De neven van Eus

Iedereen weet dat Turkije veel Syrische vluchtelingen opneemt. Tien jaar geleden werden zij nog met open armen ontvangen. Eus reist naar havenstad Mersin, waar zijn ouders vroeger een zomerhuis hadden. Zijn moeder wil er niet meer wonen en kwalificeert de kustplaats tegenwoordig als 'Klein Aleppo'. Geen particulier sentiment, zo blijkt. De gastvrijheid heeft plaatsgemaakt voor achterdocht en zelfs vreemdelingenhaat.

Eus' beste vriend besloot een aantal jaar geleden van Deventer te verhuizen naar Giresun, waar zijn ouders oorspronkelijk vandaan komen. Inmiddels is hij eigenaar van een callcenter, pizzeriabaas, veehandelaar, hazelnotenboer én projectontwikkelaar. Een unieke mix van beroepen, maar in het noorden van Turkije worden de bewoners niet voor niets als eigenzinnig en ondernemend getypeerd.

Gaziantep, een stad in het zuidoosten van Turkije, is door Unesco benoemd als a capital of taste. Eten en drinken is hier méér dan alleen lekker of een energiebron. Sommigen kennen voedsel status en identiteit toe, anderen zelfs medicinale krachten. Dit kan absurde vormen aannemen, ontdekt Eus.

Zelf komt Eus uit een alevitisch gezin, een religieuze minderheid die zich kenmerkt door humanisme en liberalisme. Hij gaat op zoek naar andere etnische groepen om te kijken of zij vrijuit kunnen leven. Ook raakt hij overdonderd door de enorme intensiteit waarmee op sommige plekken de ramadan wordt beleefd. Hoe kunnen zoveel verschillende mensen ogenschijnlijk gemoedelijk met elkaar leven?

De all-invakanties naar Turkije zijn populair onder Nederlanders, maar er is meer te beleven. Zo bezoekt Eus halalhotels waar vrouwen en mannen worden gescheiden, in trek bij mensen uit het Midden-Oosten. Ook investeert de overheid in marketingcampagnes voor cosmetische klinieken, die buitenlandse bezoekers trekken. Hoe kunnen we de steun voor Brazilian butt lifts rijmen met de verder conservatieve opvattingen van de regering?

Er wonen ruim twintig miljoen mensen in Istanbul. Voorheen werd de groei aangewakkerd door binnenlandse migranten, in de jaren zeventig, nu zijn het vooral mensen van buitenaf die naar de stad verhuizen. Is Istanbul met al die drukte nog een prettige plek om te wonen? Eus praat met bewoners die hun wijk niet meer herkennen, terwijl de groei ook kansen biedt.