Matarsaga Íslands

Hvað borðuðu landnámsmenn? Í þættinum er fjallað um mat á fyrstu öldum Íslandsbyggðar þegar réttar geymsluaðferðir á mætvælum skiptu sköpum til að lifa af. Þegar Sturlungar slógu upp veisum var vel veitt af áfengi – annað hefði verið ótækt. Fjallað er um mýtur um lambakjöt og stjörnukokkur fær að spreyta sig á hráefni landnámsmanna.

Fjallað er um íslenskar mataruppskriftir frá miðöldum og sérfræðingarnir greina erlend áhrif í íslenskri matarhefð. Mjöður, Spánarvín og bjórlíki koma við sögu og lifrarpylsan fær að kenna á því í Mýtunni. Stjörnukokkurinn fer nýstárlegar leiðir með matarkassann að þessu sinni þar sem lítið er af ferskmeti.

Kaffi er í stóru hlutverki í matarsögunni og þá sérstaklega sikkorí-rótin sem var þurrkuð, mulin og ristuð svo úr varð kaffibætir til að drýgja kaffi. En hvað var bannað að borða? Hrossakjötsát var t.a.m. bannað um tíma nema í algjörri neyð. Garðrækt tekur á sig mynd og fyrsta íslenska kartaflan lítur dagsins ljós.

Snemma á 20. öld verður bylting í geymslu matvæla með tilkomu niðursuðu og ýmsar tilraunir gerðar til að sjóða niður mat í dósir með misgóðum árangri. Bakstur ryður sér til rúms á 19. öld með rúgbrauði handa sjómönnum og bakaríin spretta fram. Íslenskar uppskriftabækur verða vinsælar með Kvennafræðarann í broddi fylkingar.

Fjallað er um innreið eldhúsraftækja á heimili landsmanna. Vegna innflutningshafta var Raftækjaverksmiðja Hafnarfjarðar, Rafha, stofnuð og rafmagnseldavélar rötuðu inn á flest heimili landsins. Nútímaveitingastaðir eins og Hótel Ísland, Borgin og Naustið skutu upp kollinum og húsmæðraskólar höfðu mikil áhrif á uppeldi stúlkna í landinu.

Skyndibitinn fór á flug upp úr 1950, þökk sé ameríska hernum, og niðursoðinn ananas varð ómissandi með nánast öllum mat. Fólk í Náttúrulækningafélaginu var það eina sem gat keypt hvítlauk og innfluningur á grænmeti og ávöxtum var alfarið háður duttlungum Grænmetisverslunar ríkisins – þar til hinar alræmdu finnsku kartöflur skóku þjóðina.

Hver hefur ekki heyrt um hvítvíns- eða ananaskúrinn? Næringarfræðingar fjalla um helstu lífsstílskúra sem skotið hafa upp kollinum og velta fyrir sér hvers vegna fólk er svona heltekið af því að borða sumt en annað ekki. Spekúlantar rifja upp heimilismat sem stenst varla tímans tönn. Fjallað er um mat framtíðarinnar og smakkað á vegansteik, ófisk, grænmetishangikjöti og skordýrasnakki.