VPRO Backlight

Indrukwekkende documentaire over de gevolgen van schaliegaswinning in de VS

Tegenlicht evalueert 'tien jaar 9-11' met drie prominente Amerikanen: een militair, een diplomaat en een politicoloog. Voor elk van hen afzonderlijk heeft de lange nasleep van de val van het WTC een speciale betekenis.

Aftermath Network biedt nieuwe perspectieven op de crisis.

Het Internet als bevrijdende kracht richting democratie. Evgeny Morozov, schrijver van ‘The Net Delusion’ vindt dit een valse voorstelling van zaken. Hij neemt plaats in een visuele arena met twaalf schermen, waarin hij wordt gebombardeerd met beelden en quotes.

Op een strook van 14 kilometer tussen Egypte en Gaza liggen 1400 tunnels, die de spil van de lokale economie vormen. Tegenlicht ging ondergronds en onderzocht de toekomst van dit grensgebied.

Anti-Israël is al snel anti-semiet, ook in Nederland. Tegenlicht onderzoekt met Thomas von der Dunk hoe in Nederland het denken over Israël wordt gemanipuleerd door een machtig samenspel van politiek, geloof en propaganda.

Wat voor rol spelen de nieuwszenders Al Jazeera en Al Arabiya in de recente omwentelingen in de Arabische wereld? En hoe onafhankelijk is hun berichtgeving eigenlijk, mede gezien hun financiers?

Nederland kan alleen meer verdienen door meer uit te vinden, maar er is gebrek aan de belangrijkste grondstof: kennis. De technisch hoogopgeleide mensen die voor deze innovaties nodig zijn, studeren niet in Nederland.

Tegenlicht volgt twee jonge ondernemers die Chinees toptalent naar Nederland halen. Na een intensieve selectiestrijd tussen tientallen kandidaten mogen er uiteindelijk vijf in Nederland aan de slag.

Hoge voedselprijzen zorgen voor toenemende onrust in de wereld. Is er simpelweg te weinig voedsel voor te veel mensen of zijn in snelle winst geïnteresseerde speculanten de oorzaak van de stijgende prijzen?

Terwijl grote delen van Afrika nog steeds worden geteisterd door hongersnood, gaan grote stukken vruchtbare landbouwgrond in dit continent in de uitverkoop. Na de ineenstorting van de financiële markten zijn slimme investeerders op zoek naar nieuwe mogelijkheden en landbouwgrond lijkt, gezien de stijgende wereldbevolking en hoge grondstofprijzen, een goede gok. Met veel goedkoop land is Afrika voor hen een walhalla.

In deze donkere dagen, de verjaardag van de vrijgevige goedheiligman, waarin altruïsme en “eerlijk zullen we alles delen” in hoog aanzien staan brengt de redactie van Tegenlicht u een strooigoed uitzending.

Tegenlicht opent het nieuwe jaar met de bekende Agenda-uitzending waarin we gewoontegetrouw vooruitblikken en gewaagde voorspellingen doen die in de loop van het jaar uit blijken te komen.

Niet Steve Jobs, niet Barack Obama, niet Mark Zuckerberg of Mark Rutte, maar de demonstrant werd onlangs door TIME gekozen tot persoon van het jaar 2011. Wie is de nieuwe demonstrant?

De financiële markten sidderen als de rating agencies hun oordeel bekend maken over de kredietwaardigheid van een land. Regeringsleiders liggen wakker om de rating van hun land. Maar vaak waren de oordelen van Moody's, S&P's en Fitch onjuist.

Het werd wereldwijd omarmd: microkrediet als dé oplossing voor het armoedeprobleem. Maar microkrediet is de laatste tijd in diskrediet geraakt. Wat is er waar van alle jubelverhalen en de recente kritiek? Tegenlicht sprak hierover met de jonge Franse ontwikkelingseconome Esther Duflo.

Wordt het een dieprode maandag? Omstreeks 13 februari verwacht het Griekse Ministerie van Financiën uitsluitsel over een staatsschuld-deal. Maar ondertussen lijkt het bankroet van Griekenland onafwendbaar. In de afgelopen tien jaar blijkt de Amerikaanse investeringsbank Goldman Sachs de Griekse overheid te hebben voorzien van riskante financiële constructies die de schuld van het land lager lieten uitvallen dan ze in werkelijkheid was. Daarmee hielp Goldman Sachs Griekenland om boven zijn stand te leven en zich steeds dieper in de schuld te steken. Het leverde Goldman Sachs honderden miljoenen op en het was het begin van de structurele ondermijning van de euro.

Tegenlicht maakte tien jaar geleden twee afleveringen op het dieptepunt van de economische crisis in Argentinië. Argentijnen lieten zien hoe zij de crisis doorstonden en welke creatieve trucs werden ingezet om te overleven.

Als banken teveel schuld maken worden ze gered; als regeringen en burgers in de schulden raken gaan ze echt failliet. Wat zegt dat over schuld als filosofische categorie?

Tegenlicht bivakkeert in het Baskische stadje Mondragón, waar het overgrote deel van de bevolking werkt in coöperaties. Elke werknemer is er mede-eigenaar en men beslist samen welke keuzes het bedrijf moet maken. Met succes, ook in deze economisch harde tijden. Mondragon maakt hoogtechnologische producten en is als 7e grootste bedrijf van Spanje uitgegroeid tot een multinational met vestigingen over de hele wereld.

Vladimir Poetin won in maart opnieuw de Russische presidentsverkiezingen, mede omdat hij de traditionele media voor zijn concurrenten gesloten wist te houden. Maar op sociale media als Facebook, Twitter en Youtube ontstond een parallel mediaverkeer dat zijn weerga niet kende. Hierdoor gingen duizenden Russen de straat op en drong zich een heel ander beeld op van de verkiezingen.

Een jaar na de euforie op het Tahrirplein is het doel van de demonstranten bij lange na niet bereikt. Het land wordt met harde hand geregeerd en democratie is ver te zoeken. Het ‘oog van de wereld’ is inmiddels vertrokken. Hoe het Egypte sinds 25 januari 2011 is vergaan wordt verteld aan de hand van vijf portretten uit diverse hoeken van de samenleving.

Iran met een kernbom: het schrikbeeld van Israël en het Westen. De roep om een aanval op Iran klinkt luider dan ooit. De vraag lijkt niet of de Iraanse nucleaire installaties worden aangevallen, maar wanneer.

In het jaar 2050 zal ongeveer driekwart van de wereldbevolking in de stad wonen. Met de stad als gigantische groeimarkt hebben grote bedrijven als Philips, IBM, Cisco en Siemens zich de laatste jaren volop op de stad gestort.

Wat als we zouden kunnen leven in een schone wereld? Een wereld waar de energie volledig schoon wordt opgewekt, het water niet meer vervuild wordt, transport echt schoon is en de producten schoon en recyclebaar worden geproduceerd. Zo’n wereld komt er. Tegenlicht verkent wereldwijd de ongekende mogelijkheden van Cleantech, de nieuwe industriële revolutie.

Al meer dan 15 jaar is de cameraman en ecoloog John D. Liu bezig met zijn wereldwijde missie om woestijnen te vergroenen en biodiversiteit te herstellen. Het begon allemaal in 1995 toen Liu het Löss-plateau in China filmde.

Deze zomer zal alle media-aandacht gericht zijn op het Europees Kampioenschap voetbal, dat wordt georganiseerd in Polen en Oekraïne. Twee landen aan de rand van een Europese gemeenschap die in diepe economische en politieke crisis verkeert. In de laatste uitzending voor de bal rolt zoomt Tegenlicht in op de situatie in de organiserende landen.