Netherlands on Film

Films die gewone Nederlanders maakten in hun eigen omgeving tonen hoe ons land tussen september 1944 en mei 1945 werd bevrijd van de Duitse bezetter. Omdat veel amateurfilmers tijdens de oorlogsjaren een laatste filmrol hadden bewaard voor de dag waarop de bevrijding eindelijk een feit zou zijn, kunnen we vandaag de dag nog van provincie tot provincie, van stad tot stad zien hoe die bevrijding verliep. En hoe daarop het grootste feest uit de geschiedenis losbarstte.

De Nederlandse man heeft het niet makkelijk vandaag de dag. Nog maar kortgeleden waren zijn positie en status onomstreden. Hij werkte hard, was de kostwinner van het gezin en werd verder op z'n wenken bediend door z'n vrouw.

We hebben er allemaal op gezeten en we hebben er talloze herinneringen aan: de lagere school. We leren er lezen en schrijven, optellen, aftrekken en vermenigvuldigen. We worden er bekend met de kaart van Nederland en de hoofdsteden van Europa. We leren er luisteren en gehoorzamen. Het is onze eerste kennismaking met de grote wereld. Er zijn door ouders, juffen, meesters en schoolhoofden veel mooie amateurfilms gemaakt op lagere scholen.

Er zijn er inmiddels ruim 9 miljoen van in Nederland: auto's. Velen zijn verknocht aan hun auto en zijn er met geen campagne of maatregel uit te krijgen. De komst van de auto - grofweg een eeuw geleden - heeft een onvoorstelbaar grote invloed gehad op ons dagelijks leven en op het uiterlijk van ons land. Hij is het symbool geworden van de individuele vrijheid die vandaag de dag voor veel mensen hoog in het vaandel staat. Ook in deze uitzending historische filmbeelden van autoraces op het circuit van Zandvoort.

De manier waarop we met onze gezondheid bezig zijn, is volledig veranderd in een eeuw tijd. Sporten en gezond eten, aan het begin van het filmtijdperk waren dat geen zaken waar gewone mensen zich mee bezig hielden. Overleven, dat had de prioriteit. Genoeg te eten, een dak boven je hoofd en verder bidden dat iedereen gezond bleef. We aten ondertussen best gezond, maar dat was vooral omdat er nu eenmaal nauwelijks iets anders voorhanden was dan onbewerkt, 'echt' eten: aardappelen, groenten, brood en zuivel. Met het vorderen van de eeuw begint steeds meer het besef door te dringen dat sporten een goed idee is.

In de vroege jaren van de filmcamera kwam er nauwelijks een Nederlander in het buitenland. We hadden er geen geld voor, geen tijd voor en bovendien: hoe moest je je verstaanbaar maken? De meeste mensen spraken geen andere talen. Zo was het buitenland in de vooroorlogse jaren het exclusieve terrein van een kleine groep bevoorrechte Nederlanders. Dat alles veranderde. We kregen meer geld en meer tijd en begonnen schoorvoetend het buitenland te ontdekken.