Zembla

Eind 2019 staan boze huisartsen op de stoep van het ministerie van Volksgezondheid: ze krijgen hun meest kwetsbare patiënten niet doorverwezen naar de juiste zorg. Vooral met ouderen zijn ze eindeloos aan het leuren. De huisarts hangt soms uren aan de telefoon, want verpleeghuizen en ziekenhuizen blijken vol, verzorgingshuizen zijn verdwenen en ook de thuiszorg heeft niet altijd plaats. Sinds een aantal jaar moedigt de overheid ouderen aan om zo lang mogelijk thuis te wonen. Totdat het echt niet meer gaat, dan kunnen ze naar een verpleeghuis. De overheid belooft wel: ook thuis krijgen ouderen zorg, zoals voorheen in het verzorgingshuis. Huisartsen luiden nu de noodklok: hun thuiswonende ouderen kunnen nergens terecht en mantelzorgers vallen om. De juiste zorg regelen is bijna onmogelijk, omdat het systeem veel te complex is. Zembla volgt een aantal thuiswonende ouderen en hun huisartsen en onderzoekt zo de gevolgen van het 'langer thuis'-beleid in de praktijk.

Als tuinman bestrijdt Dewayne Johnson dagelijks het onkruid op de sportvelden van de school in Californië waar hij werkt, totdat hij ongeneeslijk ziek wordt. Hij loopt een agressieve vorm van lymfeklierkanker en huidkanker op. In de zaak die Johnson heeft aangespannen tegen de Roundup-producent Monsanto oordeelt de rechter dat er een causaal verband is tussen de blootstelling aan Roundup en zijn ziekte. Monsanto, tegenwoordig onderdeel van de chemiereus Bayer, moet miljoenen dollars schadevergoeding betalen aan Johnson. Het bedrijf gaat meteen in hoger beroep. Talloze andere ziek geworden mensen volgen het voorbeeld van Johnson en zijn naar de rechter gestapt. Naar verluidt probeert Bayer momenteel met hen tot een schikking te komen. Tijdens de rechtszaak van Johnson komen onthullende documenten naar boven. Deze Monsanto papers, interne rapporten, e-mails en andere vertrouwelijke stukken van Monsanto, laten zien hoe het bedrijf decennialang de wetenschap en de publieke opinie beïnvloed

De meeste grondstoffen voor onze medicijnen worden in China gemaakt. Veel van deze fabrieken lagen de afgelopen tijd stil als gevolg van het coronavirus. Nu de epidemie zich heeft ontwikkeld tot pandemie, kunnen landen wereldwijd geconfronteerd worden met tekorten van essentiële medicijnen, net in een tijd waarin ze het hardst nodig zullen zijn, zo waarschuwen fabrikanten van werkzame stoffen in medicijnen. Hoe heeft het zover kunnen komen? Deskundigen waarschuwen al jaren voor de afhankelijkheid van China. De Verenigde Staten heeft een noodvoorraad van essentiële medicijnen opgebouwd. Heeft Nederland die ook?

Ook in België wordt er keihard geknokt tegen COVID-19, oftewel het coronavirus. In Zembla vanavond aandacht voor de strijd van de Belgen met een uniek inkijkje in het Universitair Ziekenhuis Gent. Vlaamse onderzoeksjournalisten kregen aan het begin van de crisis een unieke kijk achter de schermen van het Universitair Ziekenhuis Gent. Ze liepen mee op de Eerste Hulp en Intensive Care en spraken uitgebreid met artsen en coronapatiënten. Vaccin tegen corona Daarnaast volgden ze de zoektocht van de gerenommeerde viroloog Johan Neyts naar een vaccin tegen het coronavirus. De viroloog van het Rega-Instituut in Leuven liet hen meekijken in de laboratoria waar men verwoed aan het testen is op proefdieren. Vanuit de hele wereld is er belangstelling voor de Vlaamse viroloog omdat hij in het verleden succesvolle vaccins ontwikkelde met dezelfde technologie die hij nu gebruikt in de zoektocht naar een coronavaccin.

Forum voor Democratie slaat een harde toon aan over politici, wetenschappers en journalisten. Maar over één zaak is Thierry Baudet opvallend mild: op Rusland heeft hij vrijwel nooit kritiek. De collega's van Baudet in de Tweede Kamer plaatsen vraagtekens bij zijn visie op Rusland. Of het nu gaat om de Krim en het MH17-dossier of de sancties tegen Rusland, Baudet volgt de lijn van het Kremlin. Hoe kan dat?

In juni 2007 brak in het Brabantse dorp Herpen de Q-koorts uit, die zich snel verspreidde. De sporen zijn nog altijd zichtbaar. Huisarts Rob Besselink en zijn collega’s moeten nu opnieuw vechten tegen een dodelijk virus. De corona-uitbraak haalde bij de bewoners van het Brabantse dorp Herpen nare herinneringen naar boven. In juni 2007 kregen de mensen hier ook ineens heftige griepverschijnselen. Zembla volgt een maand lang de huisarts en zijn collega’s die dertien jaar geleden de Q-koorts te lijf gingen. Die brak uit bij een geitenhouder in Herpen en verspreidde zich over heel het land. De inwoners zijn doodsbang voor het nieuwe virus, want het vorige heeft diepe sporen achtergelaten in de gemeenschap. Levens eisen Huisarts Rob Besselink doet ook nu weer zijn uiterste best zijn patiënten te helpen en zelf veilig en gezond te blijven. De Q-koorts kostte bijna honderd mensen in Nederland het leven, corona eiste al een veelvoud. Hoe gaat de arts om met de druk en de voorzorgsmaatregelen?

In december 2019 onthult Zembla dat de Oranjes een omstreden miljoenendeal hebben gesloten met het Rijk. De erfgenamen van prinses Juliana betalen een deel van de erfbelasting in natura door kunstwerken over te dragen aan de Staat. Maar kostbare kunstwerken blijven achter in de paleizen. Ook verkopen leden van de koninklijke familie topstukken in stilte. Hierdoor gaat uniek cultureel erfgoed voor Nederland verloren. Ambtenaren die nauw betrokken waren bij de afhandeling van de erfenis spreken van een gênante voorkeursbehandeling. De ophef is groot, Kamerleden vragen opheldering. Maar de antwoorden van premier Rutte veroorzaken alleen maar meer mistigheid. Reden voor de makers van Zembla om door te gaan met dit ondoorzichtige dossier. Is waardevolle kunst in bezit van de koninklijke familie voldoende beschermd? En waarom zijn er speciale constructies voor de koning opgetuigd zodat hij tonnen subsidie voor een natuurgebied kan krijgen?

"Paracetamol vervuild met een kankerverwekkende stof", dat is het nieuws dat Zembla en NRC deze zomer publiceert. De journalisten lieten paracetamol van de grootste grondstofproducent ter wereld, het Chinese Anqiu Lu'an Pharmaceutical, testen. Uit de analyse blijkt dat er een kankerverwekkende stof in zit. Waar ter wereld deze vervuilde paracetamol is beland, is niet bekend. Waarom merken de fabrikanten zelf deze vervuilingen niet op? Waarom hebben de toezichthoudende instanties van de overheid dit niet ontdekt? Hoe werkt hun controlesysteem? Want onlangs zijn in bijvoorbeeld bloeddrukverlagers en maagzuurremmer ook kankerverwekkende stoffen aangetroffen. Zembla onderzoekt: Hoe kan het dat patiënten vervuilde pillen slikken?

'Zembla 'onthulde in februari in 'De afvaldump door Rijkswaterstaat' dat de top van Rijkswaterstaat eigen vergunningverleners onder druk zette om de stort van 750.000 ton granuliet, een afvalproduct van de asfaltindustrie, toe te staan in natuurplas Over de Maas. De uitzending leidde tot Kamervragen, Kamerdebatten en nieuwe onderzoeken. Begin september bracht 'Zembla' naar buiten dat Rijkswaterstaat ook nog eens een cruciale rekenfout heeft gemaakt in een risicoberekening van de granulietstort. Het daadwerkelijk gehalte gif dat door de stort in de plas kan komen blijkt duizend keer hoger dan berekend. 'Zembla' komt met nieuwe onthullingen in dit inmiddels politiek gevoelige dossier

Door de brexit lijkt het oude conflict tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië op te laaien. Premier Johnson dreigt een afspraak te schrappen, waardoor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland dichtgaat. In Noord-Ierland stemde de meerderheid tegen de brexit, maar het land moest toch mee met de rest, net als Schotland. De grens tussen Noord-Ierland en Ierland, die sinds 1998 open was, is nu weer officieel een ‘buitengrens’, al zijn er afspraken gemaakt voor vrij verkeer van burgers en goederen tussen de landen. Zembla peilt de stemming in Noord-Ierland, die inmiddels weer licht ontvlambaar is. Boris de boosdoener Dat is mede te danken aan premier Boris Johnson, die dreigt terug te komen op de deal, als de EU niet meewerkt. De oude onlusten, waarbij de Irish Republican Army vocht voor aansluiting bij Ierland, dreigen terug te keren als de grens weer dicht gaat. Langzaam laat ook de IRA - in nieuwe gedaanten - weer van zich horen. Zembla spreekt met republikeinse kopstukken.

1988: De wereld is klaar om het gevecht met klimaatverandering aan te gaan. Amerika en Europa voorop in de strijd: 'Diegenen die denken dat we machteloos zijn tegen het broeikaseffect, vergeten één ding: het Witte Huis-effect!', zegt de Amerikaanse president George Bush senior. Drie decennia later domineren bosbranden, droogtes en warmterecords meer en meer het nieuws. Tegelijkertijd wordt wetenschap over opwarming van de aarde hevig bekritiseerd en zelfs in twijfel getrokken. In 2017 kondigt Amerika aan zich terug te trekken uit het Klimaatakkoord van Parijs. Hoe is dit mogelijk? In Zembla zoeken Deense onderzoeksjournalisten naar antwoorden op deze vraag. Ze onthullen de rol van de machtige olie-industrie en de geheimen van misschien wel de meest succesvolle lobbyisten van de laatste dertig jaar: de klimaatontkenners.