Sander versus the socials

In de begindagen van het internet werd ons meer informatie, meer verbondenheid en meer democratie beloofd. Politiek en sociale media zijn inmiddels nauw met elkaar verweven, maar sociale media zijn een broeinest van haat en intimidatie geworden. Steeds meer politici, wetenschappers en journalisten voelen zich beperkt in hun handelen. Kan de democratie haar werk nog wel doen? En hoe heeft het internet, met zijn democratische belofte, de maatschappij zo kunnen ontwrichten? Sander Schimmelpenninck is in Den Haag en Rotterdam waar hij spreekt met een jong raadslid, Tweede Kamerleden, Sigrid Kaag en een voormalige internettrol.

De waarheid op sociale media is zoek en wie strijdt voor de waarheid, loopt reëel gevaar. Zoals journalist Willem Groeneveld, bij wie door complotdenkers molotovcocktails in de brievenbus worden gegooid. Hoe kan een democratie zonder waarheid functioneren? Sander gaat o.a. in gesprek met Bas van Sluijs, waarmee hij in een onnodige online ruzie terechtkwam. Ook spreekt hij Facebook-klokkenluider Frances Haugen over hoe het algoritme de waarheid opoffert aan winst. Ondertussen staan in Berlijn moderators van sociale media op tegen hun erbarmelijke werkomstandigheden.

Hoe bestrijden we de wetteloosheid van het internet? Wat zijn de gevaren? En waarom kijken we zo passief toe? Mensen met een mening moeten leren leven met bedreigingen, schimmige bedrijfjes stelen de verkiezingen. Sander Schimmelpenninck doet aangifte tegen een van zijn bedreigers en ervaart hoe stroperig het recht reageert op de online wereld. Hij spreekt Marc van Ranst, bij wie een ex-militair met doorgeladen geweer voor zijn huis lag. Klokkenluider Chris Wylie legt uit hoe de Brexit-campagne desinformatie en privédata gebruikte om kiezers te beïnvloeden. Robert van Noorda is een trollenjager.

Hoe nu verder? Sander Schimmelpenninck zoekt naar mogelijke oplossingen. Hoe zit het met de nieuwe Europese Digital Services Act? Een stap in de goede richting of mosterd na de maaltijd? Sander ontmoet Alice Stolmeijer, die in Brussel lobbyt voor meer toezicht en regelgeving. Hij spreekt in Londen met advocaat Jamie Susskind, die nadenkt over democratisering. En Marietje Schaake, die om de hoek bij Silicon Valley werkt, geeft aan wat Big Tech zelf (niet) van plan is qua verandering. Of valt het allemaal mee? Tijdens een bezoek aan een les maatschappijleer in Zwolle ziet Sander dat de jeugd misschien niet zo beïnvloedbaar is als we denken.