episodju ieħor ikkulurit immens, din id-darba dwar id-djaletti. Fost il-mistiedna se jkollna lil Ruben Farrugia, riċerkatur. Michael Spagnol, magħruf bħala s-Sur Kelma Kelma, żgur li huwa wiċċ familjari fuq Ilsienna u f'affarijiet oħra tal-Malti. Michael se jkun qed jiddiskuti d-djaletti. Sandra Vella hija lingwista; fost l-oħrajn, qiegħda taħdem fuq proġetti (interessanti immens!) b'rabta mad-djaletti ta' pajjiżna. L-aħħar mistieden għall-episodju t'għada huwa Guzi Gatt, li diġà ltqajna miegħu f'xi episodji ta' Ilsienna; din id-darba, Ġużi se jkellimna dwar id-djaletti li nsibu fil-gżejjer tagħna.

Rachelle Deguara hija għannejja żagħżugħa li se niltaqgħu magħha fl-episodju li jmiss ta' Ilsienna (u li kif tistgħu tobsru, se jkun dwar l-għana!). L-għana huwa wieħed mit-tipi ta' mużika folkloristika l-aktar magħrufa f'pajjiżna. F'dan l-episodju nħarsu lejn il-valur soċjali tiegħu u lejn it-tekniki mħaddma fl-għana u fix-xogħol tal-kitarri. Ġorġ Azzopardi, magħruf bħala ż-Żabliġon, huwa wieħed mill-mistiedna speċjali tal-episodju li jmiss ... fost l-oħrajn se jurina kif tinħadem kitarra ta' Malta, xogħol idejh! Tkellimna wkoll ma' Ranier Fsadni, antropologu, li rriċerka l-għana.

L-episodju li jmiss se jkun dwar l-ortografija Maltija; fost il-mistednin se jkollna lil Bernice Magro, li rriċerkat propju dan il-qasam. Desirée Dimech ukoll irriċerkat l-ortografija ta' lsienna. Dr George Farrugia huwa wieħed mill-esperti ewlenin fl-ortografija ta' lsienna. Huwa se jispjegalna l-iżviluppi ewlenin li għaddiet minnhom il-kitba bil-Malti. Thomas Pace, id-Direttur ta' Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti, se jiddiskuti l-importanza ta' strateġija u regoli ċari ortografiċi. Din l-intervista se tidher fl-episodju t'għada.

Inħarsu lejn ir-realtà lingwistika qabel l-iżvilupp tal-Malti. Il-Prof. Albert Borg, lingwista, se jkun wieħed mill-mistiedna tagħna. Dr Abigail Zammit hija epigrafista, jiġifieri tistudja u tinterpreta skrizzjonijiet antiki; Zammit se tiddiskuti r-realtà lingwistika li kellna f'pajjiżna qabel l-iżvilupp tal-Malti. Il-Prof. Anthony J. Frendo huwa fost wieħed mill-arkeologi ewlenin ta' pajjiżna; fl-episodju li jmiss se jagħti l-kontribut tiegħu primarjament dwar il-Feniċju u l-Puniku. Ir-raba' mistieden huwa Charles Dalli, storiku li fost l-oħrajn iffoka fuq iż-Żmien Medjevali.

Se jkollna magħna lill-Prof. Michael Zammit, lekċerer fl-Università ta' Malta, li se jkellimna dwar il-Filosofija bil-Malti. Il-Prof. Joe Friggieri jgħidilna x'jaħseb dwar l-użu tal-Malti fil-Filosofija u l-potenzjal tiegħu fl-Università fil-qasam filosofiku. Minkejja ċ-ċokon ta' pajjiżna, għandna tradizzjoni ta' kitbiet filosofiċi bi lsienna. Inħarsu lejn il-ħassieba ewlenin u t-temi filosofiċi li trattaw. Patri Mark Montebello huwa t-tielet kelliem li se niltaqgħu miegħu. Ir-raba' mistieden huwa Dr Jean-Paul De Lucca, il-Kap tad-Dipartiment tal-Filosofija.

L-episodju li jmiss se jkun dwar it-teatru bil-Malti. Fost l-oħrajn se tkellimna Simone Spiteri, kittieba, attriċi, u direttriċi li spiss taħdem mal-kumpanija Dù Theatre. It-teatru jaqdi funzjoni importanti ħafna fil-komunità, mhux biss fuq livell artistiku imma anke sabiex jittratta temi politiċi u soċjali. Kelliem ieħor, did-darba mid-Dipartiment tal-Istudji Teatrali, huwa Marco Galea, espert tal-istorja tat-teatru f'Malta. It-tim ta' Ilsienna ltaqa' wkoll ma' Martin Gauci, id-direttur ta' Dwal Godda, kumpanija teatrali. Martin tkellem magħna dwar it-teatru tal-komunità. Mistieden ieħor huwa Sean Buhagiar, id-Direttur Artistiku ta' Teatru Malta.

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn il-letteratura tat-tfal; fost il-mistiedna se jkollna lil Noel Tanti, kittieb u librar. Minkejja li lsienna għadu fiż-żgħożija tiegħu, xorta waħda għandna biex inkunu kburin bil-pubblikazzjonijiet għat-tfal. F'dan l-episodju nħarsu lejn il-kitba għat-tfal mill-aspett storiku sal-prattika nfisha tal-kitba. Ma nistgħux nitkellmu fuq il-letteratura tat-tfal mingħajr ma nsemmu lil Trevor Zahra! L-aħħar mistieden huwa Chris Gruppetta, pubblikatur.

L-episodju li jmiss se jkun dwar kittieba nisa Maltin. Fost l-oħrajn se nintervistaw lil Therese Pace, rebbieħa tal-Konkors Nazzjonali tal-Poeżija. Poetessa oħra li se nintervistaw hija Nadia Mifsud Mutschler; minbarra kotba ta' poeżija, Nadia ppubblikat ukoll il-proża mal-Merlin Publishers u f'Leħen il-Malti, ir-rivista tal-Għaqda tal-Malti. Marlene Saliba tispira ruħa mill-wirt naturali u storiku tagħna, kif tixhed ġabra ta' poeżiji minn tagħha ispirata mill-arkeoloġija. Se niltaqgħu wkoll ma' Rita Saliba, awtriċi magħrufa kemm maż-żgħar kif ukoll mal-kbar.

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn it-teatrin bil-Malti; fost l-oħrajn se niltaqgħu ma' Marco Galea, li rriċerka l-istorja tat-teatru f'pajjiżna. Mistieden ieħor għall-episodju li jmiss huwa Matteo Pullicino, li wkoll irriċerka l-istorja tat-teatrin. Ninu Borg se jġib miegħu l-esperjenza personali tiegħu billi se jitkellem mill-perspettiva ta' kittieb tad-drama. Awguri lill-ommijiet kollha! F'dan il-jum speċjali, ma nistgħux ma naqsmux magħkom il-poeżija 'Lil Ommi' ta' Rużar Briffa! Fl-aħħar nett ma setax jonqos li nintervistaw lil Sean Buhagiar, id-Direttur Artistiku ta' Teatru Malta.

Ħejjejnielkom episodju ieħor dwar il-lingwa u l-inklużjoni, din id-darba b'rabta mal-komunità queer. Fost il-mistiedna hemm Tyrone Grima, kittieb u fundatur ta' Drachma Malta. Gabi Calleja, attivista magħrufa sew fil-qasam tad-drittijiet LGBTIQ, se taqsam magħna xi ħsibijiet dwar l-użu tal-lingwa u r-rappreżentazzjoni tal-karattri f'xogħlijiet letterarji b'rabta m'ilsienna. L-aħħar mistieden huwa Romario Sciberras, student tad-Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta li kien fuq id-Dean's List u li qed jikteb teżi dwar il-letteratura u l-komunità queer.

Il-gżira oħt tat kontribut kbir fl-iżvilupp ta’ lsienna, fost l-oħrajn grazzi għal kittieba u riċerkaturi bħal Ġan Franġisk Agius de Soldanis, Ġorġ Pisani, Mary Meilak, u Anton Buttigieg, li qeda wkoll fl-irwol ta’ President. Se nħarsu lejn il-kontribut li kittieba Għawdxin taw lill-Malti. Se nlaqqgħukom ma' xi kittieba Għawdxin. Fost il-mistiedna se jkollna lill-Kavallier Joe M. Cassar. Anabelle Portelli hija kittieba żagħżugħa mill-gżira oħt; hi wkoll iltaqgħet magħna sabiex tiddiskuti s-sengħa tal-kitba. Charles Daniel Saliba huwa wiċċ familjari fost il-kittieba u l-edukaturi tal-Malti f'pajjiżna. It-tim ta' Ilsienna ltaqa' miegħu sabiex jiddiskuti aspetti tal-kitba mill-gżira oħra. Elena Cardona hija kittieba żagħżugħa u l-kordinaturiċi ta' Inizjamed għal Għawdex. Iltqajna u tkellimna ma' Elena dwar kitbietha u dwar x'attivitajiet letterarji jittellgħu fil-gżira oħt. L-aħħar mistieden huwa Charles Bezzina, magħruf l-aktar għall-poeżiji tiegħu b'rabta mal-metafora tal-baħar.

Il-kitbiet ta’ awturi kbar bħal Victor Hugo, Albert Camus, jew Dante, spiss jaslulna permezz tat-traduzzjoni. Nerġgħu ndawru ħarsitna lejn it-traduzzjoni, bid-differenza li se niffukaw fuq it-traduzzjoni letterarja. Fost il-mistiedna tagħna se jkollna lil Claudine Borg, lekċerer tat-traduzzjoni. Chris Gruppetta, pubblikatur, se jaqsam magħna perspettivi kummerċjali marbuta mal-produzzjoni ta' traduzzjonijiet letterarji. Nadia Mifsud Mutschler hija poetessa u traduttriċi Maltija li tgħix Franza. Taqsam magħna l-esperjenzi tagħha hija u tittraduċi. L-aħħar mistieden tagħna huwa Charles Briffa, lekċerer tat-traduzzjoni fl-Università ta' Malta.

F’din is-sensiela diġà ħarisna lejn tipi differenti ta’ mużika, mill-għana u l-mużika popolari għal dik alternattiva. Fl-episodju li jmiss se nduru lejn stil ieħor ta’ mużika, dak tal-hip hop! F'din is-sensiela għaddejna mill-mużika popolari għall-għana u dik alternattiva. Issa jmiss il-hip hop bil-Malti, u fost il-mistiedna tagħna se jkollna lil Claude Agius, magħruf aħjar bħala Il-Lapes. Ma jistax jonqos li f'episodju dwar il-hip hop bi lsienna ma nistednux lill-Hooli (Johnston Farrugia), rapper Malti. Rachelle Deguara (REA) hija mistiedna oħra li se tkellimna dwar l-esperjenza tagħha bħala kittieba u kantanta tal-hip hop bil-Malti. Ir-raba' mistieden huwa Joseph Kapitlu ta' Kapitlu Tlettax.

Yanika Schembri Fava se tkellimna dwar il-Malti u l-folklor. Yanika tgħin qatigħ fit-tlugħ tal-attivitajiet ta' It-Tradizzjoni Orali, inizjattiva tad- Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta. Kelliema oħra hija Marlene Mifsud Chircop, folklorista li ilha tirriċerka t-tradizzjoni orali f'pajjiżna għal snin twal ħafna. Steve Borg huwa etnografu u kittieb li rriċerka qatigħ id-drawwiet u l-għajdut tal-Maltin. Huwa wkoll se jkun qed jaqsam magħna xi riflessjonijiet dwar ilsienna u l-folklor. Għal bosta snin ilsienna serva sabiex il-folklor ta’ pajjiżna jgħaddi minn ġenerazzjoni għal oħra, fost l-oħrajn permezz ta’ qwiel, idjomi, taqbiliet, u ħrejjef. Guzi Gatt huwa l-aħħar mistieden għal dan l-episodju.

L-episodju li jmiss se jkun speċjali mhux biss għax huwa l-aħħar episodju ta' dis-sensiela, imma wkoll għax se nxandru intervista mal-poeta Mario Azzopardi, li kkontribwixxa qatigħ lill-poeżija Maltija. Il-Prof. Bernard Micallef huwa raġuni oħra għala l-episodju li jmiss huwa speċjali; l-intervista li se nxandru ma' Micallef hi waħda mill-aħħar intervisti miegħu bħala Kap tad-Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta. Claudia Gauci hija poetessa kontemporanja li tappartjeni għall-ġenerazzjoni l-ġdida ta' poeti. Claudia se taqsam magħna l-esperjenzi tagħha fix-xena kreattiva lokali. Ma stajniex ma nintervistawx ukoll lill-Prof. Oliver Friggieri, ġgant tal-letteratura lokali, kemm bħala kritiku kif ukoll bħala kittieb. Infakkrukom li l-episodju t'għada se jkun dwar il-poeżija Maltija. L-aħħar mistieden huwa Joseph Mizzi, id-direttur tad-dar tal-pubblikazzjonijiet Klabb Kotba Maltin.