University of Flanders

Mensen zijn de meest intelligente wezens op deze planeet. Toch slagen we er niet altijd in de beste keuzes te maken. Waarom maken we denkfouten? Prof. dr. Wouter Duyck tracht ons wegwijs te maken in ons eigen brein. Vanuit de cognitieve psychologie analyseert hij de feilbaarheid van ons brein en de vreemde hersenkronkels die we maken.

Wist je dat het helemaal niet helemaal niet zo ongezond is om stress te hebben? Maar, we moeten natuurlijk ook niet overdrijven. Wanneer bereiken we onze stress-grenzen dan? De klinische psychologie met prof. dr. Elke Van Hoof als vertegenwoordiger biedt je een antwoord.

Om goed te kunnen slapen mag je niet te veel koffie drinken en niet te laat met je gsm bezig zijn. Maar wat gebeurt er in je lichaam als je slecht slaapt? Prof. dr. Johan Verbraecken vertelt welke stoffen er dan te veel in je hersenen achterblijven, welke tekorten je krijgt en hoe het komt dat je daarvan bleek ziet en wallen onder je ogen krijgt.

Je zou kunnen denken dat voor mensen een IQ van 135 alles vanzelf gaat. Ze moeten een les Latijn maar één keer lezen en dan onthouden ze alles en ze begrijpen met een klein beetje moeite ingewikkelde formules. En toch hebben vele hoogbegaafden géén diploma. Zijn ze te lui of sociaal onaangepast? Prof. dr. ir. Kathleen Venderickx legt uit waarom mensen met een IQ van 135 evenveel begeleiding nodig hebben als mensen met een IQ van 65.

Pianospelen is moeilijk: je moet noten lezen, ondertussen 10 vingers op het juiste moment op de juiste noot doen terechtkomen én er nog emotie in leggen ook. Maar als je de moeite doet, word je er ook slim van. Of toch een beetje... Je gaat er niet beter door leren rekenen, maar je traint je hersenen. Hoe dat gaat, legt prof. dr. em. Mark Reybrouck uit

Het is een vraag die iedereen zich elke dag wel eens (gefrustreerd) stelt: "Waarom werkt mijn wifi weer niet?". We kunnen alvast verklappen dat het iets te maken heeft met het Amerikaanse leger en ook wel met dat fameuze internet of things. Na 15 minuten luisteren naar dit college van prof. dr. Steven Latré, expert in de computerwetenschappen en artificiële intelligentie, begrijp je helemaal waarom je wifi-signaal zo vaak hapert.Tenminste, als terwijl je internetverbinding niet wegvalt natuurlijk...

Hoe komt het dat je sterretjes ziet als je plots rechtstaat? Evenwichtsexpert Floris Wuyts geeft je hierop het antwoord - en nee, het antwoord is niét: omdat je bloed door de zwaartekracht naar je benen stroomt. Prof. dr. Wuyts doet zelf ook al jarenlang onderzoek op astronauten die pas terug zijn op aarde en heel vaak kort na hun landing flauwvallen en ja, dààr heeft het wel mee te maken. Nog een tip: ga zitten tijdens het bekijken van dit college, want als je zo geboeid aan het kijken bent dat je nauwelijks nog beweegt, kan je ook flauwvallen..

Een skelet geeft meer prijs dan je denkt. Van een skelet uit de middeleeuwen kunnen we bijvoorbeeld de sociale status of voedingspatronen van die persoon achterhalen. En daaruit trekken archeologen ook conclusies over of het skelet van een arm of rijk iemand was. Archeologen kunnen op die manier de verhalen van historici bevestigen of ontkrachten. Hoe gaat dat juist in zijn werk? En wat kunnen ze allemaal zien? Méér dan je zou denken. Drs. Marit Van Cant vertelt er je alles over!

"Een Spartaanse opvoeding", iedereen kent dit begrip wel. Je moet om 2 uur 's nachts stipt thuis zijn en je bent verplicht om je bed elke dag op te maken. Verschrikkelijk! Studies hebben uitgewezen dat de Spartaanse jeugd het enkele duizenden jaren geleden toch iets harder te verduren had. Maar klopt het ook dat ze hun gehandicapte pasgeborenen doodden? Historicus Christian Laes neemt je mee naar het oude Griekenland voor een gedisciplineerd lesje in de Spartaanse opvoedkunde.

Aanschuiven op de autosnelweg, de verkeerde rij aan de kassa kiezen, wachten bij de damestoiletten. Sommige studies zeggen dat we zo'n drie jaar van ons leven bezig zijn met wachten. Of deze waar zijn of niet, daar spreken we ons in dit college niet over uit. Wat we wel kunnen doen, is de wetenschap inzetten om wachtrijen korter te maken. En dat is precies waar dr. Wouter Rogiest zich mee bezig houdt. In een kwartiertje - zeker en vast geen verspilde tijd - geeft hij tips hoe we de wachttijden kunnen verminderen.

In ons land is het ontkennen van de Holocaust bij wet verboden. En dat is niet goed en niet juist, vindt prof. dr. Patrick Loobuyck. Hij zal zelf de Holocaust niet ontkennen, maar wel uitleggen waarom hij om filosofische redenen het recht heeft om de Holocaust te ontkennen. Dit college gaat dan ook niet alleen over de Holocaust, maar over vrijheid van meningsuiting.

Oncoloog Filip Lardon heeft goed en slecht nieuws: als het zo voort gaat, zullen alsmaar meer mensen kanker krijgen. Mààr... het goeie nieuws is dat we kanker veel beter zullen kunnen bestrijden. Onderzoek naar kankerbehandelingen is de laatste jaren zo snel geëvolueerd dat de kanker stilaan schrik moet krijgen. Tot voor kort kon je kankerbehandelingen vergelijken met een kanonskogel waarmee op de kankercellen werd geschoten. Nu zijn het sluipschutters die de kankercellen met een precisieschot uitschakelen. Prof. dr. Lardon legt uit hoe dat gebeurt.

In Maasmechelen staat een teletijdmachine, de Ecotron. Die bestaat uit 14 glazen stolpen waaronder planten groeien. Prof. dr. Natalie Beenaerts legt in een kwartiertje uit hoe ze met die Ecotron kan te weten komen welke planten er over 50 jaar op de Limburgse heide staat. Nog altijd heide? Of maakt die geen schijn van kans meer, en zullen de kokosnoten er uit de palmbomen vallen?

Dr. Angelique Van Ombergen heeft een bijzondere interesse in de hersenen van astronauten. Want een ruimtereis doet wel wat met de hersenen, en dr. Van Ombergen is aan het uitzoeken wàt precies. Daarom vraagt ze aan elke astronaut die uit de ruimte terugkeert of hij of zij onder de scanner wil gaan liggen. Maar daarmee is de onderzoeksdrang van dr. Van Ombergen nog niet gesust: ze wil méér proefpersonen. Dus organiseert ze paraboolvluchten - vliegtuigreizen waarbij de piloot wat zotjes doet waardoor de passagiers een aantal keren gewichtloos zijn - en vraagt ze ook aan deze mensen of ze onder haar scanner willen gaan liggen. Gedurende een kwartier vertelt ze wat er dan zoal in die hersenen te zien is...

Prof. dr. Walter Weyns is socioloog en cultuurcriticus met een bijzondere fascinatie voor tijd. En voor hoe mensen naar tijd kijken. Tijdens zijn kwartiertje wordt professor Weyns wat baldadig: eerst probeert hij een tijd te definiëren en als dat gelukt is, probeert hij na te gaan of tijd kapot kan.

Weet je nog hoe je vroeger op schoolreis zo vreselijk misselijk kon worden in de bus? Of op de achterbank van de wagen? Heb je je ooit afgevraagd of dat wel normaal was? Prof. dr. Floris Wuyts wel. Hij is gespecialiseerd in het menselijk evenwichtssysteem en hij zoekt uit wanneer het normaal is om duizelig, misselijk of draaierig te zijn. Bijvoorbeeld als je op de kermis net uit de rappe rups stapt. Of 36 uur op een woeste zee hebt gevaren. En méér nog: hij zoekt ook uit wat je eraan kan doen als je ook wankelt wanneer je niét net uit een achtbaan komt.

Is het een kwestie van tijd voor een leger van gemuteerde computers de mensheid zullen verslaan en we voortaan in dienst zullen staan van genadeloze machines? In tientallen films wordt ons zo'n wereld voorgesteld. Maar zal "The Terminator" ooit écht bestaan? Prof. dr. Steven Latré is computerwetenschapper en expert in artificiële intelligentie en legt uit waar computers toe in staat zijn.

Moet ik betalen voor jouw god? Nee toch, zou je denken. In België zijn kerk en staat toch gescheiden? Maar is dat wel zo? Want van wie krijgt een priester dan een loon uitgekeerd? Prof. dr. Leni Francken gaat na hoeveel priesters, imams en rabbi's kosten. En... ze vraagt zich af of subsidies voor het geloof nodig/eerlijk/essentieel/overbodig zijn. De meest opmerkzame kijkers kunnen in dit college op 5'24" een klein foutje opmerken, zo liet prof. Franken weten: het concordaat met Napoleon vond plaats in 1801 en niet in 1804!

Paniek op de partnermarkt! Want prof. dr. Dimitri Mortelmans heeft verteld dat slimme vrouwen geen nieuw lief vinden na een echtscheiding. En nee, dit college gaat niet over verliefdheid en chemische processen. Het gaat over drie heilige sociologische principes. En over downdaten. De wijze raad van professor Mortelmans krijg je er gratis en voor niks bij!

Prof. dr. Tim Nawrot is niet Madam Soleil, en toch kan hij min of meer voorspellen hoe oud iemand kan worden. Dat komt omdat hij milieu-epidemioloog is en telomeren kent én kan lezen. Hier volgt een lesje statistiek-meets-genetica-meets-epidemiologie-meets-milieukunde.

Een filosofische vraag, denkt u? Nee hoor! Fysische realiteit! Je wordt sneller oud op de Burj Khalifa in Dubai dan op de begane grond. Een weetje dat waarschijnlijk meer vragen dan antwoorden oproept. Gelukkig hebben wij op die vragen een antwoord klaarstaan. Prof. dr. Leen Decin geeft ze in dit kwartiertje hoogstaand intellectueel vertier. En om de kijkers alert te houden, heeft ze er een kleine verspreking in gestoken. Als je wat in de war bent op 11'20" dan is het normaal: voor Greet, de tweelingzus van prof. Leen Decin, lijkt het dat de klok van de prof in het ruimteschip trager tikt. En terwijl professor Decin maar 10 jaar ouder lijkt te worden, wordt Greet 70. En omgekeerd lijkt het voor de professor dat de klok van Greet trager lijkt te tikken en word zijzelf 70 jaar, terwijl Greet maar 10 jaar ouder wordt. En dus niet omgekeerd, zoals professor Decin daar zegt!

Ben jij een ambitieuze ondernemer en wil de wereld met je bedrijf veroveren? Hoe zorg je ervoor dat de hele wereld voortaan alleen nog joùw producten koopt? Vergeet het gat in markt, vergeet geldverslindende marketingcampagnes... Het enige wat je moet doen is naar dit college van expert internationale handel prof. dr. Piet Pauwels kijken en over 15' weet je wat te doen!

Zijn dure geneesmiddelen de schuld van gewetenloze farmaceutische bedrijven? Of kunnen ze niet anders dan die prijzen zo hoog maken? En wil dat dan zeggen dat wie de pech heeft aan een zeldzame ziekte te lijden sowieso onbetaalbare geneesmiddelen nodig heeft? Bio-statisticus prof. dr. Geert Molenberghs legt het allemaal eens goed uit zodat jij tijdens de volgende cafédiscussie de redelijke kan uithangen.

"Pffff. Weer die saaie kine-oefeningen doen. Ik sla ze vanavond voor één keertje eens over". Iedereen die ooit al naar een kinesitherapeut is gegaan, kent dit gevoel. Wie het niet kent, geloof ons, de motivatie is soms ver te zoeken. Wist je dat tegenwoordig veel oefeningen kunnen worden vervangen door actieve videogames? Of dat robots je kunnen helpen een beweging juist uit te voeren? Prof. dr. Annick Timmermans onderzoekt of en wanneer games, robots of andere technologieën béter werken dan een strenge kinesist. En dus ook of de kinesitherapeut binnenkort definitief plaats moet ruimen voor machines.

De hersenen van een mens bestaan uit 86 miljard neuronen. En op elke neuron zitten 10000 synapsen. De hersenen vormen eigenlijk één ongelooflijk complex elektriciteitsnetwerk. Dus is het niet verwonderlijk dat er af en toe iets misgaat. Maar hoe dat misgaan dan autisme kan uitlokken of schizofrenie, dat legt neurobioloog prof. dr. Bert Brône je uit.

We zijn nooit meer offline. We gebruiken steeds meer technologische snufjes en hebben zo ook steeds meer energie nodig. Maar moeten we die nog altijd gaan zoeken bij de klassieke energieleveranciers zoals kern-, water- en zonne-energie? Prof. dr. Jean Manca ziet overal energie die gewoon verloren gaat. Hoe energie uit modder of sneakers halen? Om dat te weten te komen moet je dit college bekijken!

Elke dag overlijden sterven in ons land twee mensen in het verkeer. De aantallen dalen, maar ze kunnen en moeten nog meer daar omlaag. Daar wordt hard aan gewerkt. Aan de Universiteit van Hasselt gebruikt prof. dr. Tom Brijs zelfs virtual reality om het verkeer veiliger te maken. Hoe dat precies zit, kan je hier zien.

Hoe is dat nu toch mogelijk, dat we nog altijd niet kunnen gaan winkelen in het winkel- en ontspanningscomplex Uplace, dat de Antwerpse ring nog niet rond is en dat het in Limburg maar wachten blijft op een Noordzuidverbinding? Het lijkt wel of het gemor van enkele mensen met een grote mond het land verlammen. Prof. dr. Bernard Vanheusden is jurist en legt uit waarom milieuwetten zo streng zijn.

Mazelen is een heel besmettelijke ziekte. En niet ongevaarlijk. Het zou dus fantastisch zijn als we de mazelen zouden kunnen uitroeien. En wiskundigen kunnen ons daarbij helpen. Zoals prof. dr. Niel Hens. Hij is wiskundig epidemioloog, en als je hem zijn gang zou laten gaan, zou het rap gedaan zijn met die mazelen!

Een 'dode' taal leren, lijkt vandaag de dag wel het stomste dat je kan doen. Wetenschappen en 'levende' talen leren, dat is de toekomst! Maar dat is buiten het enthousiasme van latinist Christian Laes gerekend. Wedden dat je na het zien van dit college opnieuw de boeken induikt om zo Latijnse websites te kunnen afschuimen?

Is een Bongobon altijd een fout cadeau? Geef je beter gewoon geld? Mag je een verlanglijstje vragen? Of zelf terloops tegen je lief zeggen dat je een ring met een smaragd héél mooi vindt en koorden armband afschuwelijk? De do's en don'ts van cadeaus geven en kregen, wetenschappelijk onderbouwd door prof. dr. Dimitri Mortelmans, socioloog.

In het station gepasseerd aan een Starbucks-winkel en opnieuw gezwicht voor een veel te dure koffie? Geen probleem, het is niet jouw schuld. Volgens de retailmarketing maakt Starbucks gewoon extreem goed gebruik van multisensoriële aspecten in hun koffieshops. Multisensorwadde?? - Dr. Katelijn Quartier legt het je haarfijn uit. En achteraf heb je een extra excuus als je weer niet kon weerstaan.

Theresa May vergelijken met een kat, de Brexit met de soeks van Marrakesh en de alternatieven met het bakken van een taart. Alleen professor Dirk Van Poucke kan de onderhandelingen op zo'n beeldende en duidelijke manier uitleggen. Na het zien van dit college blijft enkel de vraag waarom het Verenigd koninkrijk en de Europese Unie niet inzien dat het allemaal zoveel makkelijker kan.

Meer en meer mensen lijden aan Alzheimer. En wie iemand met Alzheimer kent, weet dat de ziekte méér is dan alleen maar vergeetachtig worden is. Redelijk ontstellend is dat artsen nauwelijks méér kunnen doen tegen de ziekte dan 100 jaar geleden. En toch... dr. Martijn Peeters is hoopvol voor de toekomst.

Woelen in je bed, ijsberen door je living, afwezig door het raam staren... kan jij ook soms urenlang piekeren als er iets op je lever ligt? Wees dan blij, want piekeren heeft een doel. Prof. dr. Ernst Koster legt uit hoe je ervoor zorgt dat je niet aan dat piekeren ten onder gaat en bij hem, of een collega-psycholoog, terecht komt door een overdosis gepieker.

Jawel! Jawel! Jawel! Je wordt wél ongelukkig van chips en chocola! Op café ga je met dit soort uitspraken niet scoren. En al helemaal niet bij je vrienden die het wat moeilijk hebben. En toch is het waar. Voedingsexpert dr. Nathalie Michels legt uit waarom. Luister en leer, en eet misschien tijdens dit college nog rap een grote zak chips leeg. Want alles is over een kwartiertje anders. Voortaan denk je bij chips... aan darmbacterieën.

Als de meeste mensen aan de EU denken, is dat niet altijd even positief. Ze zorgen voor te veel regeltjes en moeien zich met de kleinste details van de Europese producten die op de markt komen. Zelfs hoe een Kinder Surprise er moet uitzien! Zijn die Europarlementsleden bemoeiziek? Of is er meer aan de hand? Expert uit het Gentse - Hendrik Vos - legt het met zoveel passie uit, dat wij onze frustraties jegens de EU al lang weer vergeten zijn.

Je kan nauwelijks het verschil proeven... maar toch smaakt jouw blikje cola hier anders dan in Amerika. Wist je dat meer dan 90% van de merken van voedingsproducten die in de wereld bestaan maar in één land verkrijgbaar is? Hoezo? Hebben wij dan andere smaakpapillen? Of spelen producenten een pienter spel? Econoom Piet Pauwels leert jou producten pellen zoals de laagjes van een ui...

Dat zowel Einstein als Edison twee briljante kerels waren, daar bestaat geen twijfel over. Maar wiens ideeën waren de beste op vlak van verlichting? Huh? Einstein... verlichting?? Dat Edison de gloeilamp heeft uitgevonden, dat wisten we. Maar wat heeft Einstein daar mee te maken? Wel... dat verklapt prof. dr. Jean Manca in dit college!

Je ging voor een matras naar de IKEA, maar je kwam ook buiten met een kastje, nieuwe kussens, een plant en een lamp. Daarnaast bent je op de koop toe blijven eten in het restaurant en je hebt achteraf in de shop nog wat Zweedse balletjes gekocht voor thuis? Wel, wat we je nu al kunnen vertellen is dat je niet alleen bent in deze situatie. Heel weinig mensen kunnen de IKEA buiten wandelen zonder iets gekocht te hebben. Hoe dat komt? Wel het heeft iets te maken met de perfecte marketing - en verkoopstrategie van IKEA. En de details? Die geeft dr. Katelijn Quartier je er gratis bij in dit college.

Jij mag dan misschien wel elke keer de kraan dichtdoen terwijl je je tanden aan het poetsen bent... eigenlijk is dat maar een symbolisch zuinig zijn met water. Want als je weet dat er 70 liter water nodig is voor een kopje koffie, 4000 liter voor één biefstuk én dat er elk jaar méér mensen méér koffie en biefstuk willen, dan begrijp je dat we op zoek moeten gaan naar méér drinkbaar water. En net als voor zovele wereldproblemen, kunnen we daarvoor rekenen op wetenschappers. En op dr. Marjolein Vanoppen.

Zout in een schaafwonde, sneetje of zelfs maar klein wondje pikt keihard. Maar hoe komt dat toch? Prof. Bert Brône doet het je eens en voorgoed begrijpen. En je weet meteen ook hoe pijn werkt!

"Het is een schande, hoeveel geld er in Europa verspild wordt! Weet je wel hoeveel die ambtenaren betaald worden? En dan die verhuis naar Straatsburg elke maand. Afschaffen die handel!" Heb je dit ook al eens gezegd? En waarop was dat dan gebaseerd? Luister toch maar eens heel goed naar professor Hendrik Vos, dan weet je over hoeveel geld het gaat en waar al dat geld naartoe gaat en kan je voortaan gewapend met feiten sakkeren.

Bent u geneigd om thuis een druppeltje javel te doen in het water waarin u uw sla wast? Dat is ook geen goed idee. Maar als je het een beetje deskundig doet, in een fabriek waarin pH-waarde, temperatuur etc goed worden gecontroleerd, is het een geniaal idee. Want het is niet ongezond én beter voor het milieu. Professor Imca Sampers legt uit waarom.

Wil jij ook een lijf als dat van Tom Boonen en ga je daarom elke zondag van 10 tot 12 fietsen? Of denk je dat je er binnenkort uitziet zoals Yanina Wickmayer als je elke dag een halfuurtje tennist? Professor Jan Boone vertelt hoe je het lijf van een topsporter kan ontwikkelen. Maar, pas op, wees niet teleurgesteld! Want de kans is groot dat jij nooit een topsportlijf zal hebben...

Stel je voor... op een zonnige zomerdag open je een willekeurig doosje, je richt je op de grootste zonnenstraal, vult het doosje met helder licht en klapt het deksel haastig toe. En zodra de duisternis invalt, zonnepanelen minstens acht uur waardeloos blijken en de zaklamp van je Iphone stuk is beschik jij over dat wonderlijke doosje waarin je licht bewaart. Een illusie denk je? Steek dan je licht eens op bij dit college...

Prof. dr. Lieve Van Hoof studeerde, Latijn & Grieks, politicologie en geschiedenis. Haar onderzoek rond lobbyen in het Laat-Romeinse Rijk is dan ook de ideale combinatie tussen deze drie disciplines. Want hoe almachtig en alleenheersend was die Romeinse keizer nu eigenlijk?

Zijn alle moslims mogelijke terroristen? Staat in de Koran dat geweld toegestaan is? En dan blijkbaar ook tegen moslims, want de meeste slachtoffers van terreur zijn moslims? Voor een keer geen hevig debat hierover, maar prof. dr. Sami Zemni die als politoloog rustig en redelijk uitlegt wat de link is tussen islam en terreur. En voor wie nu al commentaar wil geven: eerst kijken!

De benen wat langer, de borsten wat dikker en de huid wat witter/bruiner. Er wordt regelmatig serieus gesakkerd op gefotoshopte modellen (en op de bladen/sites waar die foto's verschijnen). Maar... fotoshoppen is volgens prof. dr. Koenraad Jonckheere zo oud als de straat. Vanuit zijn passie voor de schilderkunst legt hij uit waarom fotoshoppen normaal is.

Als iemand zelfmoord pleegt is de eerste vraag die iedereen zich stelt: waarom? Waarom heeft hij/zij dat gedaan? En al te vaak wordt er dan een eenvoudig antwoord op gegeven: omdat hij liefdesverdriet had, omdat ze gepest werd, omdat hij een onverwerkt trauma had... Prof. Gwendolyn Portzky laat zien dat het antwoord nooit zo eenvoudig is.

Hatelijk, nog voor je appel helemaal op is, begint hij al bruin te worden. Liever een voorgesneden exemplaar kopen in de supermarkt dan. Maar is dit wel zo gezond? Hoe zorgen ze er in de supermarkt voor dat die appel niet bruin wordt? Spuiten ze er allerlei stoffen in? En zijn die dan gevaarlijk? En is je appel dan nog even gezond? Veel vragen, en gelukkig kent ook iemand het antwoord: prof. dr. ing. Imca Sampers, microbiologe aan de Universiteit Gent.

Hoe is het toch mogelijk: de EU valt van de ene crisis in de andere, en de politieke leiders hollen van de ene crisistop naar de andere. De conclusie van die crisistoppen is bijna altijd: we moeten beter samenwerken. En hop, daar komt de volgende crisis al aan. Professor Hendrik Vos legt uit hoe dat komt en... waarom dat misschien niet zo erg is.

Alles doet pijn, je hebt koorts en voelt je belabberd? De griep is in het land en je bent ongetwijfeld te dicht in de buurt gekomen van de "flinke" collega die vorige week per se nog met 39° koorts wilde komen werken. En jij niet alleen... Als zowat de helft van het land ziek in bed ligt, is een vakantie dan dé oplossing? Prof. dr. Niel Hens heeft het uitgezocht.

Wie kent het niet: 's avonds véél te lang tv kijken, 's morgens véél te moe wakker worden en vastbesloten zijn 's avonds extra vroeg te gaan slapen en dan ga je 's avonds toch wéér te laat slapen. Hoe is dat toch mogelijk dat we er niet in slagen die ochtendlijke goeie voornemens 's avonds uit te voeren? Liese Exelmans doet onderzoek naar ons media-gebruik en weet stilaan hoe het komt én wat we eraan kunnen doen!

"Ik wil je man (vrouw) zijn en ik beloof je trouw te blijven in goede en kwade dagen, in armoede en rijkdom, in ziekte en gezondheid. Ik wil je liefhebben en waarderen al de dagen van mijn leven" Ja, ja, het zal wel. Tot er iemand anders langskomt? Of tot je elkaar beu bent? Tot je het echt niet meer kan verdragen hoe hij/zijn altijd zit te snuffen als jullie aan het eten zijn? Of toch? Blijven jullie écht voor altijd bij elkaar? Prof. dr. Dimitri Mortelmans kan je alvast vertellen hoe groot de kans is...

Nimby kenden we al: not een gsm-mast in my backyard! Wil je ook weten wat Alata betekent? Kijk en luister dan goed naar prof. dr. Guy Vandenbosch. Dan weet je meteen ook waarom je toch maar best niet met je gsm slaapt.

Tijdreizen science fiction? Nee hoor. Volgens de speciale relativiteitstheorie van Einstein is het theoretisch mogelijk: even door een wormgat kruipen en je komt met je teletijdmachine uit waar en wanneer je maar wil.Zo'n ruimtetuig ontwikkelen staat helaas niet op het to-do-lijstje van dr. Pieter Thyssen, maar nadenken over de gevolgen van tijdreizen wel. Want, wat als je 'Back to the future'-gewijs in bed kruipt met je moeder? Ben je dan je eigen vader? Of wat als je terugkeert naar de prehistorie met een virus waar de dinosaurussen niet resistent tegen waren, ben jij dan verantwoordelijk voor hun uitroeiing? En kunnen we de Holocaust ongedaan maken door Hitler te vermoorden? Wat we alvast kunnen concluderen is dat sciencefictionfilms eigenlijk de filosofische meesterwerken van deze tijd zijn.

Er bestaan nog heel wat misverstanden over gebarentaal. Bijvoorbeeld dat gebarentaal een beperkte woordenschat heeft, of dat je in gebarentaal niet over gevoelens kan praten. En zo ook dat Nederlandse doven en Vlamingen elkaar even goed verstaan als horenden. Niet dus! Prof. dr. Myriam Vermeerbergen wil met veel plezier al deze vooroordelen de wereld uithelpen. En ze doet dit niet alleen maar samen met Kristof De Weerdt - die doof geboren is. En nee, het geluid van je computer is op minuut 15 niet plots stuk. Zoek voor je dit college bekijkt even op hoe je een applaus geeft in de doventaal.

Zou jij nee zeggen tegen een weekloon van 200 000 euro? Wij ook niet! Er is helaas niemand die het ons aanbiedt. Maar topvoetballers krijgen het wél. En dat vinden we dan soms wel wat schandalig. Maar 't is niet hun eigen schuld. 't Is de wet van vraag en aanbod. Prof. dr. Wim Lagae bekijkt of die vraag nog zal stijgen, m.a.w. of topvoetballers over 5 jaar nog méér kunnen verdienen, of nu toch aan de top zitten.

Spoiler: vitamine D is geen vitamine, maar een hormoon. Het gevolg is dat we zelf vitamine D aanmaken. Maar... we hebben er wel iets voor nodig: zon. Véééél zon. Iets wat ons regenachtige en bewolkte landje in de winter maar weinig te bieden heeft. In plaats van 6 maanden te overwinteren op Tenerife, bestaat er een goedkopere oplossing: vitamine D in pilletjes slikken. Maar mogen we dit zomaar doen? En is het eigenlijk wel nodig? Prof. dr. Chantal Mathieu zet alle do's en don' t 's en nog veel meer op een rijtje.

"Djiezes, dat is echt weer typisch en niet toevallig dat het een jood/Marokkaan/zwarte/moslim/kafir/Waal/ blanke bourgeoistrut... is!" Betrap jij jezelf ook soms op dit soort gedachten? Je mag het toegeven, want het is perfect normaal dat je soms dat soort dingen denkt. Wat niet wil zeggen dat je het ook luidop moet zeggen! Luister naar professor Van Overwalle en leer hoe racisme soms aangeboren is én hoe je ermee kan omgaan!

Je goudvis heeft nog nooit de familiequiz gewonnen en je hond stak nooit een poot toe bij je huiswerk. Het vermogen om nooit geziene vraagstukken of zelfs levensproblemen op te lossen is een typisch aspect van de menselijke intelligentie. En toch weet jouw kat hoe dat luikje open moet en kraakt een kraai zijn nootjes onder rijdende auto's. Is dit het gevolg van nauwkeurige observatie of van toeval en dus operante conditionering? Professor Rudi D'Hooge legt in dit college uit hoe intelligent dieren daadwerkelijk zijn.

Van pillen word je een zombie, van praten een egocentrische peuteraar die alleen maar verder wegzinkt in een depressie. Professor Koen Demyttenaere maakt al snel duidelijk dat dat dit vooroordelen zijn die niet kloppen. Maar wat is dan de meest efficiënte manier om een depressie te bestrijden? Praten of pillen?

Dit college is ten zeerste aanbevolen voor politici en revolutionairen. Want professor Michel Maus waarschuwt: de revolutie nabij is. Zodra een nieuwe Ché opstaat, zouden de zittende politici beter vrezen voor hun positie! Wie (geen) zin in revolutie heeft, kan dit college maar beter bekijken. Wie weet krijg je nog wat tips.

Professor Katrien Kolenberg zit niét elke avond in haar tuin op Marsmannetjes te wachten onder een piramide van zilverpapier. Professor Kolenberg is astronoom en berekent en bedenkt gewoon op een rationele manier waar er buitenaardse wezens kunnen bestaan. Maar wees gewaarschuwd: na het zien van dit college zal je je bijzonder nietig voelen. Je zal beseffen dat je niet méér bent dan één zandkorrel...

Een onzichtbaarheidsmantel bestaat eigenlijk al: het is een mantel die alle licht opslorpt en dus onzichtbaar is. Maar euh... wat je dan ziet, is een zwarte vlek. En dat is niet wat professor Vincent Ginis in gedachten heeft. Hij werkt aan een onzichtbaarheidsmantel die ervoor zorgt dat je door iemand heen kan kijken. Héél spectaculair én... binnenkort bestaat het!

Chemo kan, met een beetje geluk, kanker genezen. Maar iedereen weet dat de bijwerkingen niet mis zijn. Sinds enkele jaren focussen heel wat kankeronderzoekers op immuuntherapie. Mét succes! Veel minder bijwerkingen en voor sommige patiënten ook hele mooie genezingskansen. Professor Evelien Smits vertelt over de veelbelovende immuuntherapieën, maar... waarschuwt ook dat we op korte termijn niet àlles van immuuntherapie moeten verwachten...

"Géén hormonen in mijn lijf! En zeker niet als ik er dik van word! Awoerd de pil! Leve... euh... iets anders!" De pil kreeg de laatste jaren een beetje een slechte naam. Onterecht, volgens professor Hendrik Cammu. Maar je kan er wel dik van worden. Als je te veel eet. Maar van zwanger zijn ook!

Tot enkele jaren geleden keken astronomen in de ruimte en aan de hand van wat ze zagen, konden vanalles berekenen. Dat was heel interessant, en ook indrukwekkend wat ze allemaal konden berekenen. Maar... ze weten dat ze maar 5% van al wat er is kunnen zien. Sinds enkele jaren waait er een nieuwe wind door de wereld van de kosmologen, want nu kunnen ze ook naar de ruimte luisteren. Kosmologen staan op het punt om nog véél meer over de ruimte te weten te komen. Professor Thomas Hertog vertelt hoe ze daarin geslaagd zijn en wàt ze dan kunnen horen. En hoe ze ook naar het verleden kunnen luisteren! Jawel! Listen and learn!

Dat er fake-news-fabriekjes bestaan, dat weten we intussen. Maar waarom lezen we al dat fake news? En herkennen we het altijd? En hoe komt het dat we het ook geloven. Of toch een beetje geloven. Professor Ike Picony vertelt hoe je je kan wapenen tegen vals nieuws.

"Vertwijfeld blijft de man achter na alle #metoo-berichten. Wat mag/kan nog? Mag je nog complimenten geven? Mag je iemand nog uit vragen? Ja natuurlijk mag dat allemaal nog! En de man moet niet vertwijfeld zijn. Want hij weet goed genoeg dat "hey roste, wa moet da koste?" géén compliment is! Maar als je het toch niet meer weet, of argumenten zoekt voor wie het niet meer weet, luister dan naar professor Liesbet Stevens, en je weet weer helemaal wat mag/kan en niet mag/kan. En voor alle duidelijkheid: de vraag had net zo goed kunnen zijn: hoe verleid je juridisch verantwoord een man?"

Er waren mensen die dachten dat de wereld zou ontploffen als wetenschappers in de deeltjesversneller van Cern, nabij Genève, deeltjes met een gigantische energie tegen elkaar zouden doen botsen. De botsingen zijn intussen gebeurd, de wereld is niet ontploft, en prof. dr. Jorgen D'hondt was euforisch. Want olala, wat hij allemaal te weten komt door twee ondenkbaar kleine deeltjes te laten botsen en dan naar de rommel te kijken, is ongelooflijk. En kan wetenschappers nog jaren bezighouden. Hierbij alvast een voorproefje van 15 minuten!

"Hey! Wat voor vraag is dat nu? Nee toch? We leven toch niet meer in de middeleeuwen?" Is dat je reactie als je deze vraag leest? Maar je kent ons: als het zo eenvoudig was, zouden we de vraag niet stellen. Prof. dr. in de criminologie Sonja Snacken tast samen met jou de (pijn)grenzen van het gevangenisleven in Europa en België af en confronteert je met enkele ethische dilemma's.

"Binnenkort een reisje naar de Filippijnen of Ijsland gepland?* Let dan goed op, want wat als die slapende vulkanen toch plots wakker schieten? Kan je hierover betrouwbare informatie verzamelen? Sterk staaltje gokwerk van vulkanologen? Of zijn hun voorspellingen toch iets of wat wetenschappelijk onderbouwd? Sam Poppe is de enige vulcanoloog van Vlaanderen. Hij speelt dagelijks in zijn zandbank en komt je zijn bevindingen haarfijn uitleggen.*En voor wie dacht dat vulkanen een ver-van-je-bed-show zijn. Fout gedacht! In de Ardennen zijn er zelfs nog oude vulkanen. En in Italië zijn er supervulkanen die wel nog eens veel gevaarlijker zouden kunnen zijn dan die mini-vulkaantjes hierboven. Kijk dus ook maar, een gewaarschuwd man (of vrouw) is er twee waard. "

Met de vraag "Verkoopt seks?" verwachten wij gigantisch veel kijkers te lokken. Want het woord "seks" komt erin voor, en dan klikken mensen erop. Althans... dat dachten wij, huis-, tuin- en keukenmarketeers, toen we wetenschapsfilosoof Gustaaf Cornelis voor dit college vroegen. Nu we het college van professor Cornelis hebben gezien, weten we dat het toch niet zó eenvoudig is. Seks kàn verkopen, maar onder bepaalde voorwaarden. Kijk en luister zelf!

Wereldwijd besteden bedrijven elk jaar miljarden aan het sponsoren van sportwedstrijden. En nu komt KU Leuven-sportmarketeer Wim Lagae ons vertellen dat die bedrijven het niet belangrijk vinden of hun sporters winnen. Vreemd is dat. Zijn de verliezers dan stilaan de grote helden waar iedereen naar opkijkt? Of hebben die begrijven gewoon geld te veel, professor Lagae?

In 49 VC overspoelde een allesverwoestende vulkaan, de Vesuvius, één van de grootste Romeinse steden van dat moment: Pompeii. Toch gingen er niet veel later opnieuw mensen op de flanken van de vulkaan wonen. Nu, in de 21e eeuw zijn overal ter wereld de meeste vulkanen bewoond. De Vesuvius kwam niet meer tot uitbarsting, maar veel van die andere vulkanen wel. Zelfs al voorspellen wetenschappers dat de vulkanen binnen de kortste tijd de omgeving met lava zullen bedelven. Waarom doen mensen dat? Drs. Sam Poppe bestudeert vulkanen niet enkel theoretisch vanuit zijn VUB-lab, maar beklimt door zijn veldwerk ook echt de vulkanen. Samen met de lokale bevolking (die zich helaas vaak in ontwikkelingsgebieden bevinden) bekijkt hij samen hoe ze aan preventie kunnen doen.

Wist je dat je een sportzak moet meenemen naar de apotheker als je een spiraaltje gaat kopen? Want in een gewone zak past het niet! Dat is een akelig bericht voor iedereen die een spiraaltje overweegt. Maar professor gynaecologie Hendrik Cammu stelt alle vrouwen het komende kwartier gerust: het spiraaltje is een fantastische uitvinding. Maar het klopt wel van die sporttas...

Kan een computer leren fietsen als mensen? Prof. dr. Ann Nowé heeft het nog niet geprobeerd, maar toch is ze er hele dagen mee bezig. In het Artificial Intelligence-Lab (voor de kenners: AI-lab) van de VUB valt nogal vaak het woord "self-learning computers". Een computer die op dezelfde manier als een klein kind leert pannenkoeken bakken, schaken of tafeltennissen, ook dat is wetenschap! Met haar wiskundige achtergrond stelt Ann Nowé algoritmes samen om dit in goede banen te leiden. Nuttig? Zeer zeker, want ze beïnvloeden nu al jouw leven...

Professor robotica Bram Vanderborght is tijdens dit college wat baldadig: hij heeft een erg schattig robotje bij en schopt het met de woorden "alles voor de wetenschap" bijna van het podium. Om ons uit te leggen dat ze aan de VUB werken aan onverwoestbare robots. Kijk snel als je wil weten of dit robotje ook al onverwoestbaar is...

Bij een communicatiewetenschapper denk je spontaan aan iemand die kranten, radio of sociale netwerken bestudeert. Professor Ballon werkt als communicatiewetenschapper aan de toekomst. De verstedeling explodeert en steden zijn voorzien van ontelbaar veel slimme computers en chips. Spelen wij weldra een rol in een sciencefictionfilm of moeten we helemaal niet bang zijn van erg snuggere stad?

Geen professor in de esoterische wetenschappen, maar wel in de sociologie die een antwoord brengt. Heeft het met een zesde zintuig te maken? Hebben we een glazen bol nodig? Sociologen experimenteren er op los, dat feit is zeker. Maar over het hoe we het kunnen bevorderen, waarom het nuttig is en of iedereen het kan, doet neuro-socioloog Frank Van Overwalle u in een academisch kwartiertje uit de doeken.

Een stevig potje schelden op sociale media is de politici van dit land niet vreemd. Je kan je echter wel de vraag stellen of dit echt tot beter bestuur leidt. In de middeleeuwen was het alleszins het geval. Prof. dr. Jelle Haemers onderzoekt hoe gewone mensen het (scheld)woord gebruikten tegen de adel en burgerij om een beter bestuur te krijgen. En wat blijkt? Dat wij allemaal (ook onze politici) heel wat kunnen leren van die 'boertige' middeleeuwers. Het schelden gebeurde namelijk op een heel doordachte manier!

Jezus liep over water, kon de stommen doen spreken en is verrezen na zijn kruisiging. De betere fantasy-schrijvers kunnen het zo gek niet verzinnen. Toch geloven overal ter wereld heel veel mensen in hem. Maar heeft hij ook echt bestaan? Was hij wie we denken dat hij is? Had hij ook een zusje? Wat weten we allemaal zéker over hem? Prof. dr. Hans Geybels is theoloog én historicus. De ideale persoon dus om samen met ons de bronnen uit te spitten.

"Ken je dat gevoel, dat je een pen neemt om iets op te schrijven, en dat je dan niet meer weet wàt? Je bril zoeken terwijl hij op je hoofd staat (wat een cliché!)? Je laptop openklappen en niet meer weten waarom? Nee, je wordt niet gek! Je bent gewoon een kind van je tijd: met 1001 dingen tegelijk bezig - werken, whatsappen, mails in 't oog houden, en ondertussen een gesprek voeren. En... van dit soort gedrag word je... euh... een beetje gek. Maar professor Van Hoof heeft ook goed nieuws: je kan er iets aan doen! "FOMO (Fear of missing out)

Zowel in Vlaanderen als in Europa liggen nog heel wat stortplaatsen. Op veel van die stortplaatsen kwam een laag grond te liggen en ze verdwenen uit het geheugen van de mensen. Vaak kwamen er natuurgebieden op, maar ook huizen. Wist je bijvoorbeeld dat Kessel-Lo deels op zo'n stortplaats is gebouwd? Maar... Peter Tom Jones, doctor in de industriële ecologie, raadt de overheid aan deze stortplaatsen dringend te saneren. Want het zijn vervuild - slecht voor het milieu én voor de klimaatopwarming. En het goeie is dat een sanering geen geld moet kosten maar kan opbrengen! Er valt namelijk zowel bouwmateriaal, een milieuvriendelijk cement en brandstof uit die oude stortplaatsen te halen. Enhanced Landfill Mining heet dat. Hoe dat mogelijk is komt je te weten door snel op de play-knop te klikken.

Verplicht je wegwerpzieke lief of rommelfobische moeder om naar dit college te kijken. Scenograaf Jo Klaps komt je namelijk vertellen dat al je rommel waardevol kan zijn: van sigarettenpeuken, foeilelijke vazen tot oude lampenkappen. Ook jouw rommelzolder herbergt zonder twijfel precieuze schatten. En je leert in dit college meteen ook wat een scenograaf eigenlijk doet.

Je staat in de supermarkt, je geeft deze avond een feestje en wil wat frisdrank (want de vraag slaat natuurlijk niet op waterflessen, dat drink je van de kraan, toch?) kopen. Dan slaat de twijfel toe: koop je glazen flessen of toch maar die plastieken die een pak minder wegen? We worden dagelijks met milieu-advies om de oren geslagen. Supermarkten mogen dan wel geen plastieken zakjes meer meegeven, er ontstaan verpakkingloze winkels, maar tegelijk worden de kleinste dingen steeds meer verpakt. Als consumenten weten we soms niet meer wat nu nog goed is. Karine Van Doorsselaer klaart het even uit.

De vraag lijkt een beetje een contradictio in terminis. Voor het milieu is het toch sowieso beter om onverpakt voedsel te kopen? Denk maar aan heel de plastic soep in de oceanen. Maar wat nu als al die verpakkingen voedselverspilling tegengaan? Professor Devlieghere weet er als expert in de levensmiddelenconservering alles van.

Professor Piet Van Duppen kan datgene waar de alchemisten jarenlang naar gezocht hebben: hij kan van lood goud maken. No kidding! En toch zit hij niet te rentenieren op een tropisch eiland. Waarom niet? Omdat hij zo goed is om het volk (ons allemaal dus) uit te leggen hoe het moet. En... euh... eigenlijk ook omdat het niet zó eenvoudig is. Maar hij kan het wel!

Geld voor niks krijgen, dat is wat het basisloon eigenlijk inhoudt. Iedere maand - ongeacht of je werkt of niet - wordt een bepaald bedrag op je rekening gestort. Steeds meer mensen zijn vóór, maar het brengt natuurlijk heel wat vragen met zich mee. Is het betaalbaar? Hoe groot moet dit bedrag zijn? En, is dat niet allemaal slecht voor onze economie? Want wie zou nu nog gaan werken? Prof. dr. Ive Marx vergelijkt de voor- en de nadelen, zodat iedereen zelf kan beslissen. En jij, wat zou jij doen? Zou jij nog gaan werken?

Heb jij zeven jaar geleden voor een luttele 50 euro in bitcoins geïnvesteerd? Proficiat, je bent intussen waarschijnlijk miljonair. Maar wist je ook dat de milieu-impact van de bitcoin daardoor ook tot een torenhoog niveau is gestegen? Hoe kan een virtuele munt hier nu invloed op hebben? Prof. dr. Bart Preneel heeft als cryptoloog zelf bijgedragen tot de uitvinding van de bitcoin - al heeft hij er zelf nooit in geïnvesteerd. De perfecte persoon dus om ons wegwijs te maken in de wondere wereld van de bitcoins. Zowel voor beginners als gevorderden een leerrijke uiteenzetting over het nut, de werking en de gevolgen van virtueel geld.

Wielrenners en tennissers die naar Monaco emigreren, fortuinlijke Belgen die zich in Zwitserland of Luxemburg huisvesten, bedrijfsleiders maar ook kleine zelfstandigen wiens naam genoemd wordt in het Panamaschandaal... Er wordt wel eens gegrapt dat belastingontwijking de nationale sport van de Belgen is. Maar mag het altijd/soms/nooit? Professor fiscaal recht Niels Appermont legt uit waarvoor je in de gevangenis kan terechtkomen en waarvoor enkel in de hel.

"Benodigdheden voor het overvallen van een bank: bivakmuts, wapen, vluchtauto. Of niet? Sinds geld veelal online wordt beheerd, levert een gewapende bankoverval gemiddeld nog een luttele 5000 euro op. Online bankovervallers, hackers, zijn een stuk moeilijker te herkennen. Ze zien er namelijk uit zoals jij en ik en gebruiken geslepen truukjes om misbruik te maken van de menselijke zwakte en zo toegang te krijgen tot de jackpot. Dit college is dus zowel interessant voor stiekemerds die een carrière als hacker ambiëren, als voor naïevelingen die hun staat van alertheid willen opkrikken."

In sommige talen maakt men een onderscheid tussen twee soorten gif: in het Engels spreekt men over ‘venom’ wanneer gif via een wonde in het lichaam terechtkomt, ‘poison’ slaat op gif dat wordt opgenomen via de spijsvertering. Slangengif is venom en kikkergif is poison. Maar wie denkt dat hij hiermee een veilig antwoord heeft op de vraag van het college kijkt beter verder naar hoe professor Roelants een sapje met slangengif drinkt. Het is misschien wel een kwestie van leven of dood. ...

Of je de radio nu opzet in de auto of de loeiende beat van de dj je om de oren slaat in een club… je zal op zijn minst heimelijk meebewegen (of gewoon met volle overgave). Je lichaam interageert met het ritme van de muziek en daardoor ontstaat plezier. Je lijf is in staat om het ritme tot op de milliseconde te voorspellen. Want om te weten wanneer je je vuisten in de lucht moet ballen op de luidste toon van de climax moeten je armen zich tijdig naar boven bewegen… Je bent in feite dus een betere danser dan je zelf voor mogelijk hield.

Elke watermolecule die in urine zit, komt ooit weer in een kraan terecht. En voordat je je neus optrekt… daar is werkelijk niets vies aan. In de natuur wordt water gezuiverd met bacteriën en in waterzuiveringsinstallaties bootsen we de natuur op dezelfde manier na. Maar ook niet-natuurlijke stoffen zoals pesticiden en zalfjes komen in ons water terecht. Deze hardnekkige stoffen zijn een stuk moeilijker om af te breken. Toch bestaan er bacteriën die zelfs deze taaierds het kijken nageven. Voor Robin Bonné zijn deze bacteriën echte helden.

Natuurlijk is potlood niet sterker dan staal! Want een potlood kan je zo breken en een staalstaafje van dezelfde dikte absoluut niet. En waarom dan toch deze vraag? Omdat potlood wel héél sterk kan worden als je er een heel dun laagje van hebt. Que?? Dr. Ben Van Duppen legt deze revolutionaire bevinding uit.

Elvis en Michael Jackson lijken dubbelgangers te hebben bij de vleet. Ieder jaar staat er wel weer een imitator op die beweert The King te zijn. Maar hoe zit het bij jou? Hoe groot is de kans dat er iemand rondloopt met exact dezelfde haarkleur, neus, oren en ogen, lengte en breedte? Onbestaand of toch heel heel klein, denk je? Misschien brengt het college van professor Sylvia Wenmackers je op andere gedachten.