Young Piłsudski

Udany zamach na cara Aleksandra II zmienia życie mieszkańców byłego Królestwa Polskiego, w tym Ziuka Józefa Piłsudskiego. Ziuk wraz z bratem Bronkiem są w tym czasie w gimnazjum. Ziuk wygrywa zakład, że nie wyrzucą go ze szkoły, jeśli nie pójdzie do cerkwi na mszę żałobną za cara. Bronek wyjeżdża na studia i angażuje się w ruch socjalistów, którzy chcą przeprowadzić zamach na cara Mikołaja II. Zamach się nie udaje, a Ziuk i jego starszy brat Bronek zostają oskarżeni o udział w jego planowaniu. Ziuk zostaje skazany na 5 lat zesłania na Syberię, a Bronek na 15 lat katorgi na Sachalinie. Ziuk wyrusza kibitką spod bramy więzienia na Sybir.

Józef Piłsudski przemierza Rosję w drodze na Sybir. W czasie podróży banda Mandżurów dowodzona przez Fenga okrada Ziuka z pieniędzy. W drodze na Sybir Ziuk spotyka Dżamila, bojownika kaukaskiego, z którym siedział razem w więzieniu w Irkucku. Razem próbują uciec z transportu, ale próba kończy się niepowodzeniem. W czasie dalszej drogi na zesłanie Dżamil broni młodego Piłsudskiego przed bandą Fenga. Zimowa podróż do Kireńska – miejsca zesłania, dobiega końca.

Po powrocie z syberyjskiego zesłania Ziuk próbuje od nowa rozpocząć życie w rodzinnym Wilnie. Popada w depresję, którą lekarz określa jako syberyjską melancholię – przypadłość, na którą cierpi większość byłych zesłańców. Nękają go wspomnienia wielkiej miłości, którą przeżył na dalekiej Syberii. Tymczasem carskie represje wobec Polaków nasilają się. Trwa przyśpieszona rusyfikacja. Polaków obowiązuje zakaz mówienia w ojczystym języku poza własnym domem. Ziuk jako politycznie podejrzany musi co tydzień meldować się w żandarmerii. Powoli dojrzewa do decyzji, żeby porzucić zwyczajne życie i zaangażować się w konspiracyjną działalność przeciwko caratowi.

Ziuk angażuje się w działalność socjalistyczną w Wilnie. Razem z przyjaciółmi Aleksandrem Sulkiewiczem oraz Stanisławem Wojciechowskim próbują pozyskać dla sprawy nowych zwolenników. W swoich poszukiwaniach Ziuk trafia do salonu Marii Juszkiewiczowej, którą otacza nimb wielkomiejskiej socjalistki wydalonej z Warszawy za nielegalną działalność oświatową. Kobieta robi na nim wrażenie. W jej salonie Ziuk zawiera też inną znajomość, która zaważy na jego dalszym życiu. Poznaje Romana Dmowskiego, który fascynuje go swoją osobą i poglądami. Obu mężczyzn łączy odraza do ugodowej postawy wobec caratu oraz żarliwa wiara w odzyskanie przez Polskę niepodległości. Wkrótce jednak ich drogi rozchodzą się na zawsze w gwałtowny sposób.

Ziuk i jego najbliżsi przyjaciele: Sulkiewicz i Wojciechowski rozwijają konspiracyjną działalność przeciwko caratowi na coraz szerszą skalę. Grono socjalistycznych spiskowców powiększa się, między innymi o Kazię, młodą robotnicę. Do Królestwa zaczynają docierać ogromne ilości nielegalnych druków. Konspiratorzy nie zdają sobie sprawy, że szef wileńskiej żandarmerii pułkownik Kreutzberg umieszcza w ich otoczeniu prowokatora. Nieświadomi zagrożenia zaczynają planować założenie podziemnej drukarni w Wilnie i własnego pisma. Ziuk wysyła Wojciechowskiego do Anglii po zakup maszyny drukarskiej, którą Wojciechowski ma przemycić przez granicę. Prowokator Machejko podąża ich tropem.

Szef wileńskiej żandarmerii pułkownik Kreutzberg, dzięki koligacjom żony, zyskuje potężnego protektora nowego generała - gubernatora Warszawy księcia Imeretyńskiego. Doradza mu taktyczne ustępstwa wobec Polaków zamieszkujących tereny rosyjskiego zaboru. Nowa polityka zaborcza przyjmowana jest przychylnie przez część społeczeństwa, zwłaszcza przez elity. Car Mikołaj II spodziewany jest w Warszawie z radością. Ziuk przeciwstawia się ugodowej postawie wobec caratu, ale artykuły w redagowanym i drukowanym przez niego piśmie Robotnik nie na wiele się zdają. Razem ze swoimi przyjacielem Wojciechowskim wyrusza do Warszawy, żeby osobiście przekonać przedstawicieli polskich elit do zaniechania wiernopoddańczych gestów wobec cara. Spotyka się z Sienkiewiczem, Prusem, a nawet próbuje zawrzeć sojusz ze swoim długoletnim rywalem Romanem Dmowskim.

Praca w konspiracji wystawia na próbę związki Ziuka z jego najbliższymi. Maria uświadamia sobie, że ich romans nie ma przyszłości. Wojciechowski nie wytrzymuje trudów codziennej walki o utrzymanie nielegalnej krajowej drukarni. Planuje wspólne życie ze swoją narzeczoną w Londynie. Tymczasem szpicle Kreutzberga wpadają na ich trop. Ziuk musi walczyć jednocześnie o ocalenie wileńskiej drukarni oraz o odzyskanie względów Marii.

Po ślubie Ziuk i Maria przenoszą się do Łodzi. Ponownie uruchamiają nielegalną drukarnię. Pułkownik Kreutzberg nakazuje śledzić opuszczone mieszkanie Marii w Wilnie. Wkrótce wpada na trop uciekinierów. Małżeńska sielanka Ziuka i Marii zostaje brutalnie przerwana.

Po aresztowaniu Ziuk zostaje umieszczony w warszawskiej Cytadeli. Symuluje chorobę psychiczną, żeby unknąć kolejnej zsyłki na Syberię. Zostaje przewieziony do szpitala psychatrycznego w Petersburgu. W ślad za nim podąża niezawodny przyjaciel Sulkiewicz, a także nieprzejednany wróg pułkownik Kreutzberg.

Po powrocie z zagranicy Ziuk zastaje organizację w rozsypce. Coraz większe wpływy zdobywa Dmowski i jego Liga Narodowa. Kiedy wybucha wojna rosyjsko-japońska Ziuk wyrusza do Tokio, żeby szukać poparcia dla sprawy polskiej niepodległości. W ślad za nim wyrusza jego arcywróg.

Ziuk organizuje w partii wydział bojowy. Dołączają nowi ludzie: ambitny Okrzeja i doświadczony Prystor. W Krakowie bojowcy rozpoczynają regularne szkolenia wojskowe. Jednocześnie rośnie w siłę opozycja przeciwko Ziukowi. Wskutek sporów i sprzecznych ambicji organizacja staje niebawem w obliczu zagłady.

Rewolucja 1905 roku zbiera krwawe żniwo w całym zaborze rosyjskim. Ziuk nie może pogodzić się z utratą Okrzei. Postanawia podjąć desperacką próbę uwolnienia go z więzienia na Pawiaku. Prystor ściąga w tym celu z Łodzi doświadczonego bojowca Tomasza Arciszewskiego. Akcja nie przebiega zgodnie z planem.

Po nieudanej próbie odbicia Okrzei Ziuk postanawia zakończyć działalność organizacji bojowej ostatnią spektakularną akcją – skokiem na rosyjski pociąg pocztowy. Zrabowane środki maja posłużyć do utworzenia pierwszych polskich oddziałów wojskowych. Ziuk i jego najbliżsi towarzysze rozpoczynają przygotowania do wielkiego napadu w Bezdanach.