The Cheapest

Kleding was nog nooit zo goedkoop. Voor een paar tientjes heb je tegenwoordig een volle tas bij een van de grote ketens. Een spijkerbroek voor twaalf euro, een T-shirt voor vijf euro en een jurkje voor minder dan een tientje. Nooit eerder kochten we zoveel kleding als nu, en we gooien het ook net zo snel weer weg. Maar wat zijn de gevolgen van die enorme stroom spotgoedkope kleding? In De Prijsknaller doen Eva Cleven en Ersin Kiris onderzoek naar de consequenties van fast fashion en zien met eigen ogen hoe kleding een wegwerpproduct is geworden dat eindigt op een vuilnisbelt aan de andere kant van de wereld.

In Nederland grijpen we massaal naar de goedkoopste flessen wijn onder in het schap van de supermarkt. Gemiddeld geven we zo'n 3,50 euro uit aan een fles wijn. We drinken daarmee vooral goedkope bulkwijn. Wijn die op grote schaal onder enorme prijsdruk wordt geproduceerd en gebotteld. Daar komt weinig ambacht of romantiek bij kijken. Hoe krijgen de boeren en producenten het eigenlijk voor elkaar voor zo'n klein bedrag een fles te produceren? Eva Cleven en Ersin Kiris doen onderzoek naar de grootschalige wijnproductie en komen tot de ontdekking dat de productie van goedkope wijn niet zonder grootschalig gebruik van bestrijdingsmiddelen kan.

Ersin Kiris en Eva Cleven doen onderzoek naar de herkomst van goedkope koffie en ontdekken hoe veel koffieboeren nog altijd klein worden gehouden door de machtige koffie industrie.

Koptelefoontjes. Soms zijn ze zo goedkoop dat je je bijna niet kunt voorstellen dat ze ook echt werken. In verschillende winkels worden spotgoedkope oordopjes verkocht voor minder dan 1 euro. En de winkelier zegt er zelfs nog een paar dubbeltjes winst op te maken. Hoe kan zo'n technisch complex product gemaakt worden voor zo'n lage prijs? Eva Cleven en Ersin Kiris proberen de prijs te doorgronden van deze prijsknaller. Ze vinden in China een fabriek die maandelijks miljoenen koptelefoons maakt, in eerste instantie bedoeld als wegwerpproduct. Maar als we zelfs elektronica als wegwerpproduct gaan zien, wat zijn daarvan de consequenties?

Een bos met tien rode roosjes, vaak kost het in de supermarkt niet meer dan 2,50. Terwijl je bij de bloemist voor één iets grotere roos vaak bijna hetzelfde betaalt. Hoe kan dat zo goedkoop? Eva en Ersin zoeken uit waar al die goedkope rozen vandaan komen. Ze ontdekken dat de productie van rozen is verschoven van Nederland richting Afrika. Dat heeft geleid tot lagere prijzen voor de consument, maar er is ook een keerzijde. De marges zijn flinterdun, waar uiteindelijk vooral de Keniaanse rozenplukkers de dupe van zijn.

Het is zowat de goedkoopste drank in de supermarkt. Melk. Zelfs mineraalwater is vaak duurder. Hoe is het mogelijk dat we een liter melk kunnen kopen voor minder dan een euro? Eva en Ersin onderzoeken de zuivelindustrie en ontdekken hoe het Nederlandse landschap ingrijpend is veranderd door de druk om steeds goedkoper te produceren. Boeren zijn massaal overgegaan op het zaaien van efficiënte grassoorten waar geen plek is voor kruiden en andere gewassen in de wei. Alles om zoveel mogelijk melk uit de koeien te krijgen. Meer melk voor de boer, lagere prijzen voor de consument, maar de natuur en biodiversiteit staan daardoor flink onder druk.

Met kip is iets geks aan de hand. Boeren hebben het voor elkaar gekregen kippen zo goedkoop te produceren dat we het onszelf kunnen veroorloven alleen de filets te eten. De rest van de kip eten de meesten liever niet. Met als gevolg dat kippenpoten, vleugels en ruggen voor spotprijzen op de buitenlandse markt komen. Eva Cleven en Ersin Kiris volgen het spoor van de goedkope kippenpoten en ontdekken hoe boeren ver weg de dupe zijn van onze goedkope kip.

Een gloednieuw kastje of tafeltje hoeft tegenwoordig niet veel te kosten. Voornaamste reden; de opkomst van spaanplaat. Houtsnippers worden met lijm gemengd en tot grote spaanplaten geperst. Die zijn goedkoper dan planken van massief hout, en daarom worden veel meubels tegenwoordig gemaakt van spaanplaat. Het nadeel is dat er veel meubels van lage kwaliteit mee gemaakt worden die niet lang meegaan. Daardoor zijn we meubels als wegwerpartikel gaan zien. Gemiddeld gaat een meubel nog maar een jaar of zeven mee. Terwijl die houten linnenkast van je grootouders al generaties meegaat. En het probleem is dat spaanplaat lastig te recyclen valt.