Panorama (BE)

De terugkeercoach (2013x4)

: 24, 2013

In België worden gezinnen met kinderen, die het grondgebied moeten verlaten, begeleid door een terugkeercoach en lokaal opgevangen in gewone huizen. Voor het eerst gaf de Belgische Dienst Vreemdelingenzaken toestemming om van zeer nabij coaches en gezinnen te filmen. Tinne Jansen en Eve Rondou werken voor de Dienst Vreemdelingenzaken in het Belgische Sint-Gillis-Waas. Het zijn duizendpoten, goed geschoold in de Belgische en Europese wet- en regelgeving voor vreemdelingen. Ze beheren een netwerk van advocaten, artsen, scholen en hulpverleningsinstanties. Maar net zo goed ontstoppen ze de gootsteen en maken ze de huizen klaar voor nieuwe gasten. De Terugkeerwoningen in België worden internationaal gezien als een voorbeeld van humaan terugkeerbeleid. In België zelf zijn de terugkeerwoningen nog altijd onderwerp van politieke controverse. Tegenstanders noemen de woningen laatdunkend 'Turtelhuisje', naar de toenmalige minister Annemie Turtelboom, die in 2008 besloot om uitgeprocedeerde gezinnen met kinderen niet langer op te sluiten, maar lokaal in gezinswoningen onder te brengen onder intensieve begeleiding. En met succes. Intensieve en persoonlijke begeleiding vergroot de kans op een duurzame terugkeer naar het land van herkomst. Het logenstraft de simpele gedachte, die in Nederland nog altijd overheerst, dat alleen 'drang en dwang' in een sober verblijf mensen kan motiveren om te vertrekken. De praktijk wijst anders uit. Angst, ontbering en opsluiting maken mensen integendeel juist ontoegankelijk en onverzettelijk. In 'De Terugkeercoach' volgt Kees Vlaanderen de coaches Eve Rondou en Tinne Jansen in soms hartverscheurende gebeurtenissen, die ook de coaches niet gemakkelijk los laten. "In een gesloten centrum zijn de mensen dossiers en vind je het jammer als ze het niet redden, maar wij hebben een band met ze gekregen en dan denk je, nee, nee, nee!" De kern van hun werk is het winnen van vertrouwen van gezinnen, die vaak al veel ellende hebben meegemaakt. "