Scientific Radio

  • :
  • : 274
  • : 0
  • 0
  • Podcast

:

.

3
3x1
Islam i dżihad – czy są nierozłączne? O początkach działania Mahometa | prof. Katarzyna Pachniak
Episode overview
Kiedy na świat przychodził przyszły założyciel islamu, żyjący na Półwyspie Arabskim koczownicy byli politeistami. Ze względu na brak współczesnych źródeł pisanych trudno dokładnie opisać .. show full overview
3x2
Pada, a miało być słońce? Dlaczego prognoza pogody czasem nie działa | M. Kopeć, B. Niezgódka
Episode overview
- Można powiedzieć, że meteorolog zawodowo zajmuje się bujaniem w chmurach, a rozmowy z nim o pogodzie nigdy nie są nudne – żartuje Marta Kopeć, fizyczka atmosfery z ICM meteo. Razem z .. show full overview
3x3
Bociany - wszystko co chcieliście i czego wolelibyście o nich nie wiedzieć | Adam Zbyryt
Episode overview
Powszechnie sądzi się, że bociany zjadają głównie żaby. To mit. – Zjadają, ale nigdy nie stanowią one podstawowego źródła pokarmu – mówi w Radiu Naukowym Adam Zbyryt, biolog z .. show full overview
3x4
Ciemna materia – czy polski naukowiec odkryje niewidzialne cząstki? | dr Sebastian Trojanowski
Episode overview
Niedługo minie wiek odkąd rozmawiamy o ciemnej materii. Wszystko zaczęło się od obserwacji Fritza Zwicky’ego. Zauważył, że galaktyki w gromadzie poruszają się „za szybko” - dużo szybciej .. show full overview
3x5
Łowcy-zbieracze – czy nasi przodkowie wiedli sielskie życie? | prof. Iwona Sobkowiak-Tabaka
Episode overview
Tygodniowo pracowali mniej, nie byli zależni od plonów, a ich możliwości przetrwania były bardziej różnorodne od rolników. - Znany archeolog Rober Kelly napisał kiedyś, że co prawda .. show full overview
3x6
Sztuczna inteligencja i big data – czy technologia wyeliminuje przestępczość? | dr Martyna Kusak
Episode overview
Gromadzenie danych, ich analiza, algorytmy – wszystko to jest coraz śmielej stosowane przez organy ścigania. Możliwości są ogromne: od analizy transakcji w poszukiwaniu przestępstw .. show full overview
3x7
Materia międzygwiazdowa – jak tworzą się nowe gwiazdy? | prof. Michał Michałowski
Episode overview
- W materii międzygwiazdowej jest zapisana historia galaktyki. Ale materia ta jest też potrzebna do przyszłości galaktyki, do formowania gwiazd – mówi w Radiu Naukowym prof. Michał .. show full overview
3x8
Techniki wpływu społecznego – jak rozpoznać, że ktoś nami manipuluje? | prof. Tomasz Grzyb
Episode overview
Załóżmy, że chcemy kogoś do czegoś przekonać przedstawiając mu swoją prośbę na ucho. Dzięki badaniom włoskich medyków, wiemy, że aby zwiększyć swoje szanse na sukces trzeba mówić do .. show full overview
3x9
Komunikacja ptaków – groźby, kłamstwa i zaloty w ptasim świecie | prof. Tomasz Osiejuk
Episode overview
Nie wszystkie ptaki śpiewają. - Śpiewu uczą się ptaki należące do podrzędu Oscines, czyli ptaków śpiewających, to duża grupa około 4 tys. gatunków, papugi oraz kolibry. Uczą się .. show full overview
3x10
Rajski ogród – czy nowoczesna botanika odnalazła Eden? | prof. Arkadiusz Nowak
Episode overview
„Tu jest jak w raju” powtarzali wielokrotnie polscy botanicy pracując nad poznawaniem roślinności Tadżykistanu. Od słowa do słowa, doszli do wniosku, że można tę impresję zamienić na .. show full overview
3x11
Materiały kwantowe - rewolucja technologiczna tuż za rogiem? | prof. Anna Dyrdał
Episode overview
Grafen – na pewno o nim słyszeliście. Ten bodaj najsłynniejszy nowoczesny materiał jest tzw. materiałem kwantowym. Właśnie takie materiały mogą wprowadzić nas na nowy poziom rozwoju .. show full overview
3x12
Herezje wczesnochrześcijańskie - kto zdecydował, że Jezus jest Bogiem? | prof. Robert Wiśniewski
Episode overview
Dwa tysiące lat temu ludzie byliby zaskoczeni samym pomysłem tworzenia ortodoksji. - Dla Greków, Rzymian przekonanie o tym, że jest jakiś zestaw poglądów religijnych, które wszyscy .. show full overview
3x13
Autonomia robotów – czy maszyna może czuć? | prof. Cezary Zieliński
Episode overview
- To maszyny, które mają być inteligentne – mówi mi prof. Cezary Zieliński, gdy pytam o podstawę fascynacji robotami. Z prof. Zielińskim rozmawiam w jego gabinecie na Politechnice .. show full overview
3x14
RNA – wielofunkcyjne, niezbędne i przełomowe dla medycyny | dr Paweł Szyld
Episode overview
- W biologii, genetyce RNA to gwiazda. Szczególnie w ostatnich latach – mówi dr Paweł Szyld, lekarz, specjalista genetyki klinicznej. RNA jest bardzo podobne do DNA. Obie grupy .. show full overview
3x15
Dziwna samotność Homo sapiens – dlaczego zniknęły inne gatunki ludzi? | dr Marcin Ryszkiewicz
Episode overview
Sto lat temu wizja ewolucji człowieka była prosta, liniowa. – Na początku XX wieku znaliśmy trzy gatunki: Homo sapiens, Homo neandertalensis i Homo eretcus. I tyle. Jak mamy trzy kropki .. show full overview
3x16
Ziemie odzyskane – niedopowiedziane historie milionów polskich rodzin | dr Karolina Ćwiek-Rogalska
Episode overview
- My sobie wyobrażamy, że to było jeden do jeden: wysiedlamy Niemców i przychodzą ludzie z Kresów. To nie do końca tak. Grupa osadników była bardzo zróżnicowana – podkreśla w Radiu .. show full overview
3x17
Powrót człowieka na Księżyc – czym ryzykują współcześni astronauci? | dr Anna Fogtman
Episode overview
Misja Artemis ma doprowadzić do ponownego stanięcia człowieka na Księżycu. Z kolei stacja Gateway krążąca w przyszłości wokół satelity naszej planety będzie działać podobnie jak .. show full overview
3x18
Potęga ewolucji - jak ssakom i gadom udało się wrócić do mórz? | dr Daniel Tyborowski
Episode overview
- Według naszej wiedzy kręgowce wyszły z wody na ląd raz. Ale powracały do tego morza wielokrotnie - mówi w Radiu Naukowym dr Daniel Tyborowski paleontolog, specjalista od gadów morskich .. show full overview
3x19
Archeologia podwodna – jak wydobyć zabytki z morskiego dna? | dr Krzysztof Kurzyk
Episode overview
Bałtyk jest wdzięcznym morzem do zachowywania się drewnianych wraków. W Morzu Śródziemnym jest z tym gorzej. – Tam dużym problemem jest świdrak okrętowiec – mówi w Radiu Naukowym dr .. show full overview
3x20
I Wojna Światowa - nędzny początek nowej Europy | prof. Maciej Górny
Episode overview
- Sytuacja wojenna nie urywa się z dnia na dzień – mówi w Radiu Naukowym prof. Maciej Górny z Instytutu Historii PAN - Dla gospodarek, życia codziennego ludzi, dla aprowizacji, to nie .. show full overview
3x21
Ślady zbrodni – co potrafi współczesna kryminalistyka? | dr Magdalena Kasprzak
Episode overview
Technicy są w stanie zabezpieczyć na miejscu zbrodni nawet ślady zapachowe. – Korzysta się z tzw. podkładów chłonnych, które zbierają cząsteczki, które znajdują się w powietrzu i one są .. show full overview
3x22
Sztuczna inteligencja - jak działają sieci neuronowe i uczenie maszynowe? | prof. Piotr Szczuko
Episode overview
- Rzeczywiście, wszystko zaczęło się od matematycznej definicji tego, jak działa komórka neuronowa – mówi prof. Piotr Szczuko z Politechniki Gdańskiej, gdy pytam go, czy sztuczna .. show full overview
3x23
Umysł średniowieczny – jak myślano o szczęściu, wolności i śmierci | prof. Aneta Pieniądz
Episode overview
Czy da się zajrzeć do umysłów sprzed wieków? Wyobrazić sobie, jak myślano o codzienności? O własnym „ja”? Dla historyków jest to wyjątkowo trudne, ale pewne rzeczy da się wnioskować ze .. show full overview
3x24
Życie w Bałtyku – co się kryje w morskiej toni? | prof. Katarzyna Piwosz, dr Szymon Smoliński
Episode overview
Bałtyk zaczynał swoją karierę jako jezioro, konkretnie Jezioro Bałtyckie. To było ok. 16 tysięcy lat temu. – Bałtyk, jaki znamy jest zupełnie młodziutki, ma około 4 tysiące lat – mówi w .. show full overview
3x25
Magazynowanie energii – idzie nowe w świecie baterii? | prof. inż. Monika Wilamowska-Zawłocka
Episode overview
Jesteśmy jako cywilizacja potwornie energożerni, a inżynierowie ciągle pracują, aby ułatwić nam życie. Jedną z podstawowych kwestii do rozwiązania jest poprawa magazynowania energii – to .. show full overview
3x26
Rocznica Teleskopu Jamesa Webba – co dalej z tym cudem techniki? | dr hab. Radosław Poleski
Episode overview
Ten teleskop to majstersztyk. Działa znakomicie, a jego parametry – zdaniem NASA – są nawet lepsze niż przewidywano. Teleskop Jamesa Webba (JWST) został wystrzelony 25 grudnia 2021 r. Z .. show full overview
3x27
Horyzonty polskiego szlachcica - jak wyglądała edukacja w I Rzeczypospolitej? | dr Joanna Orzeł
Episode overview
Ćwiczono się w szermierce, w tym słownej, uczono historii - głównie własnego rodu. Czytano także pisma starożytne, aczkolwiek nieco cenzurowane ze względów religijnych. - Wycinano z pism .. show full overview
3x28
Mikołaj Kopernik – jak syn toruńskiego kupca zdołał poruszyć Ziemię? | prof. Jarosław Włodarczyk
Episode overview
Mikołaj Kopernik wcale nie był pierwszym, który zaproponował heliocentryczny model Wszechświata. Wiemy chociażby o Arystarchu z Samos, który taki pomysł przedstawił już w III w. p.n.e. .. show full overview
3x29
Styczeń'45 - Sowieci podbijają Polskę. Kto z nimi współpracuje? | prof. Andrzej Friszke
Episode overview
Pamiętacie ulice styczniowe w Waszych miastach? A może jeszcze się zachowały? Nadawane przez komunistów nazwy ulic "17 stycznia" (wyzwolenie Warszawy), "19 stycznia" (Łódź) w fali .. show full overview
3x30
Filozofia fizyki - czy fizycy wiedzą co robią? | prof. Wojciech Sady
Episode overview
Zaczytywanie się w filozofach zmieniło plany życiowe młodego Wojciecha Sadego. - To mnie wypchnęło poza obręb fizyków – opowiada dziś filozof, profesor na Wydziale Humanistycznym .. show full overview
3x31
Fizyka w 2D – jakie supermoce mają atomowe warstwy materii? | prof. Andrzej Wysmołek
Episode overview
Co to właściwie znaczy, kiedy fizyk mówi o materiałach dwuwymiarowych? – Tu chodzi o pewne uwięzienie, o możliwość ruchu – wyjaśnia w Radiu Naukowym prof. Andrzej Wysmołek z Wydziału .. show full overview
3x32
Mokradła, bagna, torfowiska - portale między przeszłością a przyszłością | prof. Mariusz Lamentowicz
Episode overview
Gdyby zebrać w jedno miejsce wszystkie mokradła w Polsce można by wydzielić nowe województwo. I byłoby ono największe zajmując obszar aż 14 proc. powierzchni Polski! Dziw, że nad dziwami .. show full overview
3x33
Dziedziczenie i geny - co mamy po tacie, a co po mamie? | prof. Ewa Bartnik
Episode overview
Różne były w historii pomysły na to, jak to się dzieje, że dzieci są podobne do rodziców. Pitagoras był przekonany, że istotne jest wyłącznie męskie nasienie. Miało ono krążyć po ciele i .. show full overview
3x34
Komety – skąd przychodzą i dokąd zmierzają kosmiczni wędrowcy? | dr Michał Drahus
Episode overview
Historia dr. Michała Drahusa jest jak z bajki o naukowcu: z zachwytu nad naturą rodzi się jej badacz. - Byłem w szkole podstawowej, kiedy na niebie zagościła wspaniała kometa Hyakutake. .. show full overview
3x35
Boom na geopolitykę - czy internetowych ekspertów należy brać na poważnie?
Episode overview
„(…) z całą pewnością nie jest to książka o tej zwulgaryzowanej wersji geopolityki, która została spopularyzowana przez polskich „geopolityków” z Jackiem Bartosiakiem na czele” – pisze w .. show full overview
3x36
Synchrotron Solaris - potężne narzędzie polskiej nauki | prof. M. Stankiewicz, dr A. Wawrzyniak
Episode overview
- Funkcjonujemy dzięki zasilaniu przez promieniowanie elektromagnetyczne ze Słońca. W związku z tym wiedza, jak materia oddziałuje z promieniowaniem elektromagnetycznym, jakie mechanizmy .. show full overview
3x36
Osobliwy przypadek dr. Barry’ego | Seria "Beyond Curie" #01 [NOWY FORMAT RN]
Episode overview
Z przyjemnością przedstawiam nowy format Radia Naukowego: moja narracja z delikatnym udźwiękowieniem. Przed Wami historia niezwykłej osoby, która przez dekady - mimo, że była osobą .. show full overview
3x37
Islam, kobiety i seks – jak wygląda życie muzułmanek? | prof. Katarzyna Pachniak
Episode overview
- Dobrze, mówiła pani o filozofii, a teraz proszę powiedzieć coś na temat kobiet w islamie. Wielokrotnie słyszałam to na konferencjach, niezależnie od tematu – opowiada w Radiu Naukowym .. show full overview
3x37
Kryptonim 523. Tajna misja Tu Youyou | Seria "Beyond Curie" #02
Episode overview
Drodzy i Drogie! Na Wasze ręce i uszy drugi odcinek eksperymentalnego formatu Radia Naukowego: „Kryptonim 523. Tajna misja Tu Youyou” Wojna w Wietnamie, szaleństwo Rewolucji .. show full overview
3x38
Placebo, nocebo, ból - jak umysł potrafi oszukać ciało i mózg? | prof. Przemysław Bąbel
Episode overview
- Byłby mnie pan w stanie nauczyć, żebym nie czuła bólu w czasie wsadzania igły pod paznokieć? – pytam prof. Przemysława Bąbla, szefa Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. .. show full overview
3x39
Klonowanie ludzi, eksperymenty na zwierzętach - moralne granice nauki | dr Joanna Różynska
Episode overview
- Początek naszej euroatlantyckiej tradycji myślenia o etyce badań naukowych symbolicznie, historycznie wyznacza tzw. proces norymberski lekarzy zaangażowanych w prowadzenie badań .. show full overview
3x39
Plaga. Françoise Barré-Sinoussi usiłuje ratować świat | Seria "Beyond Curie" #03
Episode overview
Oto początek lat 80. Hollywood produkuje Gwiezdne wojny, Rocky’ego, Łowcę Androidów. Do masowego użytku zaczynają wchodzić komputery osobiste Atari i Commodore. W takim świecie, w .. show full overview
3x40
Cesarstwo Bizantyńskie - odtrącona ostoja chrześcijaństwa | dr Andrzej Kompa
Episode overview
Mamy w Polsce kłopot z Bizancjum. - W poprzek wojny polsko-polskiej wszyscy biją w Bizancjum jak w bęben – mówi w Radiu Naukowym dr Andrzej Kompa, bizantynista, mediewista, prodziekan .. show full overview
3x41
Narcyzm - samouwielbienie niszczące jednostkę i jej otoczenie | prof. Anna Czarna
Episode overview
Każdy z nas ma narcystyczne cechy. – Narcyzm to jest cecha, która ma rozkład normalny w populacji. To znaczy, że większość ludzi ma tego narcyzmu „średnio”, jest niewielka część, która .. show full overview
3x42
Ryby nasze i obce - cisi mieszkańcy Rzeczypospolitej | prof. Tomasz Kakareko, Michał Mięsikowski
Episode overview
- Nie mogłem się doprosić odcinka na ten temat, więc postanowiłem wziąć sprawy w swoje ręce – tak Michał Mięsikowski, zwycięzca aukcji na WOŚP tłumaczy swoją determinację. A ten temat .. show full overview
3x41
Rozpad. Stefania Horovitz nadaje wagę naturze | Seria "Beyond Curie" #04
Episode overview
This episode has no summary.
3x41
Rozpad. Stefania Horovitz nadaje wagę naturze | Seria "Beyond Curie" #04
Episode overview
This episode has no summary.
3x43
Leki - jak działają i jak je tworzy współczesna farmakologia? | prof. Robert Musioł
Episode overview
- Szacuje się, że trzeba przetestować co najmniej sto tysięcy cząsteczek, aby znaleźć jedną czy dwie na tyle dobre, żeby je przetestować na zwierzętach i potem na ludziach – mówi w Radiu .. show full overview
3x44
Bakterie – czy to one sterują naszym "ja"? | prof. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska
Episode overview
Bakterie żyją nawet na naszych gałkach ocznych. - Jesteśmy zamieszkani i na zewnątrz i wewnątrz – mówi w Radiu Naukowym prof. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska z Katedry Biotechnologii .. show full overview
3x45
Fundamentalne pytania fizyki – czy nasz Wszechświat jest ostatnim? | prof. Krzysztof Meissner
Episode overview
Kiedy poprzednio widziałam się z prof. Krzysztofem Meissnerem powiedział, że pozostały mu czas w zawodzie chce poświęcić na zajmowanie się sprawami absolutnie najważniejszymi. .. show full overview
3x46
Wikingowie - kim tak naprawdę byli legendarni wojownicy z północy? | prof. Jakub Morawiec
Episode overview
- Dogadałby się Pan z wikingami? – pytam prof. Jakuba Morawca. Odpowiada po chwili zastanowienia: – Dobre pytanie. Może gdybyśmy do siebie pisali na kartkach. Musimy pamiętać, że my .. show full overview
3x47
Świat obiektów najmniejszych - kwarki, gluony i oddziaływania silne | prof. Barbara Badełek
Episode overview
- Model standardowy to nasze wyobrażenie o tym, jak poukładany jest wewnętrznie świat obiektów elementarnych – mówi w Radiu Naukowym prof. Barbara Badełek z Wydziału Fizyki Uniwersytetu .. show full overview
3x48
Deficyt antymaterii - dlaczego istnieje raczej coś niż antycoś? | prof. Jan Kisiel
Episode overview
Dlaczego istnieje raczej coś niż nic? Z takim, niebanalnym przyznacie, pytaniem wybrałam się do Chorzowa, do prof. Jana Kisiela, lidera zespołu badawczego „Fizyka jądrowa w badaniach .. show full overview
3x49
Wilki - jak kochają i polują największe drapieżniki polskich lasów? | prof. Sabina Pierużek-Nowak
Episode overview
„Być czułym jak wilk”? Pomyślelibyście, że można użyć takiego porównania? - Wilki są bardzo czułe wobec siebie w wewnątrz grupy rodzinnej. Szczególnie samiec i samica, kiedy się zbliża .. show full overview
3x50
Dokładność pomiaru - czy naukowcy potrafią mierzyć świat? | Darek Aksamit
Episode overview
Zanim ustandaryzowano jednostki miar mieliśmy do czynienia z absolutnym chaosem. Wiecie, ile w samej tylko Francji było jednostek jeszcze w XVIII wieku? - Ćwierć miliona. W jednym .. show full overview
3x51
Nanorurki węglowe - czy to będzie szczyt miniaturyzacji w elektronice?
Episode overview
Jakżeby to było nieeleganckie, gdybyśmy w czasie wizyty na Śląsku nie porozmawiali o węglu. Wybraliśmy jednak jego postać super-nowoczesną. – Hałda nanowęgla. To jest przyszłość – pół .. show full overview
3x52
Magia dawnej wsi - jacy byli, w co wierzyli i czego się bali nasi przodkowie? | prof. Katarzyna Smyk
Episode overview
Noc Kupały to nie tylko ogniska i seksualność. – To była noc, która łączyła ogień i wodę, która była zawieszeniem czasu. Obyczaje były znacznie bogatsze niż skakanie przez ognisko – .. show full overview
3x53
Unia Lubelska - jak dwa państwa i narody w jeden lud zniosła i spoiła? | prof. Henryk Gmiterek
Episode overview
- Były i radykalne hasła: że nazwa Litwa powinna zniknąć, a zastąpić ją trzeba Nową Polską. Byłaby więc Małopolska, Wielkopolska i Nowa Polska – opowiada w Radiu Naukowym prof. Henryk .. show full overview
3x54
Owady - osobliwi przybysze z prawiecznych czasów | prof. Edyta Buczyńska, prof. Paweł Buczyński
Episode overview
– Żyjemy w świecie owadów – mówią prof. Edyta Buczyńska i prof. Paweł Buczyński. Pracują razem, choć zatrudniają ich dwie różne lubelskie uczelnie: Uniwersytet Przyrodniczy i UMCS. .. show full overview
3x55
Kryminalne XX-lecie - jak wyglądał przestępczy półświatek II Rzeczypospolitej? | prof. Mateusz Rodak
Episode overview
Doliniarze, kasiarze, sutenerzy. I wielu innych. – Nie da się opowiadać o społeczeństwie międzywojennym bez bardzo istotnego elementu życia społecznego, jakim jest przestępczość – tak .. show full overview
3x56
Wodór - czy to tania, ekologiczna i bezpieczna alternatywa dla ropy? | prof. Mariusz Krawiec
Episode overview
Kto pamięta poruszany już w Radiu Naukowym arcyciekawy temat materiałów kwantowych? Gość dzisiejszego odcinka, prof. Mariusz Krawiec, w swojej pracy łączy dwie z najgorętszych obecnie .. show full overview
3x57
Ekonomia Afryki - czy czeka ją rozkwit? | dr Raphael Habi, dr John Tlegray, dr Konrad Czernichowski
Episode overview
- Świetlana – tak widzą przyszłość Tanzanii ekonomiści z tego kraju, dr Raphael Habi i dr John Boamo Tlegray. Naukowców spotkałam w czasie wyjazdu do Lublina, na UMCS, gdzie prowadzili .. show full overview
3x58
Fizyka w medycynie - co się tak naprawdę dzieje w rezonansie? | prof. Bożena Jasińska
Episode overview
– To najwspanialsza metoda diagnostyki ciała ludzkiego – mówi o badaniu PET (pozytonowa tomografia emisyjna) moja dzisiejsza rozmówczyni, prof. Bożena Jasińska z Katedry Fizyki .. show full overview
3x59
Psychozy - czy podejrzliwość to zaburzenie psychiczne? | prof. Łukasz Gawęda
Episode overview
5269 wyświetleń 10 sie 2023 Radio Naukowe - Wszystkie odcinki – Około 4-5% populacji osób zdrowych regularnie słyszy głosy – taką bombę rzuca mój dzisiejszy gość, prof. Łukasz Gawęda. .. show full overview
3x60
Fakty i mity o hormonach – jak bardzo zależy od nich nasze zdrowie i zachowanie? | dr Alicja Puścian
Episode overview
– Przy produkcji spermy bardzo ważny jest nie tylko testosteron, ale także odpowiedni poziom estrogenów – przypomina w Radiu Naukowym dr Alicja Puścian, neurobiolożka zachowania .. show full overview
3x61
Wyjście z Afryki - skąd naukowcy wiedzą kiedy, jak i gdzie migrował Homo sapiens? | dr Martyna Molak
Episode overview
Wiemy, że człowiek wyewoluował w Afryce. Gdzie dokładnie? Kiedy? Tu ostrych granic nie ma. – Nie możemy się brać od jednego Adama i jednej Ewy – mówi dr Martyna Molak-Tomsia z .. show full overview
3x62
Zasada antropiczna – czy we Wszechświecie musiało powstać świadome życie? | prof. Jean-Pierre Lasota
Episode overview
Stałe fizyczne Wszechświata są znakomicie dostrojone. Znakomicie w tym sensie, że gdyby były choć nieco inne, nie mogłoby powstać życie. Ta obserwacja doprowadziła fizyka Brandona .. show full overview
3x63
Ptaki inaczej - czym się narkotyzują i czyjego moczu się boją? | Adam Zbyryt
Episode overview
Ptaki nie mają łatwo. Bywa, że padają ofiarami ryb, owadów, a nawet ślimaków. Jak możliwe? Z owadami sprawa ma się tak: – Atakującymi są modliszki. Ten owad poluje z zasiadki, ptak musi .. show full overview
3x64
Początki judaizmu – z jakich kultów zrodził się potężny Bóg Izraela? | Łukasz Niesiołowski-Spanò
Episode overview
- Jahwe miał partnerkę. Kult Aszery rozwijał się bez kłopotu przez cały czas istnienia Królestwa Judy i Izraela, czyli do początku VI wieku p.n.e. – mówi prof. Łukasz Niesiołowski- .. show full overview
3x65
Medycyna oparta na dowodach - czy jest dla niej skuteczna alternatywa? | Jakub Zawiła-Niedźwiecki
Episode overview
Medycyna często występuje z przymiotnikami: konwencjonalna lub akademicka, alternatywna, holistyczna i komplementarna. Nietrudno się pogubić. Czy te różne podejścia są sobie równe? – .. show full overview
3x66
Teoria umysłu – kiedy uczymy się czytać w myślach? | prof. Marta Białecka
Episode overview
– Zachowaniem nie kieruje rzeczywistość, tylko to, jak my tę rzeczywistość postrzegamy – tak w skrócie opisuje podstawę ludzkiego działania prof. Marta Białecka z Katedry Psychologii .. show full overview
3x67
Dawna turystyka - jak wyglądały podróże przed wiekami? | dr Joanna Orzeł
Episode overview
„Tu byłem!” Spodziewalibyście się, że rodzaju zwyczaj (którego dziś nie pochwalamy) jest bardzo stary? Takie napisy na piramidach starożytnego Egiptu ryli pierwsi zwiedzający. Bo dla .. show full overview
3x68
Genetyczny Adam - to on dał początek kluczowej mutacji? | prof. Anna Gambin, prof. Paweł Stankiewicz
Episode overview
- To mogła być zwrotnica ewolucyjna – mówi w Radiu Naukowym prof. Paweł Stankiewicz, genetyk z Baylor College of Medicine w USA. Razem z prof. Anną Gambin, bioinformatyczką z .. show full overview
3x69
Grawitacja - czym jest i jak działa siła, która trzyma nas na Ziemi? | prof. Tomasz Bulik
Episode overview
Pani zakrzywia, Pan zakrzywia, my wszyscy zakrzywiamy. Czasoprzestrzeń. A ten efekt odbieramy jako przyciąganie się wzajemne ciał – grawitację. Tak nas nauczył Albert Einstein i póki co, .. show full overview
3x70
Kuchnia staropolska - co jadali magnaci, a co chłopi? | prof. Jarosław Dumanowski
Episode overview
– Ojcowie Kościoła nie znali cukru, więc pojawiało się pytanie: czego jeszcze nie wiedzieli? – mówi w Radiu Naukowym prof. Jarosław Dumanowski, historyk kulturowej historii jedzenia i .. show full overview
3x71
Ludzie i roboty - czy maszyna może być dla nas autorytetem? | dr Konrad Maj
Episode overview
– Roboty humanoidalne wcale nie są lubiane – zauważa dr Konrad Maj – Nasza interakcja z nimi jest trochę dziwna, bo balansujemy ciągle na granicy: czy to jest człowiek, czy to jest .. show full overview
3x72
Wojna ze znachorami - jak PRL wprowadzał medycynę na wieś? | prof. Ewelina Szpak
Episode overview
– O chorobie mówiono wtedy, jak coś bolało, było widoczne i uniemożliwiało funkcjonowanie na co dzień – tak prof. Ewelina Szpak przedstawia podejście ludności wiejskiej do chorowania. .. show full overview
3x73
Psychika a mikrobiota - czy jelita to naprawdę drugi mózg? | prof. Aneta Brzezicka
Episode overview
– Ja tego określenia nie używam – zastrzega prof. Aneta Brzezicka, kierowniczka Centrum Badań Neuropoznawczych w Instytucie Psychologii Uniwersytetu SWPS. Badaczka ma na myśli metaforę .. show full overview
3x74
Atmosfera - wrażliwy system na skraju rozchwiania | prof. Szymon Malinowski
Episode overview
Nazwisko gościa tego odcinka jest wam pewnie znane: prof. Szymon Malinowski jest fizykiem atmosfery z Uniwersytetu Warszawskiego, popularyzatorem wiedzy o zmianach klimatu, .. show full overview
3x75
Historia krajobrazu - czytanie w archiwum natury | prof. Michał Słowiński, dr Tomasz Związek
Episode overview
Dziś w Radiu Naukowym młoda, prężnie się rozwijająca dziedzina: interdyscyplinarna historia krajobrazu. W Polsce badacze zajmują się nią od mniej więcej 10 lat, łącząc przeróżne ciekawe .. show full overview
3x76
Wojna i wojsko - nowe technologie a odwieczne zasady walki | prof. Paweł Korzeniowski
Episode overview
– Wojna się aż tak bardzo nie zmieniła – zauważa mój dzisiejszy gość, prof. Paweł Korzeniowski, historyk i specjalista od wojskowości z Zakładu Historii Najnowszej Uniwersytetu .. show full overview
3x77
Czas – czy musi płynąć w jednym kierunku? | prof. Jerzy Lewandowski
Episode overview
– Czas to chyba największa zagadka fizyki – mówi na wstępie prof. Jerzy Lewandowski, specjalizujący się w fizyce relatywistycznej, gość tego odcinka. To dobrze, bo jest o czym rozmawiać, .. show full overview
3x78
Apokryfy - co o Jezusie mówią odrzucone ewangelie? | prof. Robert Wiśniewski
Episode overview
– Żadna z Ewangelii nie jest biografią Jezusa – mówi w Radiu Naukowym prof. Robert Wiśniewski, specjalista historii chrześcijaństwa późnej starożytności z Wydziału Historii Uniwersytetu .. show full overview
3x79
Muzyka rozrywkowa - co jest w niej interesującego? | prof. Dariusz Ziółek
Episode overview
Muzyka i nauka to nie jest połączenie, które przychodziłoby od razu do głowy. Muzyka to przecież sztuka, talent, iskra boża. Gdzie w tym wszystkim teoria naukowa? Większość zawodowych .. show full overview
3x80
Czytanie z kości - ile informacji kryją ludzkie szczątki? | dr Joanna Rogóż
Episode overview
W trakcie badań archeologicznych naukowcy często trafiają na ludzkie szczątki: całe szkielety, pojedyncze kości, zęby. Na takim stanowisku wykopaliskowym przydaje się antropolog. – Kości .. show full overview
3x81
Polskie lasy - czy da się w nich pogodzić ekologię z ekonomią? | prof. Andrzej Bobiec
Episode overview
– Gdyby nie nowe leśnictwo, zorganizowane na wzór rolnictwa, to pozbawilibyśmy się wszystkich lasów – zaskakuje mój dzisiejszy gość, prof. Andrzej Bobiec z Instytutu Nauk Rolniczych, .. show full overview
3x82
Architektura PRL - czy powinniśmy się wstydzić osiedli z wielkiej płyty? | dr Błażej Ciarkowski
Episode overview
Powszechne skojarzenia z architekturą okresu PRL-u: szara, smutna, beznadziejna. A jednocześnie tania, dostępna, funkcjonalna. – Nie możemy sobie teraz pozwolić na luksus budowania .. show full overview
3x83
Energia fuzji - na jakim etapie są prace nad elektrownią termojądrową? | prof. Agata Chomiczewska
Episode overview
– Odpowiednie temperatura, gęstość, czas utrzymania. Te trzy elementy są potrzebne, żeby doszło do wydajnej reakcji fuzji jądrowej – mówi w Radiu Naukowym prof. Agata Chomiczewska. Weźmy .. show full overview
3x84
Nafta w Galicji - zapomniana gorączka czarnego złota | prof. Paweł Grata, dr Bartosz Pasterski
Episode overview
– Przyjeżdżali górnicy, inżynierowie, absolwenci Akademii Górniczej w Leoben, żeby się uczyć, jak organizować kopalnię. Ta kopalnia była bezpieczna, dobrze zorganizowana, było mało .. show full overview
3x85
Ciekawość – cnota czy grzech? | prof. Bartosz Brożek, ks. prof. Michał Heller, prof. Jerzy Stelmach
Episode overview
– Ciekawość to zmaganie się z podwójnym oporem: z oporem materii […] i z moim oporem wewnętrznym – mówi w Radiu Naukowym ks. prof. Michał Heller. Zrozumienie jakiegoś zjawiska .. show full overview
3x86
Japonia pod presją – samurajowie przegrywają z maszyną parową | prof. Ewa Pałasz-Rutkowska
Episode overview
Kiedy w 1867 roku piętnastoletni Mutsuhito wstępował na tron, jego kraj był pogrążony w feudalnym porządku i zacofany technologicznie. Mutsuhito panował jako cesarz Japonii przez sześć .. show full overview
3x87
Rysie - dostojni, dyskretni i arcyskuteczni myśliwi | prof. Robert Mysłajek
Episode overview
Ryś waży około 20 kilogramów, tyle co średniej wielkości pies, a potrafi wskoczyć na kark cztery razy cięższego jelenia. Okręca się tak, by zacisnąć mu szczęki od dołu na gardle i go .. show full overview
3x88
Mierzenie czasu - po co nam ekstremalnie dokładne zegary? | dr Albin Czubla, dr Maciej Gruszczyński
Episode overview
Śródmieście, Warszawa. W budynku przy Elektoralnej znajdują się cztery zegary atomowe na bazie cezu i dwa masery wodorowe. To też zegary atomowe, ale wykorzystujące wodór i stabilne .. show full overview
3x89
Kwazary - ekstremalnie jasne obiekty z krańców Wszechświata | prof. Szymon Kozłowski
Episode overview
Mogą być bardzo daleko od nas (od sześciuset milionów do nawet trzynastu miliardów lat świetlnych stąd) i świecą z ogromną jasnością, nawet 10 tysięcy razy większą niż cała nasza .. show full overview
3x90
Diamenty – w elektronice są cenniejsze niż u jubilera | prof. Robert Bogdanowicz
Episode overview
Półprzewodniki krzemowe: to na nich stoi niemal cała współczesna elektronika. Gość tego odcinka, dr hab. inż. Robert Bogdanowicz z Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki .. show full overview
3x91
Dawni Słowianie - historia ludu, który zdominował potężną część Europy | dr Paweł Szczepanik
Episode overview
U szczytu swojej potęgi Słowianie zasiedlali ponad jedną trzecią Europy. Zajmowali tereny na wschód od Łaby (Słowianie Połabscy), na wschód od Adriatyku, mieszkali na terenie Grecji. .. show full overview
3x92
Ile o sobie zdradzasz, używając toalety? | prof. Aneta Łuczkiewicz, dr inż. Anna Remiszewska-Skwarek
Episode overview
Ze ścieków można wyczytać mnóstwo informacji o dobrostanie społeczeństwa: co jemy, na jakie choroby cierpimy, czy często boli nas głowa, a nawet… czy i czym próbujemy sobie poprawiać .. show full overview
3x93
Ewolucja w mieście - życie wśród betonu zmienia gatunki | prof. Marta Szulkin
Episode overview
00:00 - 01:20 Wstęp 01:20 - 09:51 Obserwacje ewolucyjne - czyli jak możemy zauważyć zmiany mikroewolucyjne 09:51 - 15:58 Antropocen a zmiany gatunkowe 15:58 - 19:48 Czym różni się .. show full overview
3x94
Ekonomia konsumpcji - wygodny system, który prowadzi do zguby | prof. Krzysztof Zięba
Episode overview
Ekonomiści powszechnie mierzą sukces gospodarczy poszczególnych społeczeństw za pomocą wartości wytworzonych przez nich dóbr i usług, czyli PKB. Jest to jednak wskaźnik uproszczony, .. show full overview
3x95
Wierzenia słowiańskie - jak rekonstruować zatartą religię? | dr Paweł Szczepanik
Episode overview
Dawni Słowianie nie znali kategorii grzechu, a zaświaty w ich wizji – choć znajdowały się za wodą – były nieodległe. Zmarli często wracali, starano się nimi opiekować, nakarmić i .. show full overview
3x96
Superkomputer Kraken - mocarz w służbie nauki | Paweł Orzechowski, Monika Pacek, Bogusław Śmiech
Episode overview
Docelowa moc obliczeniowa: 13 petaflopsów. To tyle co ponad 200 000 przeciętnych laptopów. Już od roku można na nim przeprowadzać skomplikowane obliczenia i modelowanie, jest dostępny .. show full overview
3x97
Aztekowie - cywilizacja, której Europejczycy nie potrafili opisać | dr Julia Madajczak
Episode overview
W XIII wieku przybyli na teren dzisiejszego miasta Meksyk. Założyli tam miasto Tenochtitlán, za pomocą podbojów i sojuszy utworzyli wielkie imperium. Kojarzą nam się z krwawymi ofiarami .. show full overview
3x98
Inteligentne miasta - mit Smart Cities a sprytna codzienność | prof. Aleksander Orłowski
Episode overview
– Smart city to miasto świadome istnienia technologii do tego, żeby mieszkańcom żyło się lepiej – mówi gość odcinka, prof. Aleksander Orłowski z Wydziału Zarządzania i Ekonomii .. show full overview
3x99
Wreszcie na swojem! - jak komuniści "oddali" chłopom ziemie | prof. Anna Wylegała
Episode overview
Reforma rolna z 1944 roku miała ogromny wymiar tożsamościowy i godnościowy dla polskiego chłopa – wskazuje prof. Anna Wylegała z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. – Ziemia miała .. show full overview
3x101
Fizyka - by zrozumieć Wszechświat trzeba myśleć krytycznie | dr inż. Maciej Mulak
Episode overview
Myślenie jak fizyk jest trudne, to prawda. Oznacza ciągłe drążenie, analizowanie, odfiltrowanie wszystkiego, co nieistotne, patrzenie chłodnym okiem, bez emocji. O tym, do czego przydaje .. show full overview
3x102
Mikroskopia bezstresowa - nowe pomysły na podglądanie życia | prof. Maciej Trusiak
Episode overview
Wyobraźcie sobie badanie komórek pod mikroskopem: macie do dyspozycji tysiące wyhodowanych komórek, ale żeby coś zobaczyć, trzeba je oczywiście odpowiednio powiększyć. Pole widoczne w .. show full overview
3x103
Spektrum autyzmu – umysłowości wymykające się klasyfikacji | prof. Ewa Pisula
Episode overview
– Termin autyzm, a teraz spektrum autyzmu, to termin parasol, pod którym kryje się bardzo wiele bardzo różnych zjawisk – opowiada prof. Ewa Pisula z Wydziału Psychologii Uniwersytetu .. show full overview
3x104
Fale terahercowe – technologia wkracza w kolejny zakres spektrum | dr inż. Łukasz Sterczewski
Episode overview
Każdy z nas kojarzy mikrofale, wiemy też, czym jest światło widzialne i podczerwień. Na pograniczu podczerwieni i mikrofal leży tzw. region terahercowy. Fale terahercowe to strefa .. show full overview
3x105
Neuronauka społeczna – mózgi lubią swoich | dr hab. Agnieszka Pluta
Episode overview
Interakcje społeczne nie dzieją się gdzieś w przestrzeni pomiędzy nami. One dzieją się w naszych mózgach. Mechanizmy neuropoznawcze leżące u podstaw percepcji i interpretacji wskazówek .. show full overview
3x106
Imperium Mongolskie - podbiło Chiny, spaliło Ruś, groziło Polsce | prof. Aleksander Paroń
Episode overview
Jak na owe czasy ogromna, świetnie wyszkolona armia mongolska w XIII wieku zalała Europę przyzwyczajoną do zupełnie innego stylu prowadzenia wojen, po czym równie szybko zniknęła. .. show full overview
3x107
Ewolucja moralności - przykazania, zasady i prawa wynikają z biologii | prof. Bogusław Pawłowski
Episode overview
Potrafimy być altruistyczni, podzielić się z kimś tym, co mamy, wczuć się w sytuację drugiej osoby, a nawet poświęcić swój komfort czy zasoby na rzecz kogoś innego. Naukowców od dawna .. show full overview
3x108
Potęga autorytetu - najpewniej nie wiesz czy umiesz jej się oprzeć | prof. Tomasz Grzyb
Episode overview
– Istnieje zjawisko kapitanozy, które pokazuje, że nawet jeżeli ktoś widzi problem, że jakieś działanie mogą doprowadzić do katastrofy, to może mieć kłopot ze sformułowaniem sygnału, a .. show full overview
3x109
Dawne leki – kuracja rtęcią, upuszczanie krwi i teriak pomagały? | dr Danuta Raj, dr Jakub Węglorz
Episode overview
Aż do XIX wieku najpopularniejszym nurtem w medycynie była teoria humoralna oparta na wierzeniu, że cały wszechświat, w tym ludzkie ciało, składa się z czterech humorów: wody, ognia, .. show full overview
3x110
Potop szwedzki - bezwzględnie wykorzystana słabość Rzeczpospolitej | prof. Michał Kopczyński
Episode overview
Awanturniczy Kmicic niechcący wplątany w zdradę stanu, podstępni książęta Radziwiłłowie, wysadzenie w powietrze szwedzkiej kolubryny grożącej Jasnej Górze, odkupienie win w wiernej .. show full overview
3x111
ZUS - moloch, przymus, czy opłacalny instrument finansowy? | dr Janina Petelczyc
Episode overview
– Żeby ZUS upadł, to musiałoby upaść polskie państwo, musiałoby zbankrutować – mówi zdecydowanie dr Janina Petelczyc z Katedry Ubezpieczenia Społecznego SGH pytana o pogląd, że nie warto .. show full overview
3x112
Wspólnota życia - ewolucja odsłania prawdę o pochodzeniu człowieka | dr Piotr Bernatowicz
Episode overview
Wiedza o systematyce świata zwierząt, czyli o pochodzeniu poszczególnych gatunków i pokrewieństwach między nimi, dynamicznie się teraz zmienia z powodu badań paleontologicznych i .. show full overview
3x113
Samurajowie - legendarni wojownicy władający Japonią przez 700 lat | prof. Ewa Pałasz-Rutkowska
Episode overview
Gdybym zapytała was o skojarzenia z Japonią, samurajowie pewnie znaleźliby się w pierwszej trójce. Kodeks honorowy, charakterystyczne miecze i zbroje, długie włosy związane w kok, .. show full overview
3x114
Historia układu słonecznego - najnowsze odkrycia kontra stare teorie | dr Joanna Drążkowska
Episode overview
Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun. Planety Układu Słonecznego wyliczają już przedszkolaki. Ale dla naukowców wciąż nie jest do końca jasne: jak wyglądał proces .. show full overview
3x115
Chorzy psychicznie - jak zrozumieć i jak pomóc? | prof. Łukasz Święcicki
Episode overview
Dla lekarza wejście w sposób myślenia osoby chorującej psychicznie jest szalenie trudne. Wielu pacjentów to specjaliści w ukrywaniu swojego stanu: obawiają się konsekwencji przyjmowania .. show full overview
3x116
Neurony i pamięć - nowe metody badań weryfikują dawne twierdzenia | dr hab. Jan Kamiński
Episode overview
Mózg to chyba najbardziej tajemniczy z ludzkich organów. Naukowcy sporo wiedzą o jego budowie, ale trochę mniej o działaniu – wielu mechanizmów nie ma jak dokładnie zbadać, pozostaje .. show full overview
3x117
Wiarygodność nauki - czy teorie naukowców musimy przyjmować na wiarę? | dr hab. Adrian Kuźniar
Episode overview
Nauka to jest coś skomplikowanego. Nie da się znać na wszystkim, trudno nawet interesować się wszystkim, nie mamy na to czasu, zasobów, przygotowania… Musimy polegać na naukowcach i .. show full overview
3x118
Kondensat Bosego-Einsteina - ekstremum, które coraz śmielej wykorzystujemy | prof. Barbara Piętka
Episode overview
Piąty stan materii – obok cieczy, gazu, ciał stałych i plazmy – to kondensat Bosego-Einsteina. Powinniśmy się do niego przyzwyczaić, ponieważ ma fundamentalne znaczenie dla fizyki, a być .. show full overview
3x119
Chrześcijanie pierwszych wieków - kim byli i w co tak naprawdę wierzyli? | prof. Robert Wiśniewski
Episode overview
Chrześcijanie z początku nie uważali się w ogóle za przedstawicieli odrębnej religii. Myśleli o sobie jako o części społeczności żydowskiej, której zasady trochę tylko zmieniają. Nawet .. show full overview
3x120
Osadnicy na Ziemiach Odzyskanych – chaos, nadzieje, propaganda władzy | dr Karolina Ćwiek-Rogalska
Episode overview
Zwykle widzi się to prosto: przesunięcie granic, za którym szło przemieszczanie ludności. Tymczasem rzeczywistość osadnicza na „Ziemiach Odzyskanych” była bardziej złożona. Część osób to .. show full overview
3x121
Ciemna energia - tajemnicze "coś", co przyspieszyło Wszechświat | prof. Jean-Pierre Lasota
Episode overview
Wszechświat się rozszerza i to rozszerza się coraz szybciej. I to jest bardzo dziwne! Ekspansja powinna zwalniać z powodu grawitacji. To proste: – Wyobraźmy sobie, że wyrzucamy jabłko. .. show full overview
3x122
Sztuczna inteligencja – kto decyduje gdzie zmierza rewolucja AI? | prof. Aleksandra Przegalińska
Episode overview
Szeroko dyskutowane były tegoroczne Nagrody Nobla, szczególnie te z fizyki i chemii. Czy nagrodzono fizyków i chemików czy raczej naukowców praktykujących „computer .. show full overview
3x123
Mrówki - biochemiczne roboty (?) tworzące superorganizmy (?) | Igor Siedlecki
Episode overview
Sprzątają nasze miasta z odpadków organicznych, mieszają i napowietrzają glebę, roznoszą nasiona roślin, kontrolują populację przeróżnych owadów. Pełnią nieraz bardzo wyspecjalizowane .. show full overview
3x124
Ulepszanie ludzkiego mózgu - co już się dzieje a co się (raczej) nie wydarzy? | dr Paweł Boguszewski
Episode overview
Używanie technologii do poprawiania pracy naszego mózgu to nie jest science fiction, tylko coś, co rzeczywiście się dzieje. Dość powszechnie stosuje się na przykład implanty ślimakowe .. show full overview
3x125
Wszechświat i Matematyka - dlaczego świat równań jest bogatszy niż rzeczywistość? | dr Tomasz Miller
Episode overview
Czyżby twierdzenia matematyczne istniały przed Wszechświatem? Między innymi takie rozważania czekają na Was w tym odcinku! Gościem jest znakomity popularyzator, dr Tomasz Miller, fizyk .. show full overview
3x126
Teoria ewolucji – Darwin zrewolucjonizował biologię i skomplikował teologię | dr hab. Adrian Kuźniar
Episode overview
W czasach Darwina powszechnie obowiązującym konsensusem naukowym w biologii był kreacjonizm: uznawano, że Bóg stworzył poszczególne gatunki w gotowej, niezmiennej i najlepszej dla .. show full overview
3x127
Historia przemysłowej Łodzi – eksplozja potęgi fabrycznego miasta | prof. Kamil Śmiechowski
Episode overview
Historia rozwoju Łodzi jest nietypowa dla Polski, wręcz nieco amerykańska. Od rolniczego miasteczka w ciągu kilku dekad XIX wieku rozrasta się do prężnego ośrodek przemysłowego, tygla .. show full overview
3x128
Demografia Polski – strategiczne wyzwanie dla państwa i społeczeństwa | prof. Piotr Szukalski
Episode overview
Demografia Polski nie napawa optymizmem. Liczba ludności w kraju spada, społeczeństwo się starzeje – a jednocześnie dla demografów to żadna niespodzianka, bo sygnały zapowiadające tę .. show full overview
3x129
Rozumienie języka – jak kultura wykorzystała i zmieniła ludzkie mózgi | prof. Katarzyna Jednoróg
Episode overview
Umiejętność mówienia i czytania to coś, co ludzie opanowali jako jedyny gatunek na świecie. Z punktu widzenia neurobiologii to zjawiska powiązane, wykorzystujące podobne części mózgu, .. show full overview
3x130
Cukrzyca – niebezpieczna dla ciała, trudna dla psychiki | prof. Agnieszka Szadkowska
Episode overview
Osiągnięcia medycyny w przypadku cukrzycy mają słodko-gorzki posmak. – Nie potrafimy wyleczyć pacjenta, ale potrafimy świetnie leczyć – mówi w Radiu Naukowym z prof. Agnieszka .. show full overview
3x131
Dinozaury – dlaczego zdominowały Ziemię? | dr Grzegorz Niedźwiedzki
Episode overview
Jeśli sięgniecie po prestiżowe czasopismo Nature, a konkretnie po wydanie numer 8042 z 12 grudnia 2024 roku, na okładce zobaczycie dwa dinozaury i tytuł artykułu o tym, jak badanie .. show full overview
3x132
Wojna z bakteriami - czy właśnie przegrywamy? | prof. T. Aleksandrzak-Piekarczyk, prof. M. Łobocka
Episode overview
Jeden z najpoważniejszych problemów, z jakimi borykamy się jako ludzkość, to antybiotykooporność. Według WHO, globalne zużycie antybiotyków wzrosło o 65% od 2000 do 2015 roku. W samej .. show full overview
3x133
Powstanie łódzkie 1905 r. – bunt wściekłego ludu | dr Sebastian Adamkiewicz
Episode overview
Są takie wydarzenia historyczne, które zapisują się raczej w pamięci lokalnej niż ogólnopolskiej, choć ich znaczenie przekracza wymiar regionalny. Takim wydarzeniem jest rewolucja 1905 .. show full overview
3x134
SmallDrugSens – przenośne wykrywacze narkotyków pomocą dla służb | prof. Łukasz Półtorak
Episode overview
Wyobraźcie sobie taki scenariusz: wchodzicie do sklepu, wybieracie piękne jabłka albo pomarańcze, wyciągacie z kieszeni nieduży czujnik, przykładacie go do owoców i już wiecie, czy .. show full overview
3x135
Płeć a ewolucja – biologia nie lubi nudy i prostych podziałów | dr Piotr Bernatowicz
Episode overview
„Skąd się biorą dzieci?” – odpowiedź na to klasyczne pytanie młodych Homo sapiens dla części ich rodziców nie jest łatwe. A dodatkowo skomplikuje się, gdy spróbują wziąć pod uwagę .. show full overview
3x136
Karol Wielki – jednoczył królestwa, dławił bunty, wyznaczył ideał władcy | prof. Aneta Pieniądz
Episode overview
Wysoki, sprawny fizycznie (chociaż z brzuszkiem), świetny wódz i wojownik. Stabilny, zrównoważony, o pogodnym charakterze – tak przynamniej go opisywano. Zjednoczył sporą część Europy, .. show full overview
3x137
Niedźwiedzie – inteligentni oportuniści, którym należy się respekt | prof. Agnieszka Sergiel
Episode overview
Na świecie występuje ich 8 gatunków. Najmniejszy jest wielkości psa i waży 25 kg, przedstawiciele największego potrafią osiągać niemal tonę. Wszystkie mają niezwykle czuły węch, .. show full overview
3x138
Życie we Wszechświecie – na węglu czy na krzemie? blisko czy daleko? | prof. Ewa Szuszkiewicz
Episode overview
Napisano na ten temat mnóstwo książek, nakręcono wiele filmów. Wiemy, że już starożytni Grecy spoglądali w gwiazdy i zastanawiali się, czy gdzieś są inne światy takie jak nasz. W XVII .. show full overview
3x139
Historia i tożsamość Pomorza – dziedzictwo, które powinniśmy odkryć | dr Paweł Migdalski
Episode overview
Niewielkie, ale silne państwo, z dobrze rozwiniętą gospodarką, bo ma porty i leży u ujścia wielkiej rzeki. Według naukowców w żyłach każdej panującej rodziny królewskiej w Europie jest .. show full overview
3x140
Żegluga na Bałtyku – jak wyglądało życie nowożytnych marynarzy? | prof. Radosław Gaziński
Episode overview
– To było nie tylko mycie pokładu, jak to się najczęściej pokazuje, ale ciężka praca z żaglami. Przy zmiennych wiatrach trzeba było bez przerwy je nastawiać, poluźniać, napinać… – .. show full overview
3x141
My i oni – dlaczego neandertalczycy wyginęli, a homo sapiens przetrwali? | prof. Małgorzata Kot
Episode overview
Ludzie współcześni przez tysiące lat żyli równolegle z innymi hominidami, np. znanymi chyba wszystkim neandertalczykami (ale nie tylko). Nie żyliśmy w jednych grupach, ale na pewno się .. show full overview
3x142
Polacy na Antarktydzie – historia twardych ludzi | prof. Stanisław Rakusa-Suszczewski
Episode overview
– Jak to jest mieć przylądek i zatokę swojego nazwiska? – pytam prof. Stanisława Rakusę-Suszczewskiego. Rozmowę nagrywamy w jego mieszkaniu na Starym Mokotowie w Warszawie, przy .. show full overview
3x143
Plastik, a może bioplastik? – czy da się zastąpić tworzywa z ropy? | prof. Sandra Paszkiewicz
Episode overview
Pierwszym tworzywem sztucznym był celuloid. Wynaleźli go bracia Hyatt, a kierował nimi lęk, że na świecie zabraknie… kości słoniowej, a więc klawiszy do fortepianów, kul bilardowych i .. show full overview
3x144
Genetyka pamięci – bezimienne ofiary totalitaryzmów odzyskują tożsamość | prof. Andrzej Ossowski
Episode overview
Genetyka rozwija się w imponującym tempie. Obecnie możliwości to izolowanie DNA z materiału kostnego, a nawet z… kamienia nazębnego; a także analiza genów pod kątem cech fenotypowych: .. show full overview
3x145
Koronacja Chrobrego – wczesnośredniowieczna geopolityka Piastów | prof. Grzegorz Pac
Episode overview
– Polska tradycja historiograficzna, i to średniowieczna już, nic nie wie o koronacji 1025 roku, my to wiemy tylko ze źródeł niemieckich – mówi (nie ma co ukrywać, dość zaskakująco) .. show full overview
3x146
Słowiański Wolin – przyciągał zbuntowanych wikingów i kupców z Arabii | dr Wojciech Filipowiak
Episode overview
00:00 Wstęp 01:54 Osada Wolin 04:38 Dzieje Wolina i jego mieszkańcy 10:51 Polityka a archeologia – legendarna twierdza Jomsborg 19:51 Wikingowie i Słowianie 20:57 Kotek szuka .. show full overview
3x147
Chirurdzy – co czują, gdy od ich decyzji zależy życie człowieka? | prof. Marek Krawczyk
Episode overview
Na zdjęciu: operacja pierwszego pobrania wątroby od żywego dawcy. Od lewej: prof. Rafał Paluszkiewicz, prof. Marek Krawczyk, prof. Olivier Farges, prof. Krzysztof Zieniewicz. **** Może .. show full overview
3x148
Matematyka w ekonomii – czy da się przewidzieć co i za ile kupimy? | prof. Małgorzata Guzowska
Episode overview
– Jednego człowieka bardzo trudno zamodelować, ale grupę osób już tak. Jesteśmy w stanie przewidzieć, z jakim prawdopodobieństwem wybiorą jakieś rozwiązanie – mówi prof. Małgorzata .. show full overview
3x149
Ból – rodzaje, leki i praktyka leczenia w Polsce | dr hab. Dariusz Kosson
Episode overview
Ból to jedna z dolegliwości najtrudniejszych do leczenia. Bo może mieć różne przyczyny: fizjologiczne, urazowe, neuropatyczne, psychogenne… Bo jest kwestią bardzo indywidualną, każdy .. show full overview
3x150
Czy czarne dziury na pewno istnieją? | prof. Agnieszka Janiuk, dr Maciej Wielgus
Episode overview
This episode has no summary.
3x150
Czym są emocje? Biologia emocji | OD PODSTAW: Emocje | 1/6 | dr Alicja Puścian
Episode overview
Czym są emocje? Według stworzonej w latach 70. klasyfikacji Ekmana odczuwamy sześć głównych emocji: radość, smutek, strach, złość, zaskoczenie i wstręt. Kiedy temat emocji został nieco .. show full overview
3x151
Biblia – czy tłumaczenia wiernie przekazały nam tekst Pisma? | prof. Marcin Majewski
Episode overview
Najstarsze zachowane teksty biblijne odkryto dopiero w XX wieku. To teksty z Qumran, datowane od II w. p.n.e. do I w. n.e. Żaden z nich nie jest jednak oryginałem, to też odpisy. – W .. show full overview
3x151
Dlaczego czasem wybuchamy? Emocje w praktyce | OD PODSTAW: Emocje | 2/6 | dr Alicja Puścian
Episode overview
Radio Naukowe Od Podstaw, cykl „Emocje”, odcinek drugi! Dziś o emocjach w praktyce.– Mamy dowody, które pokazują nam, że prawidłowe funkcjonowanie emocjonalne niezbędne jest do tego, .. show full overview
3x152
Twórcy fizyki – geniusze, łobuzy, intryganci | prof. Andrzej Kajetan Wróblewski
Episode overview
Rozmowa jest trzecią odsłoną 5-odcinkowego cyklu wywiadów z doświadczonymi i zasłużonymi uczonymi, jaki powstaje we współpracy Radia Naukowego i Polskiej Akademii Nauk w ramach projektu .. show full overview
3x152
Jak się nie wściec i ocalić spokój? Regulacja emocji | OD PODSTAW: Emocje | 3/6 | dr Alicja Puścian
Episode overview
– Przede wszystkim spowolnić – mówi dr Alicja Puścian, pytana o metody pozwalające na opanowanie własnych emocji. – Te parę przysłowiowych wdechów nie wzięło się znikąd. Wykonując .. show full overview
3x153
Sagi islandzkie – historie wikingów, bogów i biskupów | prof. Jakub Morawiec, dr Marta Rey-Radlińska
Episode overview
Opowieści o królach, o możnych rodach, o poetach, o wojnach, biskupach, a w dużej mierze… o alkoholu. Sagi islandzkie powstawały od XII do XV wieku, spisywano wtedy historie, które w .. show full overview
3x153
Czy psu bywa wstyd? Ewolucja emocji | OD PODSTAW: Emocje | 4/6 | dr Alicja Puścian
Episode overview
Człowiek to wiadomo, odczuwa całą gamę emocji, mniej lub bardziej zniuansowanych. A inne zwierzęta? Czy pies, który zjadł zeszyt z pracą domową (co się musi zdarzać, skoro tyle osób to .. show full overview
3x154
Niesporczaki – twardziele mikroświata, naginający zasady biologii | prof. Łukasz Michalczyk
Episode overview
Skandalistki ewolucyjne: tak mój dzisiejszy gość, prof. Łukasz Michalczyk z Wydziału Biologii UJ, nazywa swoje malutkie podopieczne (bo są to głównie samice). Mają od 0,1 do 1,2 .. show full overview
3x154
Fakty i mity o emocjach (1) | OD PODSTAW: Emocje | 5/6 | dr Alicja Puścian
Episode overview
W piątym odcinku naszego cyklu Radio Naukowe Od Podstaw: Emocje bierzemy na warsztat tezy, z którymi można się spotkać w dyskusjach – na żywo czy w internecie: • emocje są oznaką .. show full overview
3x155
Historia liczb – od usprawnienia handlu do równań fizyki kwantowej | dr Tomasz Miller
Episode overview
Wydawałoby się, że zero to sprawa prosta – ot, nic. Tymczasem w matematyce, zwłaszcza w naszym kręgu kulturowym, przez długi czas zera nie było. – Grecy nicości się bali, dlatego zera .. show full overview
3x155
Która płeć jest bardziej emocjonalna? Fakty i mity | OD PODSTAW: Emocje | 6/6 | dr Alicja Puścian
Episode overview
W szóstym, ostatnim odcinku cyklu Radio Naukowe Od Podstaw: Emocje dr Alicja Puścian wyjaśnia, jak w kontekście aktualnych badań naukowych prezentują się znane tezy o emocjach w .. show full overview
3x156
Wyboista Droga Mleczna – jej mapa pokazuje ślady burzliwej przeszłości | prof. Łukasz Wyrzykowski
Episode overview
Gaia była w ciągłym ruchu: skanowała fragment nieba, przesyłała informację na Ziemię i leciała dalej. Zarejestrowała niewyobrażalne ilości danych: ponad 2 miliardy gwiazd i innych .. show full overview
3x157
Galicyjski Kraków – ostoja polskości na peryferiach wielkiego imperium | prof. Michał Baczkowski
Episode overview
Cofnijmy się myślą do czasów zaborów. Mamy koniec XIX wieku, Rzeczpospolita formalnie nie istnieje, podzielona między trzy państwa. Jest jednak miejsce, które w tym trudnym czasie .. show full overview
3x158
Potęga Roentgena – dawne odkrycie, które dziś weryfikuje niejedną teorię | prof. Jacek Tarasiuk
Episode overview
Tomografia komputerowa kojarzy się powszechnie z medycyną. Wiemy, że można za jej pomocą zobrazować na przykład jamę brzuszną albo klatkę piersiową i znaleźć nietypowe, chorobliwe .. show full overview